PL - Grupa Biznes Polska

PL
PL
PL
KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH
Bruksela 13.12.2004
KOMUNIKAT KOMISJI DO RADY, PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO,
EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU
REGIONÓW
Plan działania w celu wdrożenia ram prawnych dla elektronicznych zamówień
publicznych
PL
PL
SPIS TREŚCI
PL
1.
Wstęp .............................................................................................................................3
2.
Cele i działania ...............................................................................................................3
2.1.
Zapewnienie dobrego funkcjonowania rynku wewnętrznego w elektronicznych
zamówieniach publicznych.............................................................................................3
2.2.
Osiągnięcie większej wydajności w zamówieniach, poprawa zarządzania i
konkurencyjności ...........................................................................................................8
2.3.
Prace dążące do utworzenia międzynarodowych ram dla elektronicznych zamówień
publicznych
.......................................................................................................................................10
3.
Wdrożenie Planu Działania i Monitorowania e-zamówień...........................................10
PL
1.
WSTĘP
Komunikat proponuje Plan Działania w celu wdrożenia nowych ram prawnych dla
elektronicznych zamówień publicznych, przyjętych w kwietniu 2004 r. jako część pakietu
legislacyjnego dyrektyw dotyczących procedur udzielania zamówień publicznych
2004/18/WE i 2004/17/WE. Stanowią one spójną ramę do przeprowadzania zamówień drogą
elektroniczną w otwarty, przejrzysty i niedyskryminujący sposób, ustanawiają reguły
składania ofert drogą elektroniczną i ustalają warunki nowoczesnych technik zakupu opartych
o elektroniczne środki komunikacji.
Jeżeli zamówienia drogą internetową zostaną upowszechnione, mogą zaoszczędzić rządom do
5% na wydatkach i do 50—80% na kosztach transakcji zarówno dla nabywców, jak i
dostawców. O ile trudno jest obliczyć całościowo korzyści płynące dla UE w postaci
konkurencji i wydajności, to większa konkurencja i wydajność na rynku zamówień
publicznych mogą mieć wpływ – bezpośrednio i pośrednio – na całą gospodarkę i grać ważną
rolę w osiąganiu celów strategii lizbońskiej.
Jednakże niewłaściwe wprowadzenie e-zamówień niesie ze sobą wysokie ryzyko fragmentacji
rynku. Bariery prawne, techniczne i organizacyjne mogące pojawić się w rezultacie zamówień
w trybie on-line są jednym z największych wyzwań dla twórców polityki.
Konsultacje przeprowadzone przez Komisję1 w ramach oceny oddziaływania potwierdzają
potrzebę planu działania. Państwa Członkowskie, kraje kandydujące i podmioty gospodarcze
są gotowe do wzięcia w nim udziału. Opierając się na dotychczasowych wysiłkach
zmierzających do unowocześnienia europejskich rynków zamówień publicznych i chcąc
uczynić je bardziej otwartymi i konkurencyjnymi, Komisja proponuje środki skupiające się
wokół trzech osi:
• Zapewnienie dobrego funkcjonowania rynku wewnętrznego w przypadku przeprowadzania
zamówień publicznych drogą elektroniczną;
• Osiągnięcie większej wydajności w zamówieniach i poprawa zarządzania;
• Prace dążące do utworzenia międzynarodowych ram dla elektronicznych zamówień
publicznych.
2.
CELE I DZIAŁANIA
2.1.
Zapewnienie dobrego funkcjonowania rynku wewnętrznego w elektronicznych
zamówieniach publicznych
2.1.1.
Poprawne i terminowe wdrożenie ram prawnych
Od Państw Członkowskich wymaga się wdrożenia nowych ram prawnych do 31 stycznia
2006 r., aczkolwiek nie można wykluczyćpoślizgów. Wczesne przyjęcie nowych przepisów
dotyczących e-zamówień ma zasadnicze znaczenie dla uniknięcia barier i wypaczeń
konkurencji. Jest również bardzo ważne dla szybkiego rozwoju i efektywnego wykorzystania
1
PL
SEC (2004) ..., Rozszerzona Ocena Oddziaływania Planu Działania w sprawie elektronicznych zamówień
publicznych, dokument roboczy Komisji
3
PL
e-zamówień przez podmioty gospodarcze. Państwa Członkowskie powinny dołożyć
wszelkich starań, aby zastosować się do terminów określonych przez dyrektywy.
