klasa 4,5,6 - Szkoła Podstawowa nr 1 w Kowarach
Transkrypt
klasa 4,5,6 - Szkoła Podstawowa nr 1 w Kowarach
Przedmiotowy System Oceniania w Szkole Podstawowej nr 1 w Kowarach z zakresu język polski Na lekcjach języka polskiego ocenie podlegają następujące elementy wiedzy, umiejętności i postawy ucznia: 1. Wiedza o literaturze i kulturze: a) znajomość treści omawianych utworów literackich; b) rozpoznawanie charakterystycznych cech gatunków literackich; c) elementy analizy i interpretacji utworów literackich; d) znajomość niektórych dzieł dorobku narodowego i kulturowego; e) analizowanie oferty medialnej i kulturalnej; f) korzystanie z różnych źródeł informacji; 2. Formy wypowiedzi: a) poprawne redagowanie różnych form wypowiedzi: opowiadanie, opis, list, notatka, streszczenie, sprawozdanie, charakterystyka, formy użytkowe (według programu); b) konstruowanie wypowiedzi ustnej i doskonalenie form komunikacji. 3. Ortografia i interpunkcja. 4. Wiedza o języku: a) składnia i fleksja; b) części mowy i ich funkcje w zdaniu; c) znaczenie i stosowanie związków frazeologicznych. 5. Postawy uczniów wobec wartości uniwersalnych: uczciwość, dobro, prawda, patriotyzm, tolerancja, kreatywność, solidarność, empatia. 6. Pogłębianie wiedzy poprzez docieranie do różnych źródeł, umiejętność pracy w zespole, samodzielność, odpowiedzialność. Obszary oceniania: 1. Mówienie (wypowiedzi dotyczące tekstów kultury, wypowiedzi na temat przeżyć i doświadczeń ucznia, prowadzenie dyskusji, recytacje i inne). 2. Słuchanie (rozumienie i wykonywanie poleceń, rozumienie wypowiedzi, audycji, przedstawienia teatralnego). 3. Pisanie (prace domowe, prace klasowe, kartkówki, testy, dyktanda, prowadzenie zeszytu przedmiotowego). 4. Czytanie (czytanie bez przygotowania, czytanie z przygotowaniem, ciche czytanie ze zrozumieniem, czytanie z podziałem na role). 5. Korzystanie z informacji (posługiwanie się słownikami, encyklopediami, katalogami, wyszukiwanie informacji w Internecie, weryfikowanie informacji). 6. Rozumienie pojęć (posługiwanie się poznanymi pojęciami w praktyce). 7. Nauka o języku (odpowiedzi, kartkówki, testy, sprawdziany). 8. Aktywność (systematyczność, zaangażowanie, samodzielność w zdobywaniu informacji, kultura języka). 9. Inne działania (praca w grupach, udział w akademiach i przedstawieniach, udział w konkursach, działania twórcze). 1 Kryteria oceniania dyktanda: ocena celująca – 0 błędów ortograficznych, 0 błędów interpunkcyjnych ocena bardzo dobra – 0 błędów ortograficznych, 1-2 błędy interpunkcyjne ocena dobra – 1 błąd ortograficzny, 3 błędy interpunkcyjne ocena dostateczna 2 błędy ortograficzne, 5 błędów interpunkcyjnych ocena dopuszczająca 3-5 błędów ortograficznych, 7 błędów interpunkcyjnych ocena niedostateczna – 6 i więcej błędów ortograficznych, 8 i więcej błędów interpunkcyjnych Przeliczanie punktów na oceny ze sprawdzianów, testów i kartkówek w skali 1-6: Ocena celująca – 100% i jeśli uczeń wykonał bezbłędnie zadania dodatkowe, wykraczające poza program nauczania Ocena bardzo dobra – 91% - 100% Ocena dobra – 75% - 90% Ocena dostateczna – 74% - 51% Ocena dopuszczająca 50%- 33% Ocena niedostateczna – 32% Ponadto: trzy plusy z aktywności dają ocenę bardzo dobrą, trzy minusy przekładają się na ocenę niedostateczną Przy ocenie prac pisemnych brane są pod uwagę następujące elementy: – zrozumienie tematu; – zastosowanie właściwej formy wypowiedzi; – poprawność merytoryczna (rzeczowa); – kompozycja (wstęp, rozwinięcie, zakończenie, stosowanie akapitów); – poprawność językowa, stylistyczna, ortograficzna, interpunkcyjna; – przyczynowo-skutkowe przedstawienie zdarzeń (jeżeli wymaga tego forma wypowiedzi); – bogactwo użytego słownictwa; – argumentowanie; – wyczerpujące przedstawienie tematu pracy. Pod wypracowaniem zapisuje się ocenę cyfrową oraz, jeśli to konieczne, recenzję zawierającą wskazówki do dalszej pracy ucznia. Brak zadania domowego należy zgłosić na początku lekcji, tak samo brak zeszytu, w którym miało być zadanie. Jeśli uczeń tego nie zrobi, skutkuje to oceną nast.. zgłoszony brak zadania powoduje, że uczeń musi je oddać na następny dzień. Żle wykonane zadanie domowe uczeń musi poprawić w ciągu 5 dni. Później nie zostanie ono przyjęte. 2 Poprawy sprawdzianów, prac klasowych: Uczeń ma obowiązek poprawić sprawdzian lub pracę klasową. Może poprawić ją tylko raz dlatego na poprawę przychodzi przygotowany; umawia się z nauczycielem w terminie do dwóch tygodni od sprawdzianu po lekcjach; Jeśli uczeń nie zaliczy poprawy sprawdzianu na ocenę pozytywną nauczyciel zawiadamia poprzez wpis do zeszytu ucznia o niezaliczeniu sprawdzianu; Jeżeli uczeń nie umie przygotować się samodzielnie, może umówić się z nauczycielem na uzupełnienie wiadomości lub wyjaśnienie wątpliwości podczas zajęć wyrównawczych; Ocena na sprawdzianie głównym oraz na poprawie musi być podpisana przez rodzica lub prawnego opiekuna; Kartkówki można poprawić tylko ustnie podczas lekcji zgłaszając się do odpowiedzi; Zajęcia wyrównawcze Na zajęcia wyrównawcze przychodzą uczniowie wskazani przez nauczyciela; są to dla nich zajęcia obowiązkowe; nieobecność musi zostać usprawiedliwiona przez rodzica lub prawnego opiekuna; Kryteria oceniania form wypowiedzi: OPIS SYTUACJI 1.Zrozumienie tematu Ustalenie zespołu zdarzeń składających się na jedną sytuację; wskazanie postaci występujących w