REGULAMINY PRÓB I KONKURSÓW PRACY PSÓW

REGULAMINY PRÓB I KONKURSÓW PRACY PSÓW MYŚLIWSKICH
Regulaminy prób i konkursów pracy psów myśliwskich opracowane zostały przez
Zespół Komisji Kynologicznej Naczelnej Rady Łowieckiej pod przewodnictwem
Andrzeja Brabletza - międzynarodowego sędziego kynologicznego (wyd. PZŁ,
Warszawa 2007).
Regulaminy prób i konkursów pracy psów myśliwskich zostały zatwierdzone na posiedzeniu
Zarządu Głównego PZŁ w dniu 22 stycznia 2007 r. i weszły w życie z dniem opublikowania.
POSTANOWIENIA OGÓLNE
(odpowiedzialny: Andrzej Brabletz)
I. Cel, organizacja imprez, warunki uczestnictwa.
§1
Próby i konkursy pracy psów myśliwskich mają na celu popularyzowanie kynologii
łowieckiej poprzez sprawdzanie i stałe podnoszenie jakości użytkowych psów
myśliwskich.
Na konkursach uwzględnia się przy ocenie psa nie tylko jego przymioty wrodzone,
ale również umiejętności nabyte podczas szkolenia.
§2
Próby organizowane są jako imprezy okręgowe lub wojewódzkie. Konkursy mogą
być organizowane jako imprezy okręgowe, wojewódzkie, regionalne, krajowe bądź
międzynarodowe. Imprezy regionalne obejmują dwa, lub więcej, sąsiadujące ze sobą
województwa.
Zezwala się na przeprowadzanie prób i konkursów przez jedno lub więcej kół
łowieckich pod warunkiem uzyskania zgody właściwej okręgowej rady łowieckiej i
uwzględnienie imprezy w rocznym harmonogramie imprez kynologii łowieckiej,
zatwierdzonym przez Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego.
§3
Do konkursów zalicza się field trialsy dla wyżłów ras angielskich i wyżłów
kontynentalnych, w tym memoriały im. Teodora Marchlewskiego i Kazimierza
Tarnowskiego.
§4
Organizatorami okręgowych i wojewódzkich prób oraz okręgowych, wojewódzkich i
regionalnych konkursów pracy psów myśliwskich są zarządy okręgowe Polskiego
Związku Łowieckiego lub - na ich zlecenie - koła łowieckie, bądź inne komórki
organizacyjne PZŁ.
Konkursy krajowe i międzynarodowe organizuje Zarząd Główny PZŁ bezpośrednio
bądź wspólnie z jednym z zarządów okręgowych PZŁ. Zarząd Główny może
upoważnić któryś z zarządów okręgowych PZŁ do samodzielnej organizacji
krajowego czy międzynarodowego konkursu pracy psów myśliwskich.
Koszty związane z próbami i konkursami pracy psów myśliwskich ponoszą
organizatorzy. Ustalają oni wysokość wpisowego.
§5
Organizatorzy imprez zgłaszają zamiar przeprowadzenia prób i konkursów pracy
psów myśliwskich do Komisji Kynologicznej Naczelnej Rady Łowieckiej do: w
przypadku konkursów międzynarodowych i krajowych – 31 sierpnia, a w przypadku
pozostałych imprez – 20 listopada roku poprzedzającego termin imprezy.
Ostateczny harmonogram imprez kynologii łowieckiej zatwierdza corocznie Zarząd
Główny Polskiego Związku Łowieckiego.
§6
Organizator imprezy proponuje: w przypadku imprez krajowych i międzynarodowych
z 6-miesięcznym oraz w przypadku pozostałych imprez z 3-miesięcznym
wyprzedzeniem skład całej komisji sędziów, który zatwierdza Komisja Kynologiczna
Naczelnej Rady Łowieckiej.
§7
Organizatorzy powinni podać do wiadomości członków Związku szczegółowe dane
dotyczące miejsc i terminów odbywania prób i konkursów pracy psów myśliwskich w
komunikatach wewnętrznych zarządów okręgowych do kół łowieckich. Poza tym
roczny terminarz przeprowadzanych imprez ogłasza Zarząd Główny Polskiego
Związku Łowieckiego w " Łowcu Polskim ".
Wszystkie zmiany terminów odbywania imprez, jak i deklaracje zorganizowania
imprez dodatkowych (nieumieszczonych w rocznym harmonogramie) muszą uzyskać
zgodę ZG PZŁ i z 3-miesięcznym wyprzedzeniem być opublikowane na łamach
„Łowca Polskiego”.
§8
Sporządzone czytelnym pismem dwa protokoły komisji sędziów oraz dwa komplety
kart ocen pracy psów organizator powinien nadesłać do Zarządu Głównego
Polskiego Związku Łowieckiego w terminie 14 dni od zakończenia imprezy.
Po imprezach międzynarodowych należy sporządzić i wysłać do Zarządu Głównego
Związku Kynologicznego w Polsce (który prześle je do FCI) i Zarządu Głównego
Polskiego Związku Łowieckiego zestawienie psów, które uzyskały CACIT i reserveCACIT wraz z kartami ocen tych psów oraz katalogiem imprezy.
Zestawienie powinno zawierać napisane po polsku i np. niemiecku lub angielsku,
francusku czy hiszpańsku (czyli w jednym z oficjalnych języków FCI) następujące
dane: rasę psa (Rasse des Hundes), płeć (Geschlecht), nazwę i przydomek (Name
und Zwingername), datę urodzenia (Wurfdatum), numer księgi rodowodowej (Numer
der Ahnentafel), liczbę uczestników konkursu (Zahl der Rewerber), nazwiska sędziów
wypisane drukowanymi literami i ich podpisy (Name und Unterschrift der Richter),
nazwiska i adresy właścicieli psów (Name und Adresse des Besitzers).
2
§9
W próbach i konkursach pracy psów myśliwskich mogą brać udział wyłącznie psy
zarejestrowane w Związku Kynologicznym w Polsce lub w zagranicznych
organizacjach kynologicznych zrzeszonych w FCI.
§ 10
W próbach i konkursach pracy psów myśliwskich mogą brać udział psy, które w dniu
imprezy mają ukończone 9 miesięcy życia.
Górną granicę wieku psów mogących startować w próbach określają regulaminy
poszczególnych rodzajów prób. Górnej granicy wieku psów biorących udział w
konkursach nie ogranicza się.
§ 11
Udziału w próbach i konkursach pracy psów myśliwskich nie mogą brać psy, których
właściciele zostali zawieszeni w prawach członkowskich albo wykluczeni ze Związku
Kynologicznego w Polsce. Osoby takie nie mogą również występować w charakterze
przewodników psów na próbach i konkursach pracy psów myśliwskich.
§ 12
O terminach imprez organizatorzy zobowiązani są powiadomić powiatowych lekarzy
weterynarii, których przedstawiciele sprawdzają świadectwa szczepień przeciw
wściekliźnie oraz poddają psy oględzinom w celu ustalenia ich aktualnego stanu
zdrowia.