Mylna lub rozbieżna interpretacja nowych przepisów może stworzyć bariery dla handlu
transgranicznego i w efekcie rozdrobnić rynek. Komisja będzie uważnie monitorowała
transpozycję i zachęcała do odpowiednich wymian z Państwami Członkowskimi na etapie
projektu, aby ułatwić zrozumienie ram prawnych. Wyda dokument wyjaśniający dotyczący
wymogów prawnych dla e-zamówień. W tym samym czasie dostępni będą szkoleniowcy
symulujący nowe środowisko elektroniczne, aby wspierać wprowadzenie w nie administracji i
podmiotów gospodarczych.
•
•
•
2.1.2.
1 kwartał 2005 r. Komisja wydaje dokument wyjaśniający w sprawie nowych zasad
elektronicznych zamówień publicznych
1 kwartał 2005 r. Komisja udostępnia on-line szkoleniowców umożliwiając
kontraktującym władzom i podmiotom gospodarczym zaznajomienie się z nowymi
przepisami i narzędziami e-zamówień
2005 r. Komisja zapewnia Państwom Członkowskim odpowiednią pomoc przy
transpozycji nowych przepisów prawnych
Sfinalizowanie ram prawnych przy pomocy odpowiednich narzędzi podstawowych
Ze wszystkich ogłoszeń publikowanych w Elektronicznym Biuletynie Zamówień (TED)2,
90% jest nadal w formie papierowej. Standardowe formularze ustanowione na mocy
dyrektywy 2001/78/WE nieznacznie poprawiły sytuację. Jednakże ich przetwarzanie nadal
pociąga za sobą wysokie koszty, opóźniając publikację i podwyższając ryzyko błędów.
Nowe dyrektywy nie zapewniają całkowicie elektronicznego systemu powiadamiania; nie
byłoby to wykonalne w krótkim czasie zważywszy na różne poziomy rozwoju i dostępności
środków elektronicznych w Państwach Członkowskich. Zamiast tego wybrano podejście
stopniowe. Komisja przyjmie na początku 2005 r. rozporządzenie w sprawie standardowych
formularzy dostosowujące dotychczasowe formularze do elementów wprowadzonych na
mocy nowych dyrektyw, np. e-licytacje, dynamiczne systemy zakupów i profile nabywców.
Do końca 2006 r. Komisja zaproponuje nową generację uporządkowanych standardowych
formularzy elektronicznych umożliwiających elektroniczną zbiórkę, przetwarzanie i
rozpowszechnianie wszystkich ogłoszeń o zamówieniach objętych dyrektywami. Ta nowa
generacja powinna ułatwić automatyczne tworzenie podsumowań we wszystkich oficjalnych
językach UE i powinna być łatwa do zintegrowania ze wszystkimi działającymi systemami ezamówień. Należy również wziąć pod uwagę ustanowienie elektronicznego spisu publicznych
nabywców w EU.
Nowe dyrektywy czynią obowiązkowym wykorzystanie Wspólnego Słownika Zamówień
(CPV) wprowadzonego rozporządzeniem 2195/2002/WE. Elektroniczne zamówienia
publiczne stwarzają nowe możliwości wykorzystania CPV, np. do strukturyzacji i analizy
kosztów zamówienia lub zestawień statystycznych. Obecnie trwa rewizja CPV, aby
dostosować go do wykorzystania we w pełni elektronicznym środowisku. W tym celu
zainicjowano badania, do których Państwa Członkowskie i zainteresowane strony zostaną
poproszone o aktywny wkład. Jeżeli zostaną one pomyślnie zakończone, powinny
2
PL
„Elektroniczny Biuletyn Zamówień” (Tenders Electronic Daily), oficjalna strona internetowa UE publikująca
wszystkie ogłoszenia, o których mowa w dyrektywach dotyczących zamówień publicznych.
4
PL
doprowadzić do światowej klasy modelu międzynarodowej klasyfikacji kontraktów przy
zamówieniach publicznych.
•
•
Początek 2005 r. Komisja przyjmuje standardowe formularze biorące pod uwagę nowe
procedury i wykorzystanie elektronicznych środków komunikacji.
