Licencje, certyfikaty, świadectwa

Licencje, certyfikaty, świadectwa
2015-06-30 12:47:46
2
Polski eksport do Danii odbywa się zgodnie z zasadami jednolitego rynku wewnętrznego. Dania ma też własny
system licencji i certyfikatów, do którego muszą się stosować zagraniczne firmy.
Rynek towarowy
W UE dla każdej grupy towarowej obowiązują odmienne zasady handlu zagranicznego. Dotyczy to rynków:
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
■
mleka i przetworów mlecznych
zbóż
cukru
wołowiny i cielęciny
wieprzowiny
baraniny i koziny
drobiu i jaj
olejów i tłuszczów
ryżu
świeżych owoców i warzyw
bananów
przetworzonych owoców i warzyw
wina
lnu i konopi
alkoholu etylowego pochodzenia rolniczego
nasion
towarów przetworzonych
Aby eksportować, firmy przetwórcze muszą uzyskać uprawnienia eksportowe. Otrzymanie uprawnień zależy od
przestrzegania zasad bezpieczeństwa żywności i spełnienia wymogów określonych w dyrektywach UE oraz
wyników kontroli przeprowadzonych przez odpowiednie służby UE. Najsurowsze są uregulowania dotyczące
wyrobów przemysłu mięsnego i mleczarskiego.
Kontrolę fitosanitarną roślin, produktów roślinnych i nasion przeprowadza Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i
Nasiennictwa.
Kontrola jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w produkcji i w obrocie, w tym wywożonych na eksport i
3
importowanych z zagranicy, jak również wydawanie świadectw jakości leży w kompetencji Inspekcji Jakości
Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
Równorzędną instytucją w Danii jest Urząd ds. Weterynarii i Żywności (The Danish Veterinary and Food
Administration), znajdujący się w strukturze Ministerstwa Żywności, Rolnictwa i Rybołówstwa. Stoi on na straży
wprowadzania dyrektyw unijnych w zakresie obrotu towarami spożywczymi. Od roku 2010 dzieli się na dwa
urzędy regionalne: Urząd Zachodni z siedzibą w Aarhus, obejmujący całą Jutlandię, i Urząd Wschodni z siedzibą w
Ringsted, obejmujący Zelandię, Fionię i małe wyspy, w tym Bornholm.
Kontrola żywności i inspekcje weterynaryjne dokonywane są przez regionalne jednostki, które weryfikują i
wydają dokumenty związane z importem artykułów pochodzenia zwierzęcego do Danii. Są one także
odpowiedzialne za nadzorowanie składów i magazynów firm importujących żywność.
Dystrybucja żywności i handel na targowiskach
Firma, która chce sprzedawać lub dystrybuować żywność w Danii (w sklepach, hurtowniach, restauracjach,
prowadzić handel obwoźny, firmę cateringową, przetwarzającą lub magazynującą żywność, itd.) musi być
zarejestrowana w bazie Næringsbasen. Rejestracja wiąże się z koniecznością podania miejsca prowadzenia
działalności.
W przypadku sprzedaży obwoźnej jest to adres, pod którym firma została zarejestrowana (może to być adres
zamieszkania). W bazie można się zarejestrować po zdaniu testu lub zakończeniu kursu prowadzonego przez
ośrodek zatwierdzony przez Erhvervsstyrelsen - Danish Business Authority. Testu nie muszą zdawać osoby
posiadający wykształcenie związane z żywnością i z żywieniem np. tytuł magistra żywienia, rzeźnicy, piekarze,
kelnerzy. Tytuł i profesja zdobyte poza Danią wymaga ich uznania przez odpowiednie władze duńskie.
Rejestracja jest płatna.
Testy można zdawać po duńsku lub po angielsku. Istnieje także możliwość zdawiania testu w każdym z
oficjalnych języków UE, w tym w języku polskim, po uprzednim zgłoszeniu zapotrzebowania na tłumacza. Koszty
tłumacza pokrywa osoba zdająca. Zgłoszenie zapotrzebowania na tłumacza przesyła się do Danish Business
Authority.
Osoby, które chcą zajmować się handlem ze straganów, rowerów, skuterów, na ulicach, skwerach, placach czy
parkach na terenie Danii muszą najpierw uzyskać pozwolenie od władz gminy, na terenie której chcą handlować.