§ 13
Psy chore, kastraty, monorchidy, kryptorchidy, grzejące się i wysoko ciężarne suki,
jak również psy nieposiadające aktualnego zaświadczenia o szczepieniu przeciw
wściekliźnie nie mogą brać udziału w imprezach.
§ 14
Podczas całego czasu trwania imprezy nie wolno prowadzić psów na kolczatkach lub
obrożach zaciągających się. Nie wolno używać obroży elektrycznych ani ich atrap.
Wykluczeni z imprezy mogą zostać przewodnicy karcący lub brutalnie traktujący
swoje lub cudze psy.
§ 15
Przewodnicy psów w czasie przeprowadzania prób czy konkursów w terenie są
podporządkowani komisji sędziów, a obecna przy tym publiczność zarówno komisji
sędziów, jak i służbie porządkowej.
Przewodnicy mogą zgłaszać pisemne reklamacje sędziemu głównemu imprezy
wyłącznie w przypadkach niedotrzymania wymogów regulaminowych. Jego decyzje
są ostateczne. Za ewentualne szkody wyrządzone przez psa odpowiada jego
właściciel.
§ 16
Przewodnik psa powinien mieć strzelbę i naboje (jeżeli posiada pozwolenie na broń),
otok (jeżeli w imprezie przewidywana jest praca po farbie - musi on mieć co najmniej
6 metrów długości), gwizdek. Z dokumentów: oryginał rodowodu psa, aktualną
3
legitymację członkowską PZŁ (myśliwi) oraz aktualną legitymację Związku
Kynologicznego w Polsce.
Przewodnikom nieposiadającym pozwolenia na broń przydziela się osobę uzbrojoną,
która będzie strzelać, kiedy wymaga tego sytuacja.
Przewodnicy przed przystąpieniem do konkurencji powinni przedstawić się komisji
sędziowskiej, podając numer startowy, swoje imię i nazwisko oraz nazwę i
przydomek psa. Zaleca się, aby przewodnicy byli ubrani w strój myśliwski
ewentualnie zbliżony do niego strój sportowy.
II. Komisje sędziów, tryb oceniania i nagradzania psów.
§ 17
Oceny pracy psów na próbach i konkursach dokonuje komisja składająca się z
sędziów zarejestrowanych w Kolegium Sędziów Związku Kynologicznego w Polsce
lub sędziów zagranicznych organizacji kynologicznych zrzeszonych w FCI.
Oceny dokonuje się według zasad określonych w regulaminach poszczególnych prób
czy konkursów.
Czynności członków komisji są honorowane według stawek ustalonych dla sędziów
przez Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego.
§ 18
Liczba członków komisji zależy od rodzaju imprezy i liczby psów biorących w niej
udział. Zaleca się, aby minimalny skład komisji sędziowskiej nie był mniejszy niż dwie
osoby.
Liczba sędziów powinna być taka, żeby zapewnić jak najsprawniejszy przebieg i jak
najbardziej obiektywną i rzetelną ocenę psów. W razie większej liczby członków i
zaistniałych potrzeb komisja dzieli się na zespoły, których pracę koordynuje sędzia
główny.
W przypadku podziału komisji na zespoły robocze każdy zespół ocenia w
powierzonych mu na odprawie sędziów konkurencjach pracę wszystkich
uczestniczących w próbach czy konkursie psów. Ma to na celu jednolity sposób
oceny pracy wszystkich psów w danej konkurencji.
§ 19
Liczba asystentów nie powinna być większa niż dwie osoby przy każdym zespole.
Asystenci wykonują czynności zlecone im przez sędziów. Potwierdzenia odbytej
asystentury dokonuje sędzia główny.
§ 20
Do obowiązków sędziów należy:
- uczestnictwo w odprawie sędziów oraz w otwarciu i zakończeniu imprezy,
- sędziowanie w komisji lub zespole, do którego zostali włączeni na odprawie
sędziów, przez cały czas trwania imprezy,
4
- wyrywkowe sprawdzanie zgodności tatuaży z danymi podanymi w rodowodach
psów,
- ocena pracy psów zgodna z etyką oraz przepisami regulaminów,
- wykonywanie innych dodatkowych czynności zleconych przez sędziego głównego,
- konsultowanie się z sędzią głównym w razie wątpliwości co do sposobu
interpretowania jakiegoś przepisu regulaminowego,
- wzięcie udziału, po zakończeniu czynności sędziowskich w terenie, w końcowych
pracach komisji sędziowskiej przy ostatecznym obliczaniu wyników pracy
poszczególnych psów, wypisywaniu dyplomów, kart ocen, pisaniu protokołu itp.
§ 21
Do obowiązków sędziego głównego, poza czynnościami ogólnie obowiązującymi
wszystkich sędziów, należy:
- koordynowanie pracy poszczególnych zespołów roboczych wyłonionych z komisji,
- przeprowadzenie odprawy sędziów przed rozpoczęciem prób czy konkursu,
- ustalenie ostatecznego stopnia oceny psa w danej konkurencji, jeżeli występuje
różnica zdań członków zespołu sędziowskiego,
- udzielenie sędziom wyjaśnień lub wydanie decyzji w razie zachodzących
wątpliwości co do interpretacji regulaminu,
- przyjmowanie i ostateczne załatwianie reklamacji przewodników psów w sprawach
niedotrzymywania warunków regulaminowych,
- sporządzanie protokołu z przebiegu imprezy oraz podpisywanie dyplomów, kart
ocen, świadectw polowych oraz wysyłanych do Zarządu Głównego Związku
Kynologicznego w Polsce danych psów, które w konkursach międzynarodowych
otrzymały CACIT i reserve-CACIT,
- omówienie po zakończeniu imprezy pracy psów oraz sposobu prowadzenia ich
przez przewodników.
§ 22
Pracę psów w poszczególnych konkurencjach ocenia się stopniami od "0" do "4".
"0" – otrzymuje pies, jeżeli w ogóle nie wykona danej konkurencji,
"1" – (źle) – jeżeli popełni zasadnicze błędy,
"2" – (dostatecznie) – jeżeli popełni błędy o mniejszym znaczeniu praktycznym,
"3" – (dobrze) – jeżeli popełni błędy nie mające praktycznego znaczenia,
"4" – (bardzo dobrze) – jeżeli bezbłędnie wykona przewidziane w danej konkurencji
zadanie.
§ 23
Po zakończeniu prób czy konkursu pracy psów myśliwskich, jak i podczas trwania
imprezy żaden pies nie może być poddawany ponownym próbom w jakiejkolwiek
konkurencji w celu zmiany otrzymanej już przez niego oceny.
Oceny stawia każdy sędzia oddzielnie, a po zakończeniu pracy w danej konkurencji
członkowie komisji ustalają wspólnie ostateczną notę, którą wpisuje się do karty
oceny pracy oraz podaje do wiadomości zainteresowanych, w szczególności
przewodników psów, wskazując błędy popełnione zarówno przez psa, jak i jego
przewodnika.