Do początku 2006 r. Komisja przedstawia propozycje rewizji Wspólnego Słownika
Zamówień w oparciu o rezultaty obecnie trwających badań przeglądowych
Do końca 2006 r. Komisja przedstawia projekt w pełni elektronicznego systemu
zbierania i publikacji zawiadomień o zamówieniach w TED
Do końca 2007 r. Państwa Członkowskie wdrażają na poziomie krajowym w pełni
elektroniczny system zawierający odpowiednie narzędzia do automatycznego zbierania i
publikacji w TED
•
•
2.1.3.
Usuwanie / zapobieganie barierom przy elektronicznym przeprowadzaniu procedur
zamówień publicznych
Bariery, których najbardziej obawiają się podmioty gospodarcze przy transgranicznym
składaniu ofert, to niewłaściwie zaprojektowane systemy składnia ofert i niekompatybilne
standardy technologii informatycznych. Różnorodność i niekompatybilność rozwiązań
technicznych może uniemożliwić dostęp dostawców do systemów e-zamówień lub zniechęcić
ich do uczestnictwa z powodu dodatkowych trudności i zwiększonych kosztów. Bariery mogą
występować w kontekście cech funkcjonalnych, jak również technicznych.
Wprowadzając zamówienia w trybie on-line Państwa Członkowskie powinny na wszystkich
etapach kierować się podstawową koncepcją głoszącą, że środki komunikacji i narzędzia
używane w systemach elektronicznych zamówień publicznych powinny być
niedyskryminujące, powszechnie dostępne i interoperacyjne oraz w żadnym wypadku nie
ograniczające dostępu podmiotów gospodarczych do procedury składania ofert.
Aby zapobiec pojawianiu się e–barier, Państwa Członkowskie powinny wykorzystać wyniki
komisyjnej analizy wymagań funkcjonalnych przeprowadzonej w ramach programu IDA3
podczas projektowania ustawodawstwa i opracowywania systemów e-zamówień. Wyniki
projektu będą zatwierdzone przez Komisję i Państwa Członkowskie w świetle dokumentu
wyjaśniającego, który ma zostać wydany przez Komisję w 2005 r.
W celu budowania zaufania do e-zamówień należy promować rozwój systemów weryfikacji
zgodności. Komisja zdecydowanie zaleca, aby Państwa Członkowskie, zgodnie z
dyrektywami, wprowadziły lub utrzymały systemy dobrowolnej akredytacji w celu
zapewnienia spełnienia przez systemy e-zamówień wymogów dyrektyw. System europejski,
włączający systemy krajowe i opierający się na nich , wydawałby się pożądany dla
zapewnienia płynnego funkcjonowania rynku wewnętrznego. Komisja i Państwa
Członkowskie powinny przebadać przy pomocy analizy wykonalności rozwój systemu
TRUST (Transparent Reliable Unhindered Secure Tendering) w oparciu o wymogi
funkcjonalne.
Również niektóre problemy horyzontalne stwarzają zagrożenie negatywnego wpływu na
funkcjonowanie rynku wewnętrznego i wprowadzanie e-zamówień. Potencjalne trudności są
związane z zaawansowanymi podpisami elektronicznymi, zwłaszcza podpisami opartymi na
3
PL
Program „ Interchange of data between administrations” (Wymiana danych między administracjami)
5
PL
kwalifikowanym świadectwie i wygenerowane przez urządzenie do bezpiecznego
generowania podpisów (zwane dalej „kwalifikowanymi podpisami”).
Nowe dyrektywy nie definiują jaki rodzaj e-podpisu powinien być używany do
elektronicznego składania ofert. Tak więc Państwa Członkowskie, które mają różne prawne
koncepcje podpisu, mogą wybrać wymagany poziom w zgodzie z dyrektywą 1999/93/WE w
sprawie e-podpisu. Jednakże dyrektywy zobowiązują każdego publicznego nabywcę w UE do
efektywnego uznawania, przyjmowania i przetwarzania złożonych ofert, jeżeli jest to
wymagane, z kwalifikowanym podpisem i towarzyszących im świadectw, niezależnie od ich
pochodzenia w ramach UE lub ich cech technicznych, a nawet gdy zawierają dokumenty
różnego pochodzenia (tzn. od konsorcjum dostawców) i być może noszą podpisy różnych
poziomów z różnych źródeł (tzn. od różnych władz krajowych).