Aby otrzymać pozwolenie, trzeba posiadać ważny numer CVR (odpowiednik naszego NIP), CPR (odpowiednik
polskiego PESEL) oraz duński adres. Jest to poważna przeszkoda, utrudniająca prowadzenie takiej działalności w
Danii przez polskie firmy i polskich obywateli. Aplikacje na pozwolenie składa się elektronicznie. Pozwolenie
otrzymuje się po miesiącu od daty złożenia aplikacji.
Przed złożeniem aplikacji trzeba uzyskać CVR z Central Business Registration, zarejestrować się na
www.mobiltreg.dk (Danish Business Authority) w przypadku ubiegania się o pozwolenie na mobilny handel
uliczny, a jeśli ma się zamiar sprzedawać żywność lub napoje należy otrzymać pozwolenie na samochód
(wydawane przez Danish Veterinary and Food Administration).
Na sprzedaż ryb, sera, lodów lub gotowanych dań konieczna jest zgoda z Regional Food Copenhagen. Np. osoby,
które chcą zajmować się handlem na ulicach, placach i skwerach w Kopenhadze muszą najpierw dostać
pozwolenie od władz gminy.
O wydanie pozwolenia na prowadzenie handlu ze stałego straganu ulicznego aplikuje się do City Life. Ilość miejsc
4
jest ograniczona, dlatego aplikacje trzeba wypełniać bardzo staranie oraz dołączyć wszystkie wymagane
załączniki, tj. „business plan” oraz opis, rysunek lub zdjęcie wyglądu stoiska.
Każda decyzja o wydanie pozwolenia jest rozpatrywana indywidualnie. Brane są pod uwagę kryteria ustalane co
roku w zależności od potrzeb miasta. Pozwolenia są wydawane tylko po pozytywnej opinii Copenhagen Business
Service. Sprzedaż ze straganu musi rozpocząć się nie później niż trzy miesiące od daty wydania pozwolenia.
Pozwolenie wygasa automatycznie po dacie, która została określona w pozwoleniu, ale nie dłużej niż po trzech
latach.
Zasady sprzedaży ze straganu obowiązujące na targowisku są podobne do straganów ulicznych - np. stragany
nie mogą być przekazywane, wynajmowane osobom trzecim. Stragan może być postawiony nie wcześniej niż
godzinę przed rozpoczęciem handlu na targowisku, stoisko nie może być wcześniej zamknięte niż o godz. 17:30,
miejsce targowe musi być posprzątane i opuszczone nie później niż o godz. 20:30.
Certyfikacja wyrobów przemysłowych
Wyroby przemysłowe sprowadzane do Danii muszą być zgodne z wymogami określonymi przez przepisy UE. Dla
swobodnego przepływu towarów podstawowe znaczenie ma zasada wzajemnego uznawania. Oznacza ona, że
towar legalnie wyprodukowany i dopuszczony do obrotu na terytorium jednego państwa członkowskiego musi
być dopuszczony do obrotu na terytorium pozostałych państw. Żaden kraj członkowski nie może nakładać na
produkt znajdujący się już na rynku UE dodatkowych wymagań, np. obowiązku przeprowadzenia wskazanych
przez siebie badań.
Odpowiedzialność za produkt, tj. przyjęcie na etapie projektowania i produkcji całkowitej odpowiedzialności za
zgodność procesu technologicznego z wymaganiami odpowiednich dyrektyw spoczywa wyłącznie na
producencie. Dokumentem wystarczającym dla wprowadzenia towarów na rynek wewnętrzny UE jest deklaracja
producenta. Odpowiedzialność za wadliwy wyrób, włączając w to wypłatę odszkodowań, spoczywa na nim i
dotyczy również podwykonawców w zakresie wykonanych przez nich prac.
Polscy przedsiębiorcy mają obowiązek dostosowania się do standardów rynku unijnego. Obowiązek ten dotyczy
zarówno towarów objętych dyrektywami tzw. „starego podejścia”, charakteryzującymi się szczegółowymi
przepisami technicznymi (np. wyroby przemysłu motoryzacyjnego, chemicznego, farmaceutycznego i
spożywczego), jak również towarów objętych dyrektywami „nowego podejścia”, określającymi podstawowe
wymagania, jakie musi spełniać produkt aby był uznany za bezpieczny i dopuszczony na rynek.