5
§ 24
Komisja przyznaje w każdej klasie dyplomy I°, II° i III°, zależnie od uzyskanej ogólnej
liczby punktów i innych kryteriów podanych w przepisach regulaminów
szczegółowych. Na konkursach okręgowych, wojewódzkich i regionalnych, w których
uczestniczy minimum 10 psów, psom uzyskującym pierwszą lokatę z dyplomem I°
komisja przyznaje wniosek na Championa Pracy (CPC). Limit psów nie dotyczy
konkursów rangi krajowej i międzynarodowej, przy czym konkursy międzynarodowe
mogą się odbywać pod warunkiem uczestnictwa w nich co najmniej sześciu psów.
Jeżeli lokatę pierwszą i ewentualnie następne zajmą psy posiadające tytuł
Championa Pracy, to wniosek przechodzi na pierwszego w kolejności psa bez tytułu.
Fakt przyznania CPC komisja sędziów wpisuje odręcznie do karty oceny i dyplomu
"CPC przyznano", wraz z oddzielną parafą.
W dyplomie i na karcie oceny podaje się również lokatę zajętą przez psa oraz liczbę
startujących psów.
Dyplomy dla psów biorących udział w field trialsach przyznaje się według zasad
podanych w regulaminie szczegółowym.
§ 25
Na konkursach pracy psów myśliwskich komisja sędziów przyznaje medale: złote,
srebrne i brązowe. Decyzję o przyznaniu medalu podejmuje cały zespół sędziowski
pod kierownictwem sędziego głównego. Fakt przyznania medalu odnotowuje się w
karcie oceny.
1) medal złoty - otrzymuje pies, który zdobył dyplom I° i zajął pierwsze miejsce.
2) medal srebrny - otrzymuje pies, który zdobył dyplom I° i zajął drugie miejsce.
3) medal brązowy - otrzymuje pies, który zdobył dyplom I° i zajął trzecie miejsce.
§ 26
Psy, które na konkursach krajowych lub międzynarodowych otrzymają w danej klasie
dyplomy I° i zajmą pierwszą lokatę, a na wystawie otrzymały za eksterier ocenę nie
niższą od bardzo dobrej, uzyskują tytuły " Zwycięzca pracy myśliwskiej (np.
norowców, dzikarzy, tropowców, posokowców, wyżłów wszechstronnych lub
wielostronnych itd.) roku ....".
§ 27
Trzy CPC (Certyfikaty na Championa Pracy) – w tym co najmniej jeden uzyskany na
konkursie międzynarodowym lub krajowym – są podstawą do przyznania psu (suce)
tytułu "Championa Pracy".
Dodatkowym warunkiem jest, aby między pierwszym i ostatnim wnioskiem upłynęło
co najmniej 6 miesięcy. Ponadto jamniki winny posiadać najmniej jeden CPC z
konkursu norowania, płochacze najmniej jeden CPC z konkursu obejmującego pracę
w polu, aportery z konkursu B lub C retrieverów. Wyżły muszą posiadać wszystkie
CPC z konkursów pracy wyżłów wszechstronnych, wielostronnych lub field triasów
(może to być np. jeden CPC z field triasów, jeden z wielostronnych itp.,: czyli
dopuszczalne są wszelkie kombinacje tych trzech rodzajów konkursów). Posokowce
muszą posiadać wszystkie CPC z konkursów pracy posokowców.
6
Dyplomy Championa Pracy wydaje Zarząd Główny Związku Kynologicznego w
Polsce, na zasadach przyjętych dla Championa Wystawowego.
§ 28
Oprócz dyplomów, dla psów wyróżniających się na próbach czy konkursach pracy
psów myśliwskich, właściciele psów mogą otrzymać nagrody rzeczowe z funduszów
PZŁ lub ufundowane przez inne instytucje czy osoby prywatne. Nagrody rzeczowe
mogą być przyznawane również najlepszemu przewodnikowi w każdej klasie psów
zarówno na konkursach międzynarodowych, krajowych, regionalnych, wojewódzkich,
jak i okręgowych.
§ 29
Przed przystąpieniem do prób pracy wszystkie psy muszą być poddane próbie
reakcji na strzał. Wynik próby, zarówno pozytywny, jak i negatywny, należy
odnotować w karcie oceny psa. Psów reagujących wyraźnie lękliwie na strzał nie
dopuszcza się do prób.
Psy zgłoszone do konkursów pracy psów myśliwskich, które nie posiadają
udokumentowanego poświadczenia (karta oceny, dyplom) zaliczenia próby reakcji na
strzał, przed przystąpieniem do konkurencji konkursowych muszą być poddane takiej
próbie, a jej wynik (zarówno pozytywny, jak i negatywny) należy odnotować w karcie
oceny psa. Psów reagujących wyraźnie lękliwie na strzał nie dopuszcza się do
konkurencji konkursowych.
§ 30
Dyplomów i nagród nie można przyznać psom (sukom):
- które w jakiejkolwiek konkurencji uzyskały ocenę "0",
- wyraźnie tchórzliwym lub agresywnym,
- grabarzom, narzynaczom i memłaczom,
- bydlarzom,
- milczkom, startującym w konkurencjach wymagających oszczekiwania zwierza,
- tym, które podlegają dyskwalifikacji według przepisów zawartych w regulaminach
szczegółowych.
§ 31
Kolejność lokat ustala się biorąc pod uwagę:
1. Stopień uzyskanego dyplomu.
2. Liczbę uzyskanych punktów.
3. Jeżeli szczegółowe regulaminy nie przewidują inaczej, wiek psa (młodszy przed
starszym) i ostatecznie płeć (suka przed psem).
4. W przypadku gdyby ten sam stopień dyplomu z taką samą liczbą punktów
uzyskały dwa psy lub dwie suki urodzone tego samego dnia, należy im przyznać
dwie równorzędne, przysługujące im lokaty, a kolejny pies zajmuje lokatę obniżoną
nie o jedno, ale o dwa miejsca. Jeżeli np. dwie suki zajęły lokatę trzecią, to kolejny
pies zajmuje nie czwartą, lecz piątą lokatę.
§ 32
Przewodnik ma prawo wycofać psa z dalszego udziału w próbach czy konkursach
pracy psów myśliwskich na każdym ich etapie, jednak nie wtedy, gdy psu grozi
niekorzystna ocena, dyskwalifikacja czy regulaminowa kara.
7
Przykłady popełnienia błędu stanowiącego podstawę do dyskwalifikacji psa –
narzynanie, zakopywanie zwierza (grabarz), atakowanie bydła (bydlarz) itp.
Przykład wykonania czynności podlegającej określonej karze – chwyt lisa przez
norowca.
§ 33
Chęć przystąpienia do dodatkowych konkurencji: oszczekiwania lub oznajmiania, w
pracy po farbie, musi być zgłoszony przez przewodnika w trakcie losowania
numerów.
§ 34
Psom startującym w konkursach wszechstronnych (wyżły, psy małych ras, jamniki
retrievery), które zaliczyły wszystkie konkurencje limitowane klasy wielostronnej:
wyżłów, płochaczy klasy „B”, retrieverów klasy „B”, dzikarzy lub norowców w
konkursach pracy jamników wszechstronnych, a nie zaliczyły jednej z konkurencji
klasy wszechstronnej, przyznaje się dyplom I°, II° czy III° na zasadach pracy psa
„poza konkurencją” (bez prawa do lokaty), biorąc pod uwagę liczby zdobytych
punktów i limity dla klasy wielostronnej.