Czyni to e-zamówienia pierwszym sektorem, w którym podmioty gospodarcze używają
kwalifikowanych podpisów w transakcjach z władzami publicznymi w Państwie
Członkowskim różnym od ich kraju rodzimego. Dotychczasowe znaczne różnice pomiędzy
kwalifikowanymi przepisami wymaganymi przez niektóre Państwa Członkowskie powinny
być zatem przedmiotem dużej troski. Problemy z interoperacyjnością, wykryte pomimo
istnienia standardów4, i brak rozwiniętego europejskiego rynku na ten typ podpisów stanowią
prawdziwą i potencjalnie trwałą przeszkodę dla transgranicznych e-zamówień5.
W ramach programu IDA zainicjowano w 2002 r. projekt zwany Bridge/Gateway CA w celu
odniesienia się do problemu uznawania i zaufania do elektronicznych świadectw
wystawianych przez różne Urzędy Certyfikacyjne (UC) w ramach wymiany bezpiecznych
wiadomości elektronicznych i podpisów pomiędzy różnymi administracjami krajowymi.
Wyniki programu Bridge/Gateway CA Pilot, wraz z zaleceniami odnośnie do technicznych,
organizacyjnych i operacyjnych aspektów takich systemów operacyjnych, powinny być
dostępne w połowie 2005 r. Pomimo odniesienia się do pewnych kwestii związanych z ezamówieniami, nie wystarcza to jednakże do rozwiązania wyżej opisanych problemów przed
ostatecznym terminem 2006 r. Opierając się na bieżących staraniach Państwa Członkowskie i
Komisja, wsłuchując się w opinie przemysłu, powinny wspólnie pracować nad projektem
operacyjnym, aby szybko znaleźć rozwiązanie oparte na zasadzie wzajemnego uznawania. Na
obecnym etapie Komisja preferowałaby rozwiązanie przetestowania i promowania rozwiązań
umożliwiających transgraniczne korzystanie z kwalifikowanych podpisów. Każde znalezione
rozwiązanie powinno być również łatwe do rozpowszechnienia w innych obszarach
działalności. W międzyczasie Komisja zaleca, żeby Państwa Członkowskie sprawdziły
wszelkie odpowiednie środki przejściowe, np. potwierdzenie w formie papierowej od
oferentów, których podpis elektroniczny nie spełnia wymagań.
Brak powszechnych i interoperacyjnych narzędzi do e-zleceń i e-fakturowania na rynku
wewnętrznym również stwarza przeszkody dla równego udziału dostawców w
transgranicznych zamówieniach. Obecnie tego typu transakcje są w praktyce rzadko
wykonywane i jedynie opcjonalne. Komisja będzie nadal monitorowała sytuację w trakcie
poszukiwania rozwiązań w ramach działań normalizacyjnych przedsięwziętych przez UE.
• W 2005 r. Państwa Członkowskie i Komisja testują, udoskonalają i zatwierdzają wyniki
4
5
PL
Na mocy dyrektywy 1999/93/WE standardy techniczne zostały ogłoszone w ramach warsztatu ETSI ESI i
CEN/ISSS e-podpis.
Szczegółowa analiza zob. „Prawne i rynkowe aspekty podpisów elektronicznych”, Studia Komisji
Europejskiej, Interdyscyplinarne Centrum Prawa i Technologii Informatycznych, CUL, Leuven,
październik 2003 r.
6
PL
•
•
•
•
•
wspólnych wymogów funkcjonalnych IDA dla systemów e-zamówień w oparciu o
badania IDA z 2004 r. dotyczące wspólnych wymogów funkcjonalnych
Na początku 2006 r. Państwa Członkowskie dokonują rewizji w kwestii czy systemy ezamówień zostały dostosowane do wymogów dyrektyw
Do połowy 2005 r. Państwa Członkowskie wprowadzają systemy akredytacji, aby
zweryfikować zgodność elektronicznych systemów składania ofert z ramami prawnymi
Do końca 2005 r. Państwa Członkowskie i Komisja rozpatrują przy pomocy studium
wykonalności czy wprowadzić europejski system weryfikacji zgodności
W latach 2005-2006 Komisja proponuje działania w ramach programu IDABC, aby
pomóc Państwom Członkowskim w koordynacji wdrażania zaawansowanych
kwalifikowanych podpisów w celu rozwiązania problemów z interoperacyjnością6
Do 31 stycznia 2006 r. Państwa Członkowskie stosują, jeżeli wymaga tego prawo
krajowe, interoperacyjne kwalifikowane podpisy elektroniczne
2.1.4.