zdarzeniu 0-1 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech opisu sytuacji; jedność czasu miejsca, dynamiczność obrazu, okoliczności towarzyszące, przestrzenność Odpowiedni dobór środków językowych: wyrazy, wyrażenia nazywające relacje przestrzenne, ruch, tempo, nastrój; równoważniki zdań, zdania pojedyncze nierozwinięte, zdania wykrzyknikowe Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności, logiczności Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzny Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0-1 3. kompozycja 4. poprawność językowa 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 3 Skala ocen: bdb 8pkt. db 7pkt. dst 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. OPIS PRZEDMIOTU 1.Zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3. kompozycja 4. poprawność językowa 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu Wypowiedź zgodna z tematem Zastosowanie wyrazów określających cechy przedmiotu (barwy, kształt, wielkość, materiał) Określenie przeznaczenia przedmiotu Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności, logiczności Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 8pkt. db 7pkt. dst 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. OPIS OBRAZU 1.Zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3. kompozycja 4. poprawność językowa Wypowiedź zgodna z tematem (podanie autora i tytułu obrazu) Zastosowanie wyrazów określających barwę, kształt (mnogość epitetów) Zastosowanie wyrazów określających stosunki przestrzenne Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności, logiczności Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 4 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 8pkt. db 7pkt. dst 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. OPIS PRZEŻYĆ WEWNĘTRZNYCH 1.Zrozumienie tematu Odpowiedni dobór przykładu pokazującego przeżycia emocjonalne postaci 0-1 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech przeżyć wewnętrznych: przyczyna przeżycia, analiza stanu uczuć, opis reakcji i zachowań wewnętrznych Odpowiedni dobór środków językowych przydatnych do opisu przeżyć wewnętrznych i ich fizycznych objawów ( frazeologizmy, porównania, słownictwo potoczne i ekspresywne) Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności, logiczności Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0-1 3. kompozycja 4. poprawność językowa 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 8pkt. db 7pkt. dst 6 pkt. dop 5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. INSTRUKCJA 5 1.Zrozumienie tematu Dokładne pouczenie odbiorcy ustalające sposób postępowania w jakiejś dziedzinie 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech instrukcji: Prosty, zwięzły styl zrozumiały dla każdego odbiorcy; odpowiedni dobór słów Zachowanie kolejności poleceń Funkcjonalność formy Przejrzysty układ graficzny (punkty, podpunkty, odstępy, rysunki, itp.) Wyróżnienie w tekście ważniejszych elementów (podkreślenia, kursywa, pogrubienia) Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych Przejrzystość, czystość, czytelność pisma 3. kompozycja 4. poprawność językowa 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 7pkt. db 6pkt. dst 5 pkt. dop 4 pkt. ndst 3-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. CHARAKTERYSTYKA 1.Zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3. kompozycja 4. poprawność językowa Odpowiedni dobór postaci; pełna zgodność z tematem Trafność, celowość i bogactwo przykładów Obecność istotnych cech charakterystyki: Przedstawienie postaci Opis wyglądu Nazwanie cech charakteru na podstawie zachowania, wskazanie motywów działania Samodzielne formułowanie wniosków, opinii, ocena postaci Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności i logiczności Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 3 błędy językowe 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 6 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 11pkt. db 10pkt. dst 9-8 pkt. dop 7-6 pkt. ndst 5-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. LIST 1.Zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3. kompozycja 4. podtrzymanie kontaktu z adresatem 5. poprawność językowa 6. ortografia i interpunkcja 7. układ graficzny 8. estetyka zapisu Skala ocen: bdb db dst dop ndst Dostosowane do charakteru listu Wyjawienie celu listu Miejsce, data, nagłówek, podpis 0-1 0-1 0-1 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójność, logiczność Obecność zwrotów do adresata ( minimum 1 w zasadniczej części, poza nagłówkiem) Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalne 2 błędy interpunkcyjne Właściwe rozmieszczenie elementów listu, akapity, odstępy, marginesy Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 10pkt. 9pkt. 8-7 pkt. 6-5 pkt. 4-0 pkt. 7 Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. PRZEPIS 1.zrozumienie tematu 2.charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3.poprawność językowa 4.ortografia i interpunkcja 5.estetyka zapisu Wskazówki określające sposób wykonania czegoś Precyzja informacji: właściwy dobór zwrotów i słów (szczególnie czasowników) Zachowanie chronologii czynności Funkcjonalność formy i odpowiedni układ graficzny Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 7pkt. db 6pkt. dst 5 pkt. dop 4 pkt. ndst 3-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego. REKLAMA 