KONKURSY PRACY RETRIEVERÓW
(odpowiedzialny: Ryszard Nowicki)
§1
Celem konkursów jest wyselekcjonowanie najlepszych psów, mających prawdziwą
pasję poszukiwania strzelonej zwierzyny, dobry temperament, charakterystyczne
zaznaczanie, dobry wiatr i inicjatywę. Szkolenie powinno być uważane jedynie za
niezbędne uzupełnienie tych zdolności, dające psa spokojnego na stanowisku,
pojętnego i ulegle spełniającego rozkazy, podążającego w kierunku, który czasem
jego przewodnik musi wskazać, jeśli pies nie mógł widzieć miejsca upadku
zwierzyny.
§2
Konkursy odbywają się w trzech kategoriach, o różnym stopniu trudności:
A – Próby pracy dla młodych psów w wieku od 9 do 24 miesięcy. Dyplom uzyskany
w tej klasie nie może być podstawą do przyznania wniosku o CPC oraz do
wystawiania w klasie użytkowej na wystawach.
B – Konkurs pracy podstawowy dla wszystkich grup wiekowych.
C – Konkurs pracy poszerzony o podwyższonym stopniu trudności.
Psy startujące w konkursie poszerzonym C, w przypadku niepowodzenia (ocena 0) w
konkurencjach 10, 11, lub 12 mogą być klasyfikowane w konkursie B, uzyskując
dyplom bez określania lokaty.
§3
Konkursy powinny odbywać się w warunkach najbardziej zbliżonych do polowania,
na żywej zwierzynie. W przypadku niskiego stanu zwierzyny drobnej dopuszcza się
8
przeprowadzenie konkursu na martwej, świeżej zwierzynie miotanej w powietrze
przez pomocników. Świeża zwierzyna daje możliwość sprawdzenia prawidłowości i
delikatności chwytu. W warunkach naturalnego polowania zaleca się sprawdzić
zachowanie psa na stanowisku i w podchodzie. Ptactwo używane w konkursie
powinno być wyrośnięte i w pełni opierzone zgodnie z sezonem polowań. Na każdym
etapie konkursu obowiązkiem sędziów jest kontrolować, aby zwierzyna dostarczana
przez organizatorów nie była uszkodzona. Organizator powinien zapewnić taką ilość
zwierzyny, aby każdy pies mógł pracować na świeżej, nieuszkodzonej zwierzynie.
§4
Podlegający ocenie pies nie może być trzymany na smyczy, a przewodnik nie może
używać żadnego środka nacisku z wyjątkiem gwizdka. Psy pracują bez obroży. Pod
karą wykluczenia z konkursu nie mogą być stosowane żadne kary cielesne. Po
ocenie, pomiędzy konkurencjami, wolno prowadzić psa na smyczy.
§5
Kolejność startu ustala się drogą losowania. Przewodnik zobowiązany jest podczas
trwania konkursu do noszenia wylosowanej plakietki numerowej w miejscu
widocznym dla sędziów. Psy startują w kolejności wylosowanych numerów.
Wyjątkowo w celu usprawnienia przebiegu imprezy sędziowie mogą zmienić
kolejność startu. W konkurencjach związanych z aportem strzelanej zwierzyny
kolejny startujący pies ma obowiązek w miejscu wyznaczonym przez sędziów
obserwować przebieg konkurencji poprzednika i być w gotowości do pracy.
§6
Błędy eliminujące psa z konkursu:
- twardy chwyt (uszkadzający zwierzynę),
- skomlenie lub szczekanie na stanowisku*,
- ruszanie ze stanowiska bez rozkazu (więcej niż raz w tej samej konkurencji),
- gonienie zdrowej zwierzyny,
- brak posłuszeństwa,
- odmowa wejścia do wody,
- bojaźliwość na odgłos wystrzału,
- agresja w stosunku do ludzi oraz do innych psów,
- nie odnalezienie aportu, gdy miotana jest martwa zwierzyna.
* Pod pojęciem stanowisko rozumie się miejsce wyznaczone przez sędziów do rozpoczęcia lub
odbycia konkurencji.
§7
Duże błędy powodujące obniżenie oceny:
- jednokrotne opuszczenie stanowiska bez rozkazu i natychmiastowy powrót,
- nie odnalezienie zwierzyny w warunkach naturalnego polowania,
- brak spokoju przy nodze,
- praca niestylowa i mało skuteczna,
- brak obserwacji,
- hałaśliwe prowadzenie psa,
- brak współpracy z przewodnikiem,
- zamiana zwierzyny przy aportowaniu.
9
§8
Charakterystyczne dla stylowego retrievera zalety, które powinny być premiowane:
- spokój na stanowisku,
- naturalna umiejętność odszukiwania aportu,
- dobry wiatr,
- inicjatywa i wytrwałość,
- aport do ręki najkrótszą możliwie drogą,
- bezbłędne posłuszeństwo,
- zdolność zapamiętywania miejsc upadku zwierzyny,
- marking.
A – próby pracy – dla młodych psów w wieku do 24 miesięcy
KONKURENCJA
1 Chodzenie bez smyczy
2 Przychodzenie do nogi
3 Pozostawanie na miejscu
4 Aport z lądu
5 Aport z otwartej wody
Razem maks. 72 pkt.
WSP.
2
2
4
5
5
18
KONKURENCJA
B - konkurs podstawowy
1 Chodzenie bez smyczy
2 Przychodzenie do nogi
3 Pozostawanie na miejscu
4 Aport z lądu
5 Aport z otwartej wody
6 Aport z szuwarów
7 Włóczka ptaka
8 Włóczka królika
9 Marking
Razem
C - konkurs poszerzony
10 Odszukiwanie zagubionej zwierzyny
11 Bobrowanie za żywą kaczką
12 Aport lisa z ogrodzenia
Razem maksymalnie
I°
2
2
3
3
3
II°
1
1
2
2
2
III°
1
1
1
1
1
WSP.
I°
II°
III°
Maks.
2
2
4
4
4
4
5
5
5
3
3
3
3
3
2
3
3
3
3
3
3
2
2
1
2
2
2
2
2
2
1
1
1
1
1
1
8
8
16
16
16
16
20
20
20
140
5
5
5
2
2
2
2
2
2
1
1
1
20
20
20
200
Objaśnienia i wskazówki do oceny
Konkurencje: 1. Chodzenie bez smyczy, 2. Przychodzenie do nogi, 3.
Pozostawanie na miejscu – odbywają się łącznie, a ocena jest cząstkową. Mają na
celu wykazanie żądanych od retrievera cech opanowania, spokoju i uległości wobec
przewodnika.
10
1. Chodzenie bez smyczy
Pies ma podążać przy nodze przewodnika, nie wysuwając się przed niego ani nie
pozostając w tyle, oddając wiernie trasę przewodnika. Po zatrzymaniu się
przewodnika pies nadal pozostaje pod komendą, przy nodze, stojąc lub siadając.