Wykrywanie i rozwiązywanie problemów z interoperacyjnością na przestrzeni czasu
W świetle tego, co powiedziano powyżej, jasnym jest, że problemy interoperacyjności
utrzymują się lub mogą się nadal pojawiać. Niektóre zostały już wykryte i wszczęto
odpowiednie działania; inne powinny zostać odkryte poprzez analizę luk dotyczącą potrzeb
interoperacyjności w e-zamówieniach prowadzoną obecnie przez CEN/ISSS7. Jednakże
interoperacyjność powinna pozostać stałym przedmiotem troski. Rozwój techniczny i
operacyjny stwarza konieczność ciągłego rewidowania i ulepszania istniejących systemów
obejmując wszystkie fazy cyklu nabywczego. Standardy w tym obszarze wyznacza rynek.
Należy również rozważyć stosowny wkład z projektów BRT w obszarze e-rządów. Rządy
powinny się przyłączyć i pracować nad interoperacyjnymi rozwiązaniami poprzez dialog z
różnymi zainteresowanymi stronami na krajowym lub europejskim poziomie i śledzić rozwój
w sektorze handlu elektronicznego pomiędzy podmiotami gospodarczymi (B2B), aby uniknąć
wbijania klina pomiędzy rynki zamówień prywatnych i publicznych.
Komisja będzie nadal monitorowała sytuację w odniesieniu do pojawiania się problemów z
interoperacyjnością na rynku wewnętrznym i w handlu międzynarodowym i, jeżeli okaże się
to potrzebne, rozważy wydanie mandatu na opracowanie norm. Kontynuowanie obecnego
warsztatu IDA e-zamówienia i kontynuacja rozwoju monitorowania są pożądane w celu
dzielenia się informacjami o specyfikacjach i dobrych praktykach.
•
•
•
6
7
PL
Do 1 kwartału 2005 r. CEN/ISSS kończy analizę luk i wymogów interoperacyjności dla
skutecznych elektronicznych zamówień publicznych
2005-2007 Komisja proponuje kontynuowanie działań w sprawie elektronicznych
zamówień publicznych w ramach programu wymiany i dyskusji IDABC dotyczącego
kwestii interoperacyjności i monitorowania rozwoju w Państwach Członkowskich
2005-2007 Komisja i Państwa Członkowskie promują działania normalizacyjne na
poziomie europejskim i utrzymują łączność z międzynarodowymi organami
normalizacyjnymi
Parlament Europejski i Rada formalnie przyjęły w dniu 21 kwietnia 2004 r. decyzję 2004/387/WE
ustanawiającą program IDABC. Opierając się o osiągnięcia poprzedniego programu IDA jego celem
jest identyfikowanie, wspieranie i promowanie rozwoju interoperacyjnych paneuropejskich usług w
sferze e-rządów od 2005 r.
Centre Européen de Normalisation/Warsztat nt. systemów normalizacyjnych w społeczeństwie
informatycznym
7
PL
2.2.
Osiągnięcie większej wydajności w zamówieniach, poprawa zarządzania i
konkurencyjności
2.2.1.
Osiągnięcie większej wydajności w zamówieniach i poprawa zarządzania
Przesunięcie sektora zamówień publicznych do sieci wymaga prawnych, instytucjonalnych i
organizacyjnych zmian na wielu poziomach. Państwa Członkowskie będą musiały
zadecydować o typie i zakresie zakupów do komputeryzacji, polityk do wdrożenia, systemów
i narzędzi do wykorzystania i poziomie objętych administracji. Nie można lekceważyć ryzyka
niepowodzenia. Dlatego istotnym jest planowanie i monitorowanie tych wysiłków.
Większa skuteczność będzie zależała od stopnia automatyzacji w obszarze zamówień
publicznych jako całości, chociaż stopniowy rozwój e-zamówień najprawdopodobniej
zmaksymalizuje korzyści zarówno dla sektora publicznego, jak i prywatnego. Komisja wzywa
wszystkie Państwa Członkowskie do transpozycji do ustawodawstwa krajowego wszystkich
aspektów pakietu legislacyjnego w całościowy sposób. Rządy powinny jednakże być w stanie
modulować i dostosowywać wdrażanie nowych elektronicznych narzędzi i technik na
przestrzeni czasu. Zwłaszcza powinny zwrócić uwagę na potencjalnie nadmierną lub
niewłaściwą centralizację zakupów, niewłaściwe wykorzystanie aukcji elektronicznych i
preferencje dla zamkniętych systemów zakupów (np. umowy ramowe) nad systemami
otwartymi. Tego rodzaju praktyki mogą przekreślić korzyści płynące ze zwiększonej
skuteczności.