1.zrozumienie tematu 2.charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Krótki tekst o charakterze informacyjno - zachęcającym Skrótowość wypowiedzi Właściwy dobór środków językowych: duża ilość epitetów, stosowanie wykrzykników, powtórzeń, trybu rozkazującego, łatwych do zapamiętania haseł itp. Odpowiedni układ graficzny, ciekawe rozplanowanie 3.poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma 4.ortografia i interpunkcja 5.estetyka zapisu Skala ocen: bdb db dst dop 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 7pkt. 6pkt. 5 pkt. 4 pkt. 8 ndst 3-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela ZAPROSZENIE 1.zrozumienie tematu 2.kompozycja 3.poprawność językowa 4.ortografia i interpunkcja 5.estetyka zapisu Wskazanie adresata, nadawcy, określenie miejsca, czasu, celu Dostosowanie odpowiedniego słownictwa do sytuacji wypowiedzi Zachowanie spójności wypowiedzi i właściwego układu graficznego tekstu Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 6pkt. db 5pkt. dst 4 pkt. dop 3 pkt. ndst 2-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela NOTATKA 1.zrozumienie tematu 2.charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3.poprawność językowa 4.ortografia i interpunkcja 5.estetyka zapisu Wybór informacji zgody z poleceniem Zwięzłość, rzeczowość, charakter informacyjny funkcjonalność Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 6pkt. db 5pkt. dst 4 pkt. dop 3 pkt. ndst 2-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela 9 WYWIAD 1.zrozumienie tematu 2.charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3.kompozycja 4.poprawność językowa 5.ortografia i interpunkcja 6.układ graficzny 7.estetyka zapisu Przeprowadzenie rozmowy koncentrującej się wokół określonego tematu Stosowanie formy pytań i odpowiedzi, komentarzy Dostosowanie odpowiedzi pod względem treści i długości do formy pytania Wykazanie się bogatą wiedzą dotyczącą tematu rozmowy i osoby rozmówcy Zachowanie elementów żywej mowy; oddanie temperamentu rozmówcy i zachowanie jego stylu wyrażania się Dociekliwość, jasność i precyzja w stawaniu pytań Trójdzielność wypowiedzi: wstęp( przedstawienie rozmówcy i tematu wywiadu), część zasadnicza (pytania, odpowiedzi, komentarze), zakończenie (podziękowanie za rozmowę i pożegnanie) Spójność dialogu Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 3 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Poprawny zapis dialogu, akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość Czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 13-12pkt. db 11-10pkt. dst 9-8 pkt. dop 7-6 pkt. ndst 5-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6,7 bez pomocy nauczyciela PLAN 1.zrozumienie tematu Zapisywanie informacji zgodnie z poleceniem Selekcjonowanie materiału 0-1 10 2.kompozycja 3.poprawność językowa 4.ortografia i interpunkcja 5.układ graficzny 6.estetyka zapisu ( przedstawienie tylko najważniejszych informacji) Zapisywanie zdarzeń chronologicznie Posługiwanie się jednym typem wypowiedzenia – równoważnikiem zdania lub zdaniem pojedynczym 0-1 0-1 0-1 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej , leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 1 błąd językowy Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalny 1 błędy interpunkcyjne Posługiwanie się określoną przez siebie formą wyodrębniania informacji: punkty, kropki, myślniki itp. Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma 0-1 0-1 0-1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb 9pkt. db 8pkt. dst 7 pkt. dop 6-5 pkt. ndst 4-0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela DZIENNIK 1. zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3. kompozycja Przedstawienie faktów w narracji pierwoszoosobowej Obecność istotnych cech dziennika: 0–1 Dzienny zapis dotyczący aktualnych spraw i tematów związanych z 0 – 1 bieżącą sytuacją narratora Spontaniczna reakcja na wydarzenia, zapisywanie na gorąco myśli i 0 - 1 uczuć, brak wniosków dotyczących opisywanych spraw (w przypadku szeregu dziennych zapisów chronologiczny porządek zdarzeń) 0–1 Spójność i logiczność wypowiedzi 11 4. poprawność językowa 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalny 1 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma, obecność daty zapisu 0-1 Temat został rozwinięty w ramach określonej koncepcji ucznia Określenie intencji wypowiedzi, zainteresowanie czytelnika 0–1 Fabularyzowanie, przedstawianie przyczynowo – skutkowego toku zdarzeń Prowadzenie narracji w sposób żywy, urozmaicony, włączanie środków ekspresji, kreowanie dramaturgii zdarzeń, nadawanie tempa i płynności wypowiedzi Twórcze i ciekawe prowadzenie narracji, w zależności od charakteru pracy wprowadzenie elementów opisu, dialogu, charakterystyki Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójność i logiczność 0–1 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy 0-1 0–1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb – 8 pkt. db – 7 pkt. dost – 6 pkt. dop – 5 pkt. ndst – 4- 0 pkt. OPOWIADANIE 1. zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3. kompozycja 4. poprawność językowa 0-1 0-1 0-1 0–1 0-1 12 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0–1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb – 11 pkt. db – 10 pkt. dost – 9-8 pkt. dop – 7-6 