Sędziowie określają w trakcie próby trasę przewodnika z psem. Zaleca się
sprawdzenie zachowania psa przy zwrocie przewodnika o 180 stopni w lewo i w
prawo.
Na najwyższą ocenę zasługuje pies, który wiernie podąża za przewodnikiem,
trzymując się cały czas przy jego nodze.
2. Przychodzenie do nogi
Pies biega luzem, zwolniony z komendy. Na znak sędziów należy przywołać psa
sygnałem, według uznania przewodnika (ręka, głos, gwizdek). Premiować należy
psy, które po jednorazowym sygnale natychmiast przybiegają do przewodnika i
oczekują na dalsze komendy. Pies, którego przewodnik nie jest w stanie przywołać w
czasie 5 minut otrzymuje ocenę "0".
3. Pozostawanie na miejscu - ze strzałem
Pies odłożony (siad, waruj). Przewodnik oddala się na minimum 30 metrów.
Pomocnik strzela, a pies ma spokojnie czekać na powrót przewodnika. Przy tej
próbie psy lękliwie reagujące na strzał są wykluczane z dalszego udziału z wpisem
tego faktu do karty oceny. Pies ruszający ze stanowiska po strzale, ale pozostający
na następny sygnał przewodnika, nie może otrzymać oceny wyższej niż "2".
4. Aport z lądu
Do konkurencji mogą przystępować psy w grupach lub indywidualnie (według
uznania sędziów). Psy pozostają na stanowiskach luzem przy przewodnikach, w
miejscach wyznaczonych przez sędziów, zachowując spokój. Próba może się
odbywać również podczas podchodu, gdzie pies musi prawidłowo iść przy nodze.
Pies powinien widzieć miejsce upadku strzelanej zwierzyny. Jeśli konkurencja
odbywa się z użyciem martwej zwierzyny, to należy ją rzucić na odległość około 30
metrów od psa. Jednocześnie pomocnik strzela w powietrze z dubeltówki. Wysłanie
psa po aport następuje na wyraźny rozkaz przewodnika, po wyznaczeniu przez
sędziów. Pies ma w jak najkrótszym czasie odnaleźć zwierzynę, bez wahania ją
podjąć i najbliższą drogą przynieść do przewodnika. Poprawienie chwytu aportu nie
jest błędem, o ile pies podejmie zwierzynę z powrotem bez zachęty przewodnika.
Oddawanie aportu następuje w dowolnej pozycji po wcześniejszej deklaracji
przewodnika. Obowiązkiem sędziów przed rozpoczęciem konkurencji jest zapytać
przewodnika o sposób oddawania aportu. Psu nie wolno rzucić zwierzyny przed
przewodnikiem. Bez względu na konkurencję, w jakiej to następuje, pies oddający
prawidłowo aport w pozycji stojącej może otrzymać maksymalną ocenę "3". Ocenę
"4" otrzymuje pies, który szybko znajdzie aport, bez wahania go podejmuje i
najkrótszą drogą wraca do przewodnika, siada samorzutnie i czeka na odbiór
zwierzyny. Pies rzucający aport przed przewodnikiem nie może otrzymać oceny
wyższej, niż „2”. Czas trwania konkurencji podlega uznaniu sędziów. Konkurencji nie
zalicza pies, który nie znajdzie strzelonej zwierzyny, a kolejny startujący pies ją
przyniesie, lub zostanie podniesiona przez sędziów. Jeśli oba psy nie podniosą
zwierzyny, a znajdą ją sędziowie, psy te otrzymują ocenę "0". Drugi startujący pies,
który przyniesie aport, podlega regulaminowej ocenie. Konkurencję powtarza się,
11
jeśli sędziowie uznają, że zwierzyna wyciekła na znaczną odległość uniemożliwiającą
jej odnalezienie.
5. Aport z otwartej wody
Konkurencja odbywa się przy otwartym lustrze wody. Jak poprzednio może
oczekiwać kilka psów. Kaczka zostaje wyrzucona przez pomocnika maksymalnie
daleko na otwartą wodę, tak aby pies to widział. Jednocześnie następuje strzał. Pies
ma zachować spokój. Wyznaczony przez sędziów rusza na komendę przewodnika
po aport. Wypuszczenie aportu na brzegu bez względu na to, czy pies go zaraz
podejmie i dalej prawidłowo przyniesie do przewodnika, powoduje otrzymanie oceny
nie wyższej, niż "1". Jeśli pies otrząsa się z wody nie wypuszczając aportu z kufy
ocena nie może być wyższa niż "3". Przewodnik powinien być oddalony kilka metrów
od brzegu. Sposób oddawania aportu jak w poprzednim punkcie. W tej konkurencji
dopuszcza się użycie zwierzyny "zimnej", lecz zdecydowanie unoszącej się na
wodzie i w pełni opierzonej.
6. Aport z szuwarów
Konkurencję przeprowadza się w pasie szuwarów na tyle szerokim, aby pies mógł
się wykazać inicjatywą w szukaniu, ale na tyle płytkim, aby pies nie musiał pływać.
Konkurencja w miarę możliwości powinna odbywać się pod wiatr. Miejsca pracy
poszczególnych psów powinny być oddalone od siebie o około 10 metrów. Kaczka
jest rzucana przez pomocnika i jednocześnie następuje strzał. Pies obserwując całą
akcję rusza po aport na rozkaz przewodnika. Psa wolno zachęcać i kierować nim,
samemu pozostając na stanowisku. Jeśli pies wyjdzie z szuwarów bez kaczki do
przewodnika, może być wysłany ponownie. Każde następne wysłanie obniża ocenę
o „1”. Sposób oddawania aportu i jego ocena według zasad opisanych w poprzednim
punkcie.
Konkurencji nie zalicza pies, który nie znajdzie zwierzyny w czasie dłuższym jak 15
minut. Zaleca się przeprowadzenie tej konkurencji przed aportem z otwartej wody,
gdzie dopuszcza się stosowanie tej samej kaczki.
7. Włóczka ptaka
Pod włóczkę wybiera się teren z niską roślinnością, np. łąkę. Nie wolno robić włóczki
na podorywce. Włóczkę ciągnie się z wiatrem na odcinku około 150 metrów,
wykonując dwa załamania pod kątem rozwartym. Odstęp pomiędzy poszczególnymi
włóczkami powinien wynosić ok. 100 metrów. Do włóczki należy użyć w pełni
wyrośniętego i opierzonego, świeżego bażanta lub kuropatwy. Początek włóczki
zaznacza się wyrwanymi piórami ptaka. Powinnością osoby kładącej włóczkę jest
pozostawić zwierzynę (bez sznurka służącego do ciągnięcia) i oddalić się w miejsce,
gdzie pies nie może jej zobaczyć ani zwietrzyć. Pies nie może widzieć zakładania
włóczki. Przewodnik na sygnał sędziów podprowadza psa na otoku na początek
włóczki i zaznajamia go z jej odwiatrem. Wolno mu prowadzić psa przez pierwsze
dwadzieścia metrów pozostawionego śladu. Następnie spuszczając psa z otoku ma
prawo do jednorazowego wydania rozkazu do szukania i jednego rozkazu do
przyniesienia zwierzyny. Każdy następny rozkaz obniża ocenę o „1”. Pies powinien
wypracować włóczkę zasadniczo dolnym wiatrem, przy czym może iść obok śladu
nawet w odległości paru metrów. Znalezioną zwierzynę podjąć, wrócić z nią
najkrótszą drogą do oczekującego na stanowisku przewodnika i oddać ją poprawnie.