W celu optymalizacji korzyści Państwa Członkowskie powinny ustanowić plany krajowe
uzupełnione o plany indywidualne specjalnie dla swoich najpotężniejszych nabywców.
Ustanowienie jednolitych celów i sposobów rozpowszechniania e-zamówień nie byłoby
wskazane, gdyż warunki w poszczególnych Państwach Członkowskich znacznie się różnią.
Komisja powinna wspomóc Państwa Członkowskie w tym zadaniu tam, gdzie to wskazane,
oraz ułatwić rozpowszechnianie i dzielenie się informacjami. Będzie również monitorować
rozwój poprzez odpowiednie wskaźniki wykorzystujące dane z bazy danych TED. Sieć
zamówień publicznych ustanowiona w Kopenhadze w styczniu 2003 r. mogłaby stanowić
forum wymiany pomiędzy Państwami Członkowskimi.
Zwiększona skuteczność zależy również od automatyzacji pewnych rodzajów transakcji,
takich jak fakturowanie, zamawianie i płatności. Na obecnym, wczesnym etapie, ich rozwój
prawdopodobnie zyska, napędzany normalizacją i automatyzacją systemów finansowych i
budżetowych. Stosując się do mandatu udzielonego przez Komisję, CEN/ISSS oszacował
wymogi standardów i kończy przygotowanie szczegółowych wytycznych dotyczących
wdrażania dyrektywy 115/WE/2001 w sprawie elektronicznych faktur. Ponadto IDA
prowadzi projekt dotyczący rozwoju systemów XML dla e-zamówień, włączając efakturowanie i e-zlecanie. Wysiłki w tym obszarze należy prowadzić mając na względzie
osiągnięcie interoperacyjnych rozwiązań.
Trudno jest rozwijać polityki krajowe odpowiedniej jakości bez szczegółowego obrazu rynku
zamówień. Dotychczasowe informacje statystyczne są przeważnie niepełne a mechanizmy
zbierania danych są słabo zorganizowane. E-zamówienia stwarzają możliwość naprawienia
tej sytuacji. Komisja zmobilizuje Komitet Doradczy ds. Publicznych Kontraktów (KDPK) i
Grupę Roboczą ds. Informacji Statystycznej, aby w pełni wykorzystały wprowadzenie
nowych technologii e-zamówień.
•
PL
Do końca 2005 r. Każde Państwo Członkowskie przygotowuje krajowy plan
wprowadzania elektronicznych zamówień publicznych ustanawiając wymierne cele
8
PL
•
•
•
funkcjonalne, biorąc pod uwagę specyficzne wymogi krajowe
Do końca 2005 r. Każde Państwo Członkowskie zachęca indywidualnych nabywców
krajowych do przygotowania podobnych planów oraz koordynuje i monitoruje ich
wdrażanie
W latach 2005-2006 Komisja kontynuuje prace monitorujące e-faktury poprzez
CEN/ISSS i proponuje kontynuację działań XML podjętych w latach 2003-2004 w
sprawie e-faktur i e-zleceń w ramach IDABC.
Do końca 2006 r. Państwa Członkowskie ustanawiają sprawny elektroniczny system
zbierania i przetwarzania danych statystycznych dotyczących zamówień
2.2.2.
Wzrost konkurencyjności rynków zamówień publicznych w UE
Konsultacje on-line z podmiotami gospodarczymi prowadzone przez Komisję określiły
przejrzystość jako główny aspekt komputeryzacji zamówień publicznych, wraz z zaufaniem
do bezstronności procedur przyznawania. Środki elektroniczne oferują większą przejrzystość,
gdyż pozwalają na łatwe i terminowe rozpowszechnianie informacji o kontraktach i
zmniejszają okazje i bodźce do nadużyć. Mogą również poprawić jakość zarządzania przez
rząd zamówieniami, włączając w to monitorowanie i podejmowanie decyzji. Praktyki
rozpowszechniania informacji dotyczących kontraktów mogą różnić się pomiędzy Państwami
Członkowskimi, co dotyczy również identyfikacji i kontroli operacji e-zamówień. Sieć
zamówień publicznych mogłaby grać aktywną rolę w wymianie informacji i praktyk
dotyczących tych kwestii. Komisja mogłaby poprzeć wykonanie testu wzorcowego mając na
względzie porównanie i pomiar realizacji.