Ministerstwo Gospodarki wylicza 21 pozycji dyrektywy „nowego podejścia” wymagające oznakowania CE, w tym
m.in.:
■
■
■
sprzęt elektryczny przeznaczony do stosowania w określonym przedziale napięcia
proste zbiorniki ciśnieniowe
materiały budowlane
Wybór procedury oceny zgodności pozostaje w gestii producenta – może ją przeprowadzić samodzielnie lub przy
udziale jednostki notyfikowanej. Polskie jednostki oceny zgodności (laboratoria badawcze i pomiarowe, jednostki
certyfikujące i jednostki kontrolujące) uzyskały status jednostek notyfikowanych po przystąpieniu do UE.
Obowiązek oceny, czy produkt podlega dyrektywie „nowego podejścia”, spoczywa na producencie. W przypadku,
gdy produkt objęty jest jedną z dyrektyw, producent lub w jego imieniu importer dokonują notyfikacji wyrobu w
5
jednej z akredytowanych przez UE jednostek certyfikujących, przy czym nie musi to być jednostka działająca w
Danii. Raz uzyskany znak CE w jednym z państw unijnych obowiązuje na terenie całej UE.
Instytucją zajmującą się w Danii sprawami certyfikacji i standaryzacji jest Duńskie Centrum Standaryzacji (Danish
Standards Association) w Kopenhadze.
Zasada wzajemnego uznawania
W Dani obowiązują unijne przepisy dotyczące wzajemnego uznawania towarów w obszarach
niezharmonizowanych. Dotyczą one wyrobów, wobec których istnieje ryzyko, że państwa członkowskie mogą
stosować przeszkody uniemożliwiające swobodny przepływ towarów, np. wprowadzając specyficzne przepisy
techniczne dotyczące produktów.
Jednym ze sposób rozwiązania tego problemu jest zasada wzajemnego uznawania. Według niej państwo
członkowskie nie może zakazać sprzedaży na swoim terytorium produktów, które zostały wprowadzone legalnie
do obrotu w innym państwie członkowskim, nawet jeśli powstały one według odmiennych przepisów
technicznych.
Aby zagwarantować przedsiębiorstwom dostęp do informacji o krajowych przepisach technicznych w państwach
członkowskich oraz o zastosowaniu zasady wzajemnego uznawania, ustanowiono system punktów kontaktowych
ds. produktów. Taki punkt istnieje również w Danii.
Certyfikaty ekologiczne
W Danii zarówno państwo, jak i obywatele, dbają o środowisko naturalne. Są oni skłonni płacić wyższe ceny za
produkty ekologiczne. Ich udział w sprzedaży systematycznie rośnie. Istotne znaczenie ma wysoki poziom
zamożności społeczeństwa duńskiego i dbałość o własne zdrowie. W Danii coraz powszechniejsze są wymagania,
by produkty znajdujące się w obrocie miały świadectwo, że ani one same, ani procesy ich wytwarzania nie są
groźne dla środowiska.
Istnieją dwa rodzaje „eko-certyfikatów" - europejski eco-flower - obrysowany gwiazdkami wizerunek liścia na
zielonym tle, i nordycki „łabędź" (nordic swan). Nie są one obowiązkowe, ale w przypadku wielu produktów brak
takiego oznakowania praktycznie zamyka drogę na duński rynek.
O wydanie certyfikatu występuje duński importer produktu i dlatego większość informacji w tej sprawie jest
dostępna tylko w języku duńskim (informacje na temat „nornic Swan” są jednak również w języku angielskim).
Europejski eco-flower jest systemem certyfikacyjnym, który powstał w 1992 r., aby pomagać konsumentom w
wyborze towarów i usług przyjaznych dla środowiska naturalnego. Wszystkie produkty oznaczone tym znakiem
są dokładnie przebadane przez niezależne organy pod kątem spełniania kryteriów ekologicznych.
Systemem objęte są 23 grupy produktów, w tym:
■
■
■
obuwie
tekstylia
materace
6
■
■
■
■
■
■
■
■
■
farby
żarówki
środki czyszczące
detergenty
środki uzdatniania gleby
wyroby papiernicze
sprzęt AGD
sprzęt elektroniczny
w zakresie usług - baza hotelowa dla turystów
Nie obejmuje on jednak produktów żywnościowych i farmaceutyków.