Krótkie zgubienie tropu z samodzielnym odszukaniem go nie stanowi błędu. Jeśli
pies nie trzyma się ścieżki włóczki, lecz posługując się górnym wiatrem szybko ją
12
odszuka, prawidłowo przyniesie i poprawnie odda przewodnikowi, nie może otrzymać
oceny wyższej niż „2".
Jeśli za pierwszym razem pies nie znajdzie lub nie przyniesie ptaka, to wolno mu
powtórzyć pracę: na regionalnym konkursie dwa razy, a na krajowym i
międzynarodowym jeden raz. Przy powtarzaniu włóczki, nawet jeśli pies wykona
zadanie bezbłędnie, nie może otrzymać oceny wyższej niż „2" przy jednym
powtórzeniu, a przy drugim powtórzeniu „1".
Retriever, który znajdzie zwierzynę w wyniku swobodnego szukania, mimo
poprawnego jej przyniesienia i oddania, nie może otrzymać oceny wyższej niż „1".
Na wykonanie tej konkurencji przeznacza się maksymalnie 12 minut.
8. Włóczka królika
Do konkurencji tej używa się dzikich królików lub królików domowych zbliżonych
wielkością i barwą do dzikich. Dla każdego psa należy przeznaczyć oddzielne
zwierzę. Konkurencję przeprowadza się na polu lub w lesie. Długość włóczki około
150 metrów. Na jej wykonanie przeznacza się 12 minut. Pozostałe zasady i
objaśnienia jak w konkurencji "włóczka ptaka".
9. Marking
Marking, czyli zdolność zapamiętywania miejsc upadku strzelonego ptactwa, to
cecha charakterystyczna retrieverów. Retriever powinien po skończonym pędzeniu
pamiętać, gdzie spadły trzy sztuki ptactwa. Konkurencję przeprowadza się w uprawie
na tyle wysokiej, żeby pies nie widział leżącej zwierzyny. Poszczególne stanowiska
muszą być oddalone od siebie około 50 m. Pies przy nodze. Pomocnik w odległości
około 15 m od stanowiska rzuca trzy sztuki ptactwa w promieniu 180 stopni, co
najmniej piętnaście metrów od siebie. Przewodnik lub pomocnik każdorazowo oddaje
strzał. Po każdy aport pies jest wysyłany osobno. Przewodnik wysyłając psa może
wskazać kierunek. Kolejność przynoszonych ptaków nie ma znaczenia. Pies, który
szybko i bezbłędnie przynosi 3 sztuki ptactwa i nie wymagał kierowania przez
przewodnika otrzymuje ocenę "4". Przy ocenie markingu należy premiować
następujące cechy pracy psa: zapamiętanie miejsca upadku zwierzyny, szybkie jej
odnalezienie, prawidłowy aport najkrótszą drogą. Każde odstępstwo (błąd) od
powyższego powoduje obniżenie oceny o „1” zgodnie z popełnionymi dużymi
błędami (§ 7). Konkurencji nie zalicza pies, który przyniesie mniej niż trzy ptaki,
szuka w innym kierunku niż ten, gdzie spadły lub nie wykona całej pracy w ciągu 15
minut.
10. Odszukiwanie zagubionej zwierzyny
Konkurencja odbywa się z wiatrem. W miejscu widocznym dla przewodnika (nie dla
psa), zostaje umieszczona jedna sztuka strzelonej, "zimnej" zwierzyny (pióro lub
turzyca) około 50 metrów od stanowiska. Przewodnik przyprowadza psa na
stanowisko wyznaczone przez sędziów i wysyła po aport, kierując go sygnałami
wcześniej opisanymi sędziom. Dopuszcza się dwukrotne wysłanie psa po aport bez
obniżenia oceny. Na najwyższą notę zasługuje pies, który natychmiast dokładnie
odpowiada na sygnały przewodnika, respektując nadane mu kierunki, znajdujący
martwą zwierzynę w czasie krótszym niż 6 minut.
Każda minuta opóźnienia powoduje obniżenie oceny o „1”. Pies nieznajdujący
zwierzyny w ciągu 10 minut otrzymuje ocenę „0”.
13
11. Bobrowanie za żywą kaczką
Pies z dużą pasją i ochotą powinien bobrować w trzcinach za żywą kaczką z
przyciętymi lotkami wpuszczoną przed rozpoczęciem konkurencji tak, by pies tego
nie widział. Miejsce wypuszczenia kaczki winno być zaznaczone zestrzałem z piór.
Jednorazowe wyjście z trzcin na krótko w celu nawiązania kontaktu z przewodnikiem
nie jest błędem. Przewodnikowi wolno zachęcać psa do dalszej pracy. Pies nie musi
znaleźć kaczki. Decyzji sędziów podlega określenie czasu trwania tej konkurencji.
12. Aport lisa z ogrodzenia
Do konkurencji jest używany lis przeciętnej wagi, tj. około 3 - 6 kg. Konkurencja
odbywa się w lesie. Lis bezpośrednio przed konkurencją jest wleczony na odległość
około 30 metrów do czworoboku z żerdzi i umieszczany wewnątrz. Czworobok o
wymiarach 3 x 3 metry i wysokości 60 centymetrów musi być na tyle szczelny, aby
pies nie mógł go pokonać nie skacząc. Przewodnik doprowadza psa na początek
włóczki, wydając tylko jeden rozkaz do szukania i aportu, samemu pozostając na
stanowisku.
Przewodnikowi wolno bez utraty punktów założyć psa jeszcze raz na "włóczkę". Nie
uważa się za błąd, jeśli pies, lądując po wyskoku z ogrodzenia, wypuści lisa z kufy i
natychmiast go podejmie. Pies, który potrzebuje w tej konkurencji dodatkowych
komend od przewodnika, nie może otrzymać oceny wyższej niż „2”.
KONKURSY PRACY TROPOWCÓW
(odpowiedzialny: Jerzy Karaszewski)
§1
Konkursy pracy tropowców mogą być przeprowadzane po:
- farbie leżącej minimum 8, a nie więcej jak 16 godzin,
- farbie leżącej minimum 40, a nie więcej jak 48 godzin, przy czym farba musi leżeć
przez dwie noce.
W konkursie przeprowadzonym po farbie leżącej minimum 40 godzin mogą brać
udział wyłącznie psy posiadające dyplomy z konkursu wymienionego w pkt 1.
§2
Zaleca się wczesne rozpoczynanie pracy po farbie, zgodnie z łowiecką tradycją
poszukiwania postrzałków zaraz po świcie. Równocześnie zaleca się przenoszenie
oficjalnych uroczystości na godziny późniejsze, np. uroczyste podsumowanie i
zakończenie konkursu.