Większość podmiotów gospodarczych uważa, że zamówienia on-line powinny wymagać
mniej wysiłku niż procedury tradycyjne. Krajowe przepisy administracyjne i wytyczne
regulujące procedury zamówień zostały zredagowane mając na względzie obsługę operacji w
formie papierowej. Środki elektroniczne stwarzają nowe możliwości dostosowania procedur i
zaoszczędzenia czasu oraz pieniędzy dostawców. Sukces zależy od stopnia transformacji
praktyk off-line we w pełni zdatne usługi online. Wymaga to ponownego przemyślenia
dostarczanej usługi i przebudowania różnych procesów.
Aby rozpowszechnić e-zamówienia ważne jest podjęcie wszystkich kroków zmierzających do
zmniejszenia obciążeń regulacyjnych. Standaryzacja i restrukturyzacja dokumentacji
biznesowej oraz bardziej jednolite dokumenty ofertowe powinny pomóc zautomatyzować
pewne rutynowe czynności związane z zakupem i pozwolić obu stronom skupić się na istocie
zakupu.
Typowy przykład biurokracji dotyczy licznych wymaganych świadectw i dokumentów
biznesowych. Rzadko są one dostępne w formie elektronicznej. Ponadto powinny one być
zdatne do użytku i akceptowalne ponad granicami. Komisja i Państwa Członkowskie powinny
przeanalizować i porównać wyniki osiągnięte w tym obszarze na poziomie krajowym w
ramach ACPC, mając na względzie uzgodnienie na początku 2006 r. wspólnego zestawu
elektronicznych świadectw, co najmniej dla tych najczęściej wymaganych. E-zamówienia
byłyby świetną podstawą testową dla rozwoju podobnych usług e-rządów. Komisja
zaproponuje Państwom Członkowskim tę linię postępowania.
Kolejnym istotnym zagadnieniem jest wykorzystanie e-katalogów. Ich wykorzystanie jest
ważne zwłaszcza dla wciągnięcia małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) do zamówień
publicznych. Obecne aplikacje umożliwiają przedsiębiorstwom prezentowanie swoich
produktów i usług podmiotom zamawiającym przy zachowaniu rozsądnych kosztów, czasu i
PL
9
PL
wysiłku. Brak jednolitych specyfikacji i standardów dla e-katalogów oznacza, że istnieje
ryzyko niespełniania przez obecne na rynku aplikacje informatyczne wymogów sektora
publicznego. Na specjalnych warsztatach CEN/ISSS trwają prace nad przygotowaniem
ramowych standardów katalogowania. Opierając się na projekcie IDA w sprawie wymogów
funkcjonalnych, można dalej badać i testować wykorzystanie e-katalogów w dynamicznych
systemach zakupów i umowach ramowych e-zamówień.
Podmioty gospodarcze spodziewają się również, że e-zamówienia spowodują wzrost
możliwości zawierania kontraktów, ułatwią dostęp do rynków transgranicznych i sprawią, że
procedury zamówień będą szybsze i tańsze. E-zamówienia publiczne przedstawiają duży
potencjał dla MSP. W celu zachęcenia MSP zainteresowanych publicznymi kontraktami,
Państwa Członkowskie są jak najbardziej zainteresowane promowaniem systemów
standardowych e-zamówień w oparciu o dotychczasowe, proste technologie i
dostosowywaniem możliwości zawierania kontraktów tak, aby nie wykluczać MSP.
•
•
•
•
•
•
2.3.