System ten jest administrowany przez European Eco-Labelling Board i koordynowany przez Komisję Europejską.
Wydana licencja jest ważna przez trzy lata, po upływie których ponownie sprawdzana jest zgodność towaru z
kryteriami. W ten sposób uzyskuje się pewność, że produkty lepiej służą środowisku i są ciągle ulepszane.
Dania posiada również własny znak ekologiczny: jest nim korona w czerwonej obwódce. Produkty oznaczone w
ten sposób można kupić w dużym wyborze nie tylko w supermarketach, ale prawie w każdym sklepie
spożywczym. Jest ono znane i rozpoznawalne przez 98 proc. duńskich konsumentów.
Ważne linki
Urząd ds. Weterynarii i Żywności (The Danish Veterinary and Food Administration):
http://www.foedevarestyrelsen.dk/english/Pages/default.aspx)
Duńskie Centrum Standaryzacji (Danish Standards Association) w Kopenhadze,: www.ds.dk
European Eco-Labelling Board: www.ecolabel.dk
Na stronie internetowej duńskiego Sekretariatu ds. Certyfikatów Ekologicznych - Ecolabeling Denmark
(Miljømærkesekretariatet), organizacji niezależnej od producentów, znajduje się wykaz produktów, na które są
wydawane „eko-certyfikaty" wraz z tekstami w języku angielskim odpowiednich przepisów, zawierających
szczegółowe wymagania dotyczące produktu: http://www.ecolabel.dk/da/in-english.
Organic Denmark: www.organicdenmark.dk
Baza Næringsbasen: https://indberet.virk.dk/myndigheder/stat/ERST/Naeringsbasen
Duński punkt kontaktowy ds. produktów: https://erhvervsstyrelsen.dk/productcontactpoint.dk
Danish organic logo (duński znak ekologiczny):
http://en.fvm.dk/focus-on/organic-production/danish-organic-logo
Adresy polskie
7
Ministerstwo Gospodarki, Departament Polityki Handlowej (zarządza środkami polityki handlowej w odniesieniu
do towarów przemysłowych): http://www.mg.gov.pl/Kontakt/DPH
Szczegółowe informacje na temat środków taryfowych (kontyngenty taryfowe, plafony, zawieszenia poboru ceł),
pozataryfowych (nadzór obrotu, kontyngenty ilościowe, zakazy eksportu/importu) oraz środków ochronnych
(antydumpingowe, antysubsydyjne, środki ochronne przed nadmiernym przywozem) na stronie internetowej
Ministerstwa Gospodarki:
http://www.mg.gov.pl/Wspolpraca+miedzynarodowa/Handel+zagraniczny/Srodki+taryfowe
Informacje dotyczące zasad handlu zagranicznego towarami rolnospożywczymi znajdują się na stronie
internetowej Agencji Rynku Rolnego: http://www.arr.gov.pl/handel-zagraniczny
Najsurowsze są uregulowania dotyczące wyrobów. Wszelkie niezbędne Informacje na temat wymogów
eksportowych dotyczących przemysłu mięsnego i oraz rodzajów dokumentów wymaganych przy wprowadzaniu
tych towarów na rynek (świadectwa zdrowia, zaświadczenia i certyfikaty ) na stronie internetowej Głównego
Inspektoratu Weterynarii: http://www.wetgiw.gov.pl
Informacje na temat kontroli fitosanitarnej roślin, produktów roślinnych i nasion: Państwowa Inspekcja Ochrony
Roślin i Nasiennictwa: www.piorin.gov.pl.
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych: kontrola jakości handlowej artykułów rolnospożywczych w produkcji i w obrocie, w tym wywożonych na eksport i importowanych z zagranicy, jak również
wydawanie świadectw jakości: www.ijhar-s.gov.pl.
Ministerstwo Gospodarki, Dyrektwy Nowgo Podejścia:
http://www.mg.gov.pl/Wspieranie+przedsiebiorczosci/Bezpieczenstwo+produktow+i+uslug/Ocena+zgodnosci/D
yrektywy+Nowego+Podejscia+wymagajace+oznakowania+CE
Europejski Eko-certyfikat: http://ec.europa.eu/agriculture/organic/index_pl.htm
Solvit w Polsce: http://www.mg.gov.pl/Wspieranie+przedsiebiorczosci/Instrumenty+rynku+wewnetrznego/Solvit
8