§3
W konkursach pracy tropowców mogą brać udział wszystkie rasy psów myśliwskich z
grup FCI: III, IV, V, VI (z wyjątkiem sekcji posokowców), VII i VIII. W dniu imprezy
wszystkie psy muszą mieć ukończone 9 miesięcy życia.
§4
Psy pracują pojedynczo w kolejności wylosowanych numerów startowych. Czas
pracy wynosi:
- dla psów pracujących po farbie leżącej 8-16 godzin, maksymalnie 40 minut,
14
- dla psów pracujących po farbie leżącej 40-48 godzin, maksymalnie 60 minut.
§5
Konkursy przeprowadza się wyłącznie na ''czarnej stopie''. Pracę psów oceniają 2-3osobowe zespoły sędziowskie.
§6
Pracę psów ocenia się według podanych w tabeli konkurencji z ustalonymi,
niezmiennymi współczynnikami. Psom wyróżnionym przyznaje się dyplomy I°, II° i III
° w zależności od sumy punktów i wysokości uzyskanych ocen, których limity zawiera
tabela.
§7
Psy nieposiadające dyplomu z prób lub innego konkursu, podczas którego
sprawdzono ich reakcję na strzał, przed przystąpieniem do pracy w konkursie
podlegają sprawdzeniu tej reakcji.
Psów wyraźnie lękliwie reagujących na strzał nie dopuszcza się do konkursu.
Objaśnienia i wskazówki do oceny
1. Zakładanie ścieżki tropowej.
Do założenia sztucznego tropu używa się około 0,25 litra farby jelenia, dzika, sarny
lub daniela. W przypadku niemożliwości zorganizowania farby ww. zwierzyny można
użyć krwi bydlęcej, świńskiej lub owczej, którą przed użyciem należy "uszlachetnić"
przez zanurzenie w niej na 24 godziny narogów świeżo ubitej sztuki jelenia, dzika,
sarny lub daniela.
Pomocnik zakładający ścieżkę farbową powinien być osobą obcą dla psa. Ścieżka
musi leżeć:
- w przypadku konkursu wymienionego w § 1 pkt 1 – minimum 8, a nie więcej niż 16
godzin i musi przeleżeć noc,
- w przypadku konkursu wymienionego w § 1 pkt 2 – minimum 40, a nie więcej niż 48
godzin i musi przeleżeć przez 2 noce.
Długość ścieżki w obu rodzajach konkursów wynosi około 600 metrów. Ścieżka
rozpoczyna się oznaczonym złomem kierunkowym "zestrzałem" i na swym przebiegu
ma 2 poprowadzone pod kontem prostym lub rozwartym załamania, które zaczynają
się tuż za sztucznymi łożami zranionej zwierzyny. Łoża wykonuje się, odsłaniając
ściółkę do mineralnej ziemi na powierzchni około 0,25 m kwadratowego i nakrapiając
je obficie farbą. Pierwsze łoże lokalizuje się w odległości około 100 metrów, a drugie
w odległości około 400 - 450 metrów od miejsca ''zestrzału''.
Na końcu ścieżki wykłada się tuszę „zwierzyny”, której farby (jelenia, dzika, sarny lub
daniela lub krwi bydlęcej czy świńskiej) użyto do jej zakładania. Wyłożona tusza
zwierzyny powinna być wypatroszona, a zrobione w tym celu rozcięcie zaszyte.
Zakładający ścieżkę nanosi i podpisuje na umieszczonej w miejscu pozorowanego
"zestrzału" tabliczce numer ścieżki, dzień i godzinę jej założenia.
15
Oznakowanie ścieżki powinno być widoczne dla przewodnika psa na jej
początkowym odcinku długości około 50 m. Na jej dalszym przebiegu czytelne
oznakowanie powinno być widoczne wyłącznie dla komisji sędziowskiej. Odstępy
pomiędzy poszczególnymi ścieżkami farbowymi nie powinny być mniejsze niż 100
metrów.
2. Praca na otoku po zimnej lub starej farbie.
Przed konkurencją przewodnik musi zadeklarować, czy pies jego będzie pracował
jako oszczekiwacz, oznajmiacz, potrafiący pracować luzem, czy do końca na otoku.
Otok musi mieć minimum 6 metrów długości. Przewodnicy oznajmiaczy
powiadamiają komisję sędziowską o sposobie oznajmiania znalezionej zwierzyny.
Sędzia i przenoszący zwierzynę, po położeniu jej na końcu ścieżki farbowej, powinni
oddalić się i ukryć tak, aby nie mógł ich zauważyć pracujący pies, a oni sami mogli
obserwować jego zachowanie się przy odnalezionej sztuce.
Sędziowie oceniający pracę danego psa wskazują jego przewodnikowi oznaczone
złomem kierunkowym miejsce ''zestrzału'', znajdujące się na początku każdej ścieżki.
Naprowadzony pies powinien wskazać ślad i na komendę przewodnika podjąć go i
spokojnie pracując dolnym wiatrem wypracować go do samego końca.
Pies powinien trzymać się ścieżki i wypracować wszystkie jej załamania. W
przypadku gdy farba znajduje się na wysokich trawach lub krzakach, wolno psu
podnieś kufę. Błędem jest bezcelowe kręcenie się po śladach. Tropy zdrowej
zwierzyny krzyżujące właściwą ścieżkę pies może wskazać przewodnikowi. Jeżeli
podąży nimi kilka kroków, a następnie sam się skoryguje, to nie należy tego uznawać
za błąd. Wypracowanie śladów pod wiatr tuż obok ścieżki, jak również skracanie
krótkich zagięć również nie należy zaliczać do błędów. Pies powinien pracować na
miernie naciągniętym otoku. Samodzielne poprawki są dopuszczalne i nie powodują
obniżenia oceny. W przypadku oddalenia się psa od śladu tak daleko, że według
sędziów nie jest on w stanie sam naprawić błędu albo jeżeli zostanie naruszona
sąsiednia ścieżka tropowa, może być na polecenie sędziów jeszcze dwukrotnie
naprowadzony na farbę. Każde nowe naprowadzenie obniża ocenę o 1 stopień.
Przewodnikowi nie wolno oglądać się na znaki wytyczające trasę pod rygorem
obniżenia oceny o 1 stopień przy każdym zwróceniu mu uwagi przez sędziego.
Po dojściu do drugiego łoża z psem zgłoszonym jako potrafiącym pracować luzem
spuszcza się go z otoku, umożliwiając mu swobodne dojście do martwej zwierzyny.
Powinien on, nie tracąc kontaktu wzrokowego ze swym przewodnikiem, pracując
zdecydowanie, lecz powoli, doprowadzić go do niej.
3. Oznajmianie lub oszczekiwanie znalezionej zwierzyny.
Po dojściu przewodnika do drugiego łoża z psem zgłoszonym jako oszczekiwacz lub
oznajmiacz spuszcza się go z otoku, umożliwiając mu swobodne dojście do
martwego zwierza.
16
Oszczekiwacz
Powinien w czasie 5 minut, szybko i zdecydowanie dojść po ścieżce do wyłożonej
zwierzyny i pozostać w jej bezpośrednim sąsiedztwie, oszczekując ją aż do nadejścia
przewodnika.