pkt. ndst – 5- 0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela RECENZJA 1.zrozumienie tematu Omówienie i krytyczna ocena przedmiotu recenzji 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech recenzji: Część sprawozdawcza (informacyjna) Część krytyczna (subiektywna ocena różnych elementów przedmiotu recenzji) Stosowanie stylu wypowiedzi przekazującego osobiste spostrzeżenia i uwagi oraz słownictwa uzasadniającego i motywującego Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji, spójności i logiczności Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy językowe 3. kompozycja 4. poprawność językowa 5. ortografia i interpunkcja Przestrzeganie poprawności ortograficznej: Dopuszczalne 2 błędy ortograficzne 0–1 0–1 0–1 0-1 0–1 0–1 0–1 13 6. estetyka zapisu Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: Dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0–1 0-1 Skala ocen: bdb – 9 pkt. db – 8 pkt. dst – 7 pkt. dpo – 6 pkt. ndst – 5 – 0 pkt Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1 i 2 bez pomocy nauczyciela PRZEMÓWIENIE 1. zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Czytelna koncepcja przemówienia i zgodne z nim jego rozwiniecie Trafny i celowy dobór przedstawionych wydarzeń, faktów, przykładów, dowodów 0–1 Pozyskanie przychylności słuchaczy, zainteresowanie ich i poinformowanie o temacie wystąpienia; sformułowanie naczelnego problemu Prezentacja faktów, przykładów, dowodów związanych ze sprawą, mających na celu przekonanie słuchaczy o stanowisku mówcy Rekapitulacja wywodów, zaapelowanie do emocji słuchaczy w celu przyjęcia określonej postawy wobec prezentowanego zagadnienia, problemu Nawiązanie i podtrzymanie kontaktu, stworzenie wrażenia jedności mówcy i słuchacza Prowadzenie narracji w sposób rzeczowy (brak dygresji), rozumny komunikatywny, sugestywny, działający na ucznia i wolę słuchaczy, zdecydowany Stosowanie środków ekspresji działających na słuchaczy (np. pytania retoryczne, zdania rozkazujące, celowe powtórzenia) 0–1 0-1 0–1 0–1 0–1 0–1 0-1 14 3. kompozycja 4. poprawność językowa 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu Obecność części kompozycyjnych i zachowanie między mini właściwych proporcji, spójności i logiczności Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 3 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0–1 0-1 0–1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb – 13-12 pkt. db – 11 – 10 pkt. dost – 9-8 pkt. dop – 7-6 pkt. ndst – 5 – 0 pkt Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela STRESZCZENIE 1. zrozumienie tematu Zwięzłe ujecie treści opracowanego tematu 0–1 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi Obecność istotnych cech: Chronologia zdarzeń Wybór najważniejszych faktów Unikanie dialogów, opisów, zbędnych szczegółów, spraw drugorzędnych Wierność wobec tekstu Obiektywizm (brak osobistych uwag i ocen piszącego) Jasny rzeczowy styl wypowiedzi, zdania krótkie, pozbawione wyrażeń ekspresywnych, porównań i przenośni 0–1 0-1 15 3. kompozycja Zachowanie spójności i właściwego układu graficznego 0-1 4. poprawność językowa Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 1-2 błędy językowe w zależności długości pracy narzuconej tematem Przestrzeganie reguł ortograficznych Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 2 błędy jednocześnie marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0-1 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu 0–1 0-1 Skala ocen: bdb – 7 pkt. db – 6 pkt. dost – 5 pkt. dop – 4 pkt. ndst – 3- 0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela OGŁOSZENIE / ZAWIADOMIENIE 1. zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3. poprawność językowa 4. ortografia i interpunkcja 5. estetyka zapisu Zredagowanie wypowiedzi nastawionej na podanie wiadomości o czymś, zwracającej uwagę na coś Uwzględnienie: terminu, miejsca celu, ewentualnych dodatkowych uwag na temat sprawcy, nadawcy Zwięzłość, rzeczowość i informacyjny charakter 0–1 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) Przestrzeganie poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej 0 –1 Właściwy układ graficzny (nagłówek, treść, podpis), przejrzystość Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma 0–1 0–1 0–1 0–1 16 0-1 Skala ocen: bdb – 7 pkt. db – 6 pkt. dst – 5 pkt. dpo – 4 pkt. ndst – 3 – 0 pkt ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1 i 2 bez pomocy nauczyciela PAMIĘTNIK 1. zrozumienie tematu 2. charakterystyczne cechy formy wypowiedzi 3. kompozycja 4. poprawność językowa 5. ortografia i interpunkcja 6. estetyka zapisu Przedstawienie faktów w narracji pierwszoosobowej (uczestnika lub świadka ) Obecność istotnych cech: Opowiadanie o zdarzeniach z pewnego dystansu czasowego, możliwość zajmowania przez narratora stanowiska wobec przedstawionych zdarzeń Trójdzielność wypowiedzi zachowaniem właściwych proporcji, spójności i logiczności Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej, leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 2 błędy językowe Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy ortograficzne Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma 0–1 0–1 0-1 0-1 0–1 0-1 0-1 Skala ocen: bdb – 7 pkt. db – 6 pkt. dost – 5 pkt. dop – 4 pkt. 17 ndst – 3- 0 pkt. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy nauczyciela Przedmiotowy System Oceniania język polski - klasa 4 Dopuszczający Poziom podstawowy Gramatyka: Uczeń: wskazuje czasownik w tekście odróżnia czasownik od innych części mowy odróżnia liczbę pojedynczą i mnogą czasownika uzupełnia tekst czasownikami rozpoznaje osobową formę czasownika i bezokolicznik określ czas trwania czynności, o której mowa w zadaniu określa czas i rodzaj podanych form osobowych czasownika w swoich wypowiedziach stosuje formy czasownika, poprawne pod względem czasu i rodzaju wskazuje zdania z czasownikiem w czasie teraźniejszym rozpoznaje czasowniki w czasie teraźniejszym, przeszłym, przyszłym wśród innych form tworzy osobowe formy czasu teraźniejszego, przeszłego i uzupełnia nimi zdania od podanych bezokoliczników tworzy formy czasu przyszłego prostego i złożonego używa poprawnych form czasu przyszłego w wypowiedziach wskazuje rzeczownik w tekście zna pojęcie rzeczownik uzupełnia tekst właściwymi rzeczownikami odróżnia rzeczowniki pospolite od własnych do rzeczowników własnych dopisuje rzeczowniki pospolite zna rodzaje rzeczownika określa rodzaj podanych rzeczowników uzupełnia tekst rzeczownikami w odpowiednim rodzaju Poziom ponadpodstawowy 18 zna nazwy i pytania przypadków odmienia rzeczownik przez przypadki i liczby uzupełnia zdania właściwymi formami rzeczownika podejmuje próbę określenia przypadku wskazanego w tekście rzeczownika wskazuje przymiotnik w tekście wie, że przymiotnik nazywa cechy rzeczownika uzupełnia zdania podanymi przymiotnikami stosuje formę przymiotnika zgodą z formą określanego rzeczownika podejmuje próbę odmiany przymiotnika przez przypadki, liczby i rodzaje wie, że przymiotnik można stopniować od podanych przymiotników tworzy stopień wyższy i najwyższy formy stopnia wyższego i najwyższego przymiotników poprawnie łączy z rzeczownikami zna pytania, na które odpowiada przysłówek podaje przykłady przysłówków wskazuje przyimki w tekście uzupełnia podane zdania przyimkami łączy przyimki z rzeczownikami, tworząc wyrażenia przyimkowe uzupełnia zdania odpowiednimi przysłówkami wie, co to jest spójnik wskazuje spójniki w tekście uzupełnia podane zdania spójnikami wyróżnia zdanie pojedyncze i złożone wskazuje orzeczenia w zdaniu złożonym tworzy zdania złożone z podanych zdań pojedynczych wie, że wyrazy w zdaniu tworzą związki wie, że podmiot i orzeczenie tworzą związek główny wskazuje grupę podmiotu i orzeczenia odróżnia określania podmiotu od określeń orzeczenia tworzy formy czasu przeszłego od podanych bezokoliczników wie, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego mogą mieć zakończenia –i, -ii oraz –ji wie, co to jest wypowiedzenie, zdanie, równoważnik zdania wskazuje osobową formę czasownika w zdaniu poprawnie układa zdania 19 rozpoznaje równoważnik zdań w tekście przekształca zdanie na równoważnik zdania rozpoznaje zdania oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe wie, że zdanie oznajmujące kończymy kropką wie, co to jest podmiot i orzeczenie dopisuje podmiotu do podanych orzeczeń oraz orzeczenia do podanych podmiotów rozróżnia zdania pojedyncze nierozwinięte i rozwinięte uzupełnia zdania nierozwinięte podanymi określeniami tworząc zdania rozwinięte układa zdania z podanych wyrazów Ortografia: Uczeń: uzasadnia pisownię wyrazów z „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch”, „h” podaje przykłady wyrazów z „ó”, „u”, rz”, „ż”, „ch”, „h” Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: wskazuje rozdziały w podręczniku wskazuje w tekście zwroty właściwe nadawcy i adresatowi wypowiedzi zna i stosuje zwroty właściwe dla sytuacji oficjalnej i nieoficjalnej przedstawia siebie i innych we właściwy sposób układa prosty dialog nazywa wakacyjne miesiące wymienia słowa kojarzące się z wakacjami wyszukuje określone informacje w wierszu rozumie pojęcie wers wskazuje wersy i rymy w wierszu wyjaśnia związek treści wiersza z ilustracją opowiada o swoich doświadczeniach opisuje pamiątki z wakacji wypowiada się na temat przyjaźni nazywa elementy kartki pocztowej poprawnie adresuje kartkę pocztową wypisuje kartkę pocztową na podstawie wzoru 20 zna zwroty grzecznościowe, za pomocą których wyraża podziękowanie, prośbę, przeprosiny wymienia imię i nazwisko autora oraz tytuł utworu wymienia bohaterów opowiadania czyta dialogi w opowiadaniu rozumie pojęcia dialog, narrator wypowiada się na określony temat stara się czytać przydzieloną rolę głośno i wyraźnie z uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych dobiera wyrazy bliskoznaczne do podanych słów wymienia cechy przyjaciela rozumie pojęcia przysłowie, morał wskazuje określone informacje w tekście wskazuje wypowiedzi w języku potocznym i literackim odczytuje intencję nadawcy poprawnie wymawia wyrazy porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej rozumie pojęcie chronologia układa zdanie zaczynające i kończące opowiadanie dba o poprawność ortograficzną samodzielnie i z pomocą nauczyciela wykonuje proste ćwiczenia pracuje w małej grupie podaje wyrazy pokrewne do podanych rozumie wybrane przysłowia poprawnie posługuje się pojęciami pokolenie, drzewo genealogiczne wie do czego służy słownik frazeologiczny rozumie mądrości zawarte w niektórych przysłowiach układa nazwiska w kolejności alfabetycznej podaje swoje inicjały podaje przykłady kulturalnego zachowania się rozumie czym jest kultura osobista uważnie