Druga połowa 2005 r. Komisja rozważa zaproponowanie usług elektronicznej dostawy
informacji gospodarczych i świadectw w zamówieniach publicznych do wdrożenia w
ramach programu IDABC
W latach 2005-2006 Państwa Członkowskie i Komisja dochodzą do porozumienia w
sprawie wspólnego zestawu często wymaganych świadectw elektronicznych do
zastosowania w procedurach e-zamówień
W 2005 r. Komisja proponuje rozpoczęcie badań na e-katalogami w dynamicznych
systemach zakupów i elektronicznych umowach ramowych wykorzystując prace
CEN/ISSS w ramach programu IDABC
W 2005 r. Sieć Zamówień Publicznych rozpoczyna wykonanie testu wzorcowego na
przejrzystość, kontrolę i identyfikację systemów e-zamówień
W 2006 r. Sieć Zamówień Publicznych organizuje warsztaty promujące wymianę w
sprawie normalizacji dokumentów ofertowych
2005-2007 Państwa Członkowskie uruchamiają i wspierają konkretne kampanie
kształtujące świadomość i programy szkoleń skierowane do MSP na poziomie krajowym
i regionalnym
Prace dążące do utworzenia międzynarodowych ram dla elektronicznych
zamówień publicznych
Chociaż e-zamówienia rozwijają się na całym świecie, dotychczasowe umowy
międzynarodowe nie regulują ich stosowania. Prawne i techniczne wybory w systemach ezamówień mogą zmniejszyć możliwości zamówień dla podmiotów gospodarczych z UE w
krajach trzecich, jak również ograniczyć dostęp dostawców z kraju trzeciego do rynku UE.
Komisja będzie monitorowała rozwój aby zapewnić, że wdrożenie nowego reżimu zamówień
UE w pełni uwzględnia międzynarodwe zobowiązania Unii, podejmując odpowiednio
inicjatywy w celu dostosowania rygorów międzynarodowych. Będzie również uważnie
śledzić bieżące i przyszłe międzynarodowe inicjatywy normalizacyjne.
Komisja rozważy również wszelkie niezbędne korekty i wykonalność e-zamówień w
kontekście zewnętrznych instrumentów pomocowych UE. Współpracuje już blisko z
międzynarodowymi organami, takimi jak Bank Światowy, w celu zapewnienia, aby
wykonanie finansowanych przez nie zakupów w krajach trzecich nie stanowiło przeszkody
dla dostawców z UE. Podejmie także wszystkie stosowne środki zmierzające do podzielenia
się doświadczeniami i osiągnięciami UE z krajami rozwijającymi się.
•
PL
W 2005 r. Komisja prowadzi negocjacje dotyczące rewizji Porozumienia w Sprawie
10
PL
•
•
•
•
3.
Zamówień Rządowych (PSZR)
W 2007 r. Komisja podejmuje w ramach PSZR inicjatywę dążenia do stosowania
pojedynczego wspólnego nazewnictwa dla klasyfikacji zamawianych towarów i usług
W latach 2005-2007 Komisja promuje działania i kontakty z międzynarodowymi
organami i forami normalizacyjnymi, aby uniknąć pojawienia się barier dla
technologicznej interoperacyjności na poziomie międzynarodowym
W latach 2005-2007 Komisja współpracuje z siecią Banków Rozwoju Wielostronnego
(BRW) mając na względzie koordynację pomocy technicznej dla krajów trzecich,
wspierając reorganizację i komputeryzację ich reżimów zamówień publicznych
W 2005 r. Komisja rozważa wszelkie niezbędne korekty i wykonalność e-zamówień w
kontekście zewnętrznych instrumentów pomocowych UE.
WDROŻENIE PLANU DZIAŁANIA I MONITOROWANIA E-ZAMÓWIEŃ
Na dłuższą metę komputeryzacja praktyk zamówień publicznych będzie miała wpływ na
sposób organizacji krajowych praktyk nabywczych. Sukces wdrożenia e-zamówień może
wymagać zmiany praktyk administracyjnych, nie tylko tych związanych bezpośrednio z
procesem zamówień, lecz również pośrednio, jak w przypadku rewizji budżetu. Im prędzej
takie reformy zostaną wdrożone, tym lepiej dla europejskich obywateli i podmiotów
gospodarczych. Komisja uważa, że środki planu działania tworzą najlepszą możliwą
mieszankę w celu pełnego wykorzystania potencjalnych korzyści płynących z przesunięcia
zamówień publicznych do trybu online przy jednoczesnym minimalizowaniu ryzyka. Kraje
kandydujące będą blisko współdziałały w przy wdrażaniu planu działania.
Komisja, przy pomocy Komitetu Doradczego ds. Kontraktów Publicznych, będzie całościowo
monitorować postępy. Do końca 2007 r. Komisja dokona rewizji sytuacji i złoży
sprawozdanie o osiągniętych wynikach; w międzyczasie zaproponuje, w razie konieczności,
działanie korygujące lub dodatkowe środki.
PL
11
PL