Pies, który przez 5 minut oszczekuje wyłożoną zwierzynę donośnym głosem, z pasją
i bez dłuższych przerw, może otrzymać w tej konkurencji ocenę „4”. Oszczekiwanie
ciche, bez pasji, z przerwami powoduje obniżenie oceny o 1–2 stopnie.
Po upływie 5 minut od rozpoczęcia szczekania przewodnik wraz z sędziami, na ich
polecenie, rusza w kierunku psa. Jeżeli pies po dojściu do martwej zwierzyny nie
rozpocznie szczekania (obecność przy zwierzynie nieszczekającego psa sygnalizuje
nadajnikiem lub rogiem sędzia przebywający na końcu ścieżki) w czasie 2 minut, to
może być odwołany przez przewodnika i tracąc jeden stopień w dodatkowej
konkurencji "oszczekiwanie", może ponownie być posłany jako oszczekiwacz. Gdy
ponownie nie wykona konkurencji, a dojdzie czy już doszedł do zwierzyny, to nie
zalicza mu się oszczekiwania i dodatkowo odejmuje jeden stopień w konkurencji
''praca na otoku po zimnej lub starej farbie''.
Oznajmiacz
Pies po dojściu do zwierzyny i krótkim jej obwąchiwaniu powinien powrócić do
czekającego przy drugim łożu przewodnika w czasie nie dłuższym jak 10 minut i po
oznajmieniu odnalezienia jej, w sposób określony uprzednio sędziom, doprowadzić
go do niej. Po oddaleniu się psa od zwierzyny na odległość około 50 metrów
znajdujący się przy niej sędzia sygnalizuje, że pies był przy sztuce i wraca. Jeżeli za
pierwszym razem nie wykona pracy oznajmiacza, to można po odwołaniu posłać go
od drugiego łoża jeszcze raz - obniżając ocenę za oznajmianie o jeden stopień.
Jeżeli pies nie wykona pracy oznajmiacza po raz drugi, można go wziąć na otok
(jeżeli nie był przy zwierzynie) i pozwolić mu dojść do niej.
Pies taki nie otrzymuje dodatkowych punktów za oznajmianie, a ponadto odejmuje
mu się jeden stopień za „pracę na otoku po zimnej lub starej farbie”.
4. Zachowanie się przy martwej zwierzynie.
Ocenę w tej konkurencji wystawia sędzia znajdujący się przy martwej zwierzynie, a w
przypadku jego braku sędzia towarzyszący pracującemu psu. Oszczekiwacze,
oznajmiacze i pracujące luzem dochodzą do zwierza same. Psy pracujące do końca
na otoku i dochodzące do zwierza wraz ze swym przewodnikiem odprowadzane są
przez niego wstecz na odległość około 50 metrów i na komendę sędziego uwalniane
z otoku, co umożliwia im swobodny powrót do niej
.
Pies nie może próbować narzynać zwierzyny. Oblizywanie rany postrzałowej jest
dozwolone. Psy o wielkim temperamencie mogą gryźć, a nawet szarpać suknię
zwierza. Sędzia musi określić, czy pies robi to z pasji czy celem narzynania. Psy,
które narzynają zwierza (narzynacze) lub usiłują go zakopać (grabarze) podlegają
dyskwalifikacji.
5. Odłożenie psa.
Psa można odłożyć:
a) luzem,
17
b) uwiązanego na otoku.
Przewodnik po wydaniu psu komendy „waruj!” lub „siad!” oddala się od niego na
odległość około 50–60 metrów i ukrywa się. Po około 2 minutach na polecenie
sędziego oddaje się jeden strzał, a po następnych 2 minutach – drugi. Po kolejnej
minucie przewodnik na polecenie sędziego wraca do psa.
Pies odłożony luzem może być pozostawiony z otokiem przypiętym do obroży.
Zezwala się na pozostawienie mu koca, torby lub innej rzeczy stanowiącej własność
przewodnika. Pies powinien zostać odłożony w pozycji „siad” lub „waruj”. Ocenę „4”
może otrzymać pies, który przez cały czas odłożenia pozostaje w tym samym
miejscu, nie reagując nerwowo na strzał. Zmiana pozycji z „waruj” na „siad” lub
odwrotnie nie powoduje obniżenia oceny. Obniża się natomiast odpowiednio ocenę
psu, który oddali się z miejsca odłożenia na odległość około 5 m lub zacznie
szczekać. Pies, który samowolnie opuści miejsce odłożenia na odległość powyżej 5
metrów, nie może w tej konkurencji otrzymać oceny wyższej niż „0”.
Pies uwiązany na otoku długości 1,5–2 metrów powinien zostać odłożony w pozycji
„siad” lub „waruj”. Zezwala się na pozostawienie mu koca, torby lub innej rzeczy
stanowiącej własność przewodnika. Ocenę „4” może otrzymać pies, który przez cały
czas odłożenia pozostaje w tym samym miejscu i nie reaguje nerwowo na strzał.
Zmiana pozycji z „waruj” na „siad” lub odwrotnie nie powoduje obniżenia oceny.
Obniża się natomiast odpowiednio ocenę psu, który wstanie z miejsca odłożenia lub
zacznie szczekać. Pies, który szarpie się na uwięzi, nie może otrzymać oceny
wyższej niż „0”. Ocenę „3” można przyznać psu (odłożonemu luzem lub na uwięzi),
który na początku odłożenia szczeka, po czym się uspokoi i zachowuje się spokojnie
do końca tej konkurencji.
6. Współpraca z przewodnikiem i posłuszeństwo.
Współpracę psa z przewodnikiem i posłuszeństwo ocenia się, biorąc pod uwagę
utrzymywanie ciągłego kontaktu z przewodnikiem i reakcję na jego polecenia,
zwłaszcza szybkie i sprawne wykonywanie pracy. Psy, które nie wykonują
natychmiast otrzymanych komend, powinny mieć obniżoną ocenę w tej konkurencji
od jednego do dwóch stopni. Natomiast te, które puszczone luzem nie dają się wziąć
na smycz lub uciekają od przewodnika, nie wracając do niego w ciągu 10 minut,
podlegają dyskwalifikacji.
Konkurencje
1.
2.
3.
Praca na otoku (lub luzem od II łoża) po
farbowanym, zimnym lub starym tropie
rannej zwierzyny
Zachowanie się przy martwej zwierzynie
Odłożenie psa:
a) luzem
Współczynnik
Limity
Suma punktów
80
70
60
Dyplom
I°
II°
III°
Oceny
10
3
3
2
6
3
2
2
5*
3
2
-
18
4.
b) na uwięzi
Współpraca z przewodnikiem
Dodatkowo:
- oznajmianie
- oszczekiwanie
Razem
3*
4
3
2
2
-
-
5
5
25+5
-
-
-
Najwyższa liczba punktów do zdobycia, bez konkurencji dodatkowych: 25 x 4 = 100,
dodatkowo: 5 x 4 = 20
* Suma współczynników przy uwzględnieniu pkt a). Przy punktacji przyjmuje się tylko jeden
współczynnik: albo a), albo b).
19