słucha wypowiedzi innych i nie przerywa im określa kim jest podmiot liryczny opisuje podstawowe wyróżniki utworu poetyckiego (liczba zwrotek, wersów, rymy) wskazuje epitety w utworze zna elementy opisu 21 redaguje prosty opis rozumie zasady, którymi wart się kierować przy oglądaniu programów telewizyjnych wypełnia ankietę wie, czym jest porównanie i wskazuje jego przykłady w wierszu słucha wzorcowej recytacji wiersza wskazuje w tekście przykłady epitetów, porównań i przenośni wskazuje synonimy wskazuje wydarzenia realistyczne i fantastyczne odróżnia postacie realistyczne od fantastycznych zna herb swojej miejscowości zna hymn Polski wie, jak zachować się podczas śpiewania hymnu łączy w pary antonimy wskazuje synonimy podanego wyrazu zabiera głos w dyskusji zna zasady pisowni rzeczowników własnych sporządza listę zakupów wie, jak powinno się przyjmować gości redaguje świąteczne życzenia rozumie, co to znaczy, ze ktoś jest szlachetny z pomocą nauczyciela redaguje ogłoszenie zna zasady pisowni nie z rzeczownikami tworzy rodzinę wyrazów redaguje plan wydarzeń redaguje życzenia opisuje prezent pisze notatkę o własnych planach wskazuje wyrazy dźwiękonaśladowcze wskazuje cechy baśni na konkretnym przykładzie czyta ze zrozumieniem rozumie pojęcie streszczenie zna zasady pisowni nie z przymiotnikami do podanych przymiotników dopisuje przymiotniki z przeczeniem nie o przeciwstawnym znaczeniu rozumie pojęcie twórca pisze szczegółowy plan swoich zajęć 22 wyjaśnia co to jest inscenizacja bierze udział w inscenizacji z pomocą nauczyciela redaguje zaproszenie wskazuje nadawcę1. i adresata listu wymienia zasady bezpiecznej zabawy na śniegu i lodzie zna zasady pisowni nie z przysłówkami porównuje tekst utworów wskazuje uosobienia w wierszu ocenia postępowanie bohatera wskazuje narratora wymienia cechy bohatera wskazuje w tekście związki frazeologiczne poprawnie redaguje opis wymienia cechy dobrego dziennikarza opisuje krajobraz zna alfabet porządkuje wyrazy w kolejności alfabetyczne odszukuje podane wyrazy w słowniku czyta z podziałem na role wie, co to jest głoska i litera zna głoski, które zapisujemy dwoma lub trzema literami odróżnia samogłoski od spółgłosek uzupełnia wyrazy samogłoskami i spółgłoskami wymienia cechy, jakie jego zdaniem powinna mieć osoba przeciwnej płci rozumie, czym są wyrażenia wieloznaczne wie, że każda sylaba zawiera samogłoskę zna zasady przenoszenia wyrazów dzieli na sylaby podejmuje próby określenia funkcji litery „i” w podanych wyrazach porządkuje wydarzenia odróżnia głoski twarde od miękkich wie, jak oznacza się miękkość uzupełnia podane wyrazy głoskami miękkimi wskazuje głoski miękkie i twarde odróżnia głoski ustne od nosowych wskazuje wyrazy, w których występują głoski nosowe 23 formułuje zasady bezpiecznego korzystania z komputera odróżnia głoski dźwięczne od bezdźwięcznych wie, że wszystkie samogłoski są dźwięczne wie, że niektóre głoski dźwięczne wymawiamy jak bezdźwięczne wymienia cechy komiksu współtworzy komiks wie, na którą sylabę najczęściej pada akcent w języki polskim poznaje zasady pisania sprawozdania wymienia określenia, wyrazy przeciwstawne i bliskoznaczne redaguje sprawozdanie na podstawie wzoru określa nastrój opowiadania opisuje obraz na podstawie pytań opisuje ogród posługuje się słownictwem związanym z przyrodą i ogrodem wyjaśnia dlaczego las jest tak ważny i pożyteczny dla człowieka wymienia najbardziej przez siebie cenione zalety drugiego człowieka opisuje burzę na podstawi pytań przestrzega zasad bezpiecznego poruszania się na drodze rozpoznaje niektóre znaki drogowe uczestniczy w scenkach o ruchu drogowym wymienia nazwiska znanych postaci zna zasady interpunkcji w zdaniu pojedynczym wypowiada się o marzeniach dzieci pisze o swoich marzeniach wymienia różnice między światem dorosłych a satem dzieci podaje przykłady różnych zawodów opisuje swoje plany na przyszłość zna znaki przestankowe: przecinek, znak zapytania, wykrzyknik, dwukropek, cudzysłów uzupełnia tekst znakami przestankowymi opracowuje zasady bezpiecznego zachowania się w mieście zna numery telefonów alarmowych wie, że daty można zapisać cyframi arabskimi i rzymskimi wie, co to jest skrót poprawnie zapisuje proste skróty rozumie czym jest film sporządza listę rzeczy na wakacyjny wyjazd 24 Dostateczny Gramatyka: Uczeń: uzupełnia tekst poprawnymi formami czasowników tworzy poprawne formy czasownika podejmuje próby tworzenia osobowych form od bezokolicznika i podawania bezokoliczników, od których utworzono podane formy osobowe wie, że w czasie teraźniejszym nie określamy rodzaju uzupełnia tekst odpowiednimi formami podanych rzeczowników wskazuje w zdaniu podmiot i orzeczenie wskazuje wyraz nadrzędny i podrzędny w związku uzupełnia zdania rozwinięte określeniami odpowiadającymi na dane pytania tworzy formy osobowe czasownika, uwzględniając czas, liczbę, rodzaj wie, że przysłówek jest określeniem czasownika od podanych przysłówków tworzy przysłówki o przeciwnym znaczeniu rozpoznaje w tekście przysłówek, przyimek, spójnik Ortografia: Uczeń: stosuje w praktyce zasady pisowni z „ó”, „u”, rz”, „ż”, „ch”, „h” zna zasady pisowni bezokoliczników w zakończeniach na –ść, -źć stara się stosować zasady pisowni nie z czasownikami zna zasady pisowni czasowników w czasie przeszłym, których bezokoliczniki są zakończone na –ąć zna zasady pisowni rzeczowników własnych dba o poprawność ortograficzną i interpunkcyjną Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: rozumie pojęcia rozdział, temat, tekst, ilustracja rozróżnia nadawcę i adresata wypowiedzi określa tematykę wiersza zapisuje zwroty do adresata wielka literą wskazuje narratora zapisuje rozmowę w postaci dialogu 25 wymienia bohaterów utworu i określa cechy ich charakteru rozumie pojęcia przysłowie i morał wyjaśnia znaczenie wybranych związków frazeologicznych wskazuje bohatera, który jest narratorem opowiadania pisze dalszy ciąg opowiadania poprawnie buduje zdania pisze kartkę pocztową poprawnie określa niektóre stopnie pokrewieństwa w rodzinie wymienia członków rodziny i opisuje ich wygląd, charakter, zainteresowania wskazuje elementy świata przedstawionego poznaje niektóre słynne powiedzenia wymienia rodzaje opisów tworzy porównania dotyczące swoich cech wyjaśnia znaczenie niektórych przenośni i związków frazeologicznych wyjaśnia, jak rozumie myśl zawartą w tytule wiersza wskazuje antonimy podanych wyrazów rozumie związek legendy z miejscem, o którym mowa w tej legendzie wskazuje w tekście słowa, których się obecnie nie używa wie, kim jest patriota recytuje wiersz z pamięci uwzględniając jego nastrój opisuje wymyśloną planetę wyjaśnia, dlaczego opowiadanie jest utworem biograficznym poznaje polskich laureatów Nagrody Nobla odpowiada na pytania improwizowanego wywiadu układa pytania do wywiadu z konkretna osobą zna dokonania niektórych sławnych Polaków wyciąga wnioski z sytuacji przedstawionej w utworze uzasadnia swoje zdanie odgrywa scenki pantomimiczne układa przepis redaguje ogłoszenie opowiada ulubiona baśń formułuje przesłanie baśni redaguje zaproszenie do ramowego planu wydarzeń dopisuje podpunkty szczegółowo opisujące dane wydarzenie 26 podaje synonimy i tworzy wyrazy pokrewne wskazuje uosobienia w wierszu formułuje wnioski na podstawie sytuacji przedstawionej w utworze określa swoje mocne i słabe strony wyodrębnia trzy części (wstęp, rozwinięcie, zakończenie w swoich wypowiedziach pisemnych poprawnie buduje zdania wyszukuje w tekście argumenty przemawiające za dana tezą podaje przykłady postaw tolerancyjnych i nietolerancyjnych wymienia środki stylistyczne i wskazuje ich przykłady w wierszu redaguje opowiadanie na zadany temat opisuje obraz poprawnie tworzy nazwy mieszkańców państw wie, że litera i może oznaczać samogłoskę i być znakiem zmiękczenia pisze notatkę o swoich obowiązkach określa kim jest podmiot liryczny wskazuje homonimy tworzy neologizmy opisuje wymarzony poranek uczestniczy w dyskusji pisze e-maila redaguje opowiadanie na podstawie komiksu wskazuje sylaby akcentowane rozumie pojecie autorytet znajduje potrzebne informacje w słowniku języka polskiego poprawnie układa zdania rozumie pojęcie ożywienie i wskazuje odpowiednie przykłady w utworze opisuje swoją drogę do szkoły opisuje zabawę w żywe obrazy redaguje opowiadanie o swojej przygodzie wyjaśnia, dlaczego warto czytać książki formułuje porady, jakich by udzielił osobie mającej kompleksy posługuje się słownictwem związanym z filmem opisuje ulubionego bohatera filmowego 27 Dobry Gramatyka: Uczeń: zna pojęcie czasownik odróżnia czasowniki nazywające czynności od nazywające stany określa osobę i liczbę czasownika w tekście odmienia czasownik przez osoby i liczby poprawnie określa czas i rodzaj podanych form czasownika odmienia czasownik w czasie przeszłym rozróżnia czasowniki nazywające osoby, zwierzęta, rośliny, przedmioty, zjawiska wskazuje w tekście rzeczowniki w określonym rodzaju uzupełnia tekst rzeczownikami w odpowiednim rodzaju zapisuje pytania, na które odpowiadają rzeczowniki w tekście określa rzeczownik właściwymi przymiotnikami odmienia przymiotnik przez przypadki, liczby, rodzaje samodzielnie rozwija zdania nierozwinięte, dopisując określenia podmiotu i orzeczenia rozróżnia związek główny i związki poboczne uzupełnia różne zwroty odpowiednimi przyimkami uzupełnia zdania właściwymi przysłówkami Ortografia: Uczeń: zna zasady pisowni wyrazów z ó, u, rz,ż, ch, h i wymienia wyjątki stosuje zasady pisowni nie z czasownikami wie, przed jakimi spójnikami stawiamy przecinek Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: zna i poprawnie stosuje zwroty grzecznościowe w rozmowie oficjalnej i nieoficjalnej właściwie odczytuje intencje nadawcy wypowiedzi gromadzi słownictwo na określony temat opowiada o sytuacji przedstawionej w wierszu opisuje podstawowe wyróżniki utworu poetyckiego (zwrotka, wers, rym) wymienia różne sposoby podtrzymywania przyjaźni relacjonuje przebieg zdarzeń w opowiadaniu wyjaśnia pojęcia dialog, narrator ocenia postępowanie bohaterów Gramatyka: Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego a ponadto: wskazuje w tekście osobowe formy czasowników i bezokoliczniki poprawnie określa osobę i liczbę czasownika w czasie teraźniejszym, przeszłym, przyszłym rozpoznaje i poprawnie tworzy formy czasu przyszłego potrafi wyjaśnić różnice między rzeczownikiem własnym a pospolitym określa przypadek i liczbę podanych rzeczowników tworzy formy rzeczowników i uzupełnia nimi zdania tworzy przysłówki od przymiotnika tworzy wyrażenia przyimkowe odróżnia zdania od innych wypowiedzeń przekształca dowolne wypowiedzenia w zdania wie, jaka funkcję pełnią w zdaniu podmiot i orzeczenie uzupełnia wykres zdania Ortografia: Uczeń: zna i stosuje zasady pisowni nie z przymiotnikami zna i stosuje zasady interpunkcji w zdaniu pojedynczym Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: porównuje własne doświadczenia z przeżyciami innych podaje właściwe przykłady rymów wie, kiedy słowo dziękuję oznacza podziękowanie, a kiedy odmowę wskazuje fragmenty narracji pierwszo- i 28rzecio osobowej czyta przydzielona rolę z odpowiednią intonacją i artykulacją posługuje się słownikiem wyrazów bliskoznacznych ocenia postępowanie bohaterów, odwołując się do tekstu odróżnia twórczy i odtwórczy plan wydarzeń dba o poprawną budowę opowiadania samodzielnie wykonuje ćwiczenia zgodnie z poleceniem samodzielnie układa dialogi wyjaśnia związek utworu z ilustracjami wymienia elementy świata przedstawionego w utworze 28 rozumie przesłanie utworu podaje właściwe przykłady wypowiedzi w języku potocznym zapamiętuje znaczenie wybranych związków frazeologicznych rozróżnia i poprawnie nazywa nadawcę i adresata wypowiedzi poprawnie artykułuje głoski wyjaśnia pojęcie chronologia poprawnie zapisuje zwroty grzecznościowe opowiada treść utworu wyjaśnia, czym jest czas i miejsce akcji w utworze nadaje własny tytuł utworom poetyckim wie, jak jest zbudowane porównanie dzieli cechy na pozytywne i negatywne wskazuje w tekście wydarzenia realistyczne i fantastyczne wymienia cechy legendy wymienia miejsca i okoliczności wywieszania flagi państwowej podaje grupy wyrazów pokrewnych rozumie pojęcie autoportret poprawnie odpowiada na pytania dotyczące wywiadu wyjaśnia, czym jest przepis wie, czym jest ogłoszenie wymienia rodzaje ogłoszeń podaje przykłady wyrazów dźwiękonaśladowczych wie, czym jest zdrobnienie streszcza utwór na podstawie pytań wyjaśnia, czym różni się plan ramowy od planu szczegółowego wyjaśnia, czym jest uosobienie wyjaśnia, czym jest cytat porządkuje wyrazy uwzględniając kolejne litery alfabetu wie, jaka jest różnica pomiędzy głoską a literą poprawnie dzieli wyrazy na sylaby we wskazanych wyrazach zastępuje głoskę dźwięczną głoską bezdźwięczną wyjaśnia, czym jest ożywienie zna podział zdań ze względu na cel wypowiedzi poprawnie zapisuje daty cyframi arabskimi i rzymskimi planuje trasę wakacyjnej podróży pisze opowiadanie na zadany temat tworzy porównania wyjaśnia pojęcie nastrój wiersza podejmuje próbę redagowania legendy umie przeprowadzić prosty wywiad zapamiętuje zasady pisania sprawozdań wie, jak powstają głoski dźwięczne i bezdźwięczne wyjaśnia, kiedy litera i oznacza samogłoskę, kiedy jest znakiem miękkości i kiedy pełni obie te funkcje 29 Bardzo dobry Gramatyka: Uczeń: tworzy poprawne formy osobowe od bezokoliczników i podaje bezokoliczniki od których utworzono podane formy osobowe w wypowiedziach stosuje formy czasownika poprawne pod względem czasu i rodzaju używa poprawnych form czasowników typu umieć, rozumieć w czasie teraźniejszym w wypowiedziach stosuje poprawne formy czasu przeszłego tworzy i poprawnie zapisuje formy czasy przeszłego używa poprawną formę czasu przyszłego prostego i złożonego w swoich wypowiedziach rozpoznaje, tworzy i określa osobowe formy czasownika (czas, osoba, liczba, rodzaj) wie, że niektóre rzeczowniki odmieniają się tylko w liczbie mnogiej lub tylko w liczbie pojedynczej określa rodzaj gramatyczny rzeczowników odróżnia rzeczowniki odczasownikowe od czasowników określa przypadek, liczbę i rodzaj wskazanego w tekście przymiotnika stopniuje przymiotniki w sposób prosty i opisowy wskazuje w tekście przymiotniki w stopniu wyższym i najwyższym oraz określa ich formy gramatyczne wskazuje przysłówki w tekście stopniuje przysłówki utworzone od przymiotnika wie, że przyimek jest nieodmienną częścią mowy wyrażającą stosunki przestrzenne i czasowe wie, co to jest spójnik i jaką pełni funkcję w zdaniu wskazuje w tekście i określa znaczenie przysłówków, przyimków, spójników uzupełnia zdania odpowiednimi przysłówkami, przyimkami, spójnikami uzupełnia tekst poprawnymi formami rzeczowników w D., l.poj wie na czym polega różnica pomiędzy zdaniem a równoważnikiem zdania swobodnie przekształca równoważniki zdań w zdania i 30 zdania w równoważniki dopasowuje zdanie do wykresu rysuje wykresy zdań i zaznacza grupę podmiotu i orzeczenia wie, czym różni się wyraz określany od określającego wie, że stopień przymiotnika oznacza natężenie cechy Ortografia: Uczeń: bezbłędnie zapisuje wyrazy z u ó rz ż ch h poprawnie zapisuje bezokoliczniki zakończone na –ść, -źć zna i stosuje zasady pisowni czasu przeszłego czasowników zakończonych na –ąć zna zasady pisowni rzeczowników własnych i poprawnie je zapisuje stosuje zasady pisowni nie z rzeczownikami podaje i poprawnie zapisuje przymiotniki z przeczeniem nie zna i poprawnie stosuje zasady pisowni nie z przysłówkami poprawnie zapisuje nie z przysłówkami niepochodzącymi od przymiotników uzupełnia tekst odpowiednimi znakami przestankowymi zna zasady pisowni zakończeń rzeczowników rodzaju żeńskiego w D., C., Msc. l.poj znajduje i poprawi błędy interpunkcyjne w zdaniu uzupełnia podany dialog odpowiednimi zwrotami i znakami przestankowymi zna i poprawnie stosuje znaki przestankowe przecinek, kropkę, znak zapytania, wykrzyknik, dwukropek, cudzysłów wie, po których skrótach stawiamy kropkę Teoria literatury, językoznawstwo: Uczeń: układa i poprawnie zapisuje dialog dotyczący sytuacji oficjalnych i nieoficjalnych wskazuje adresata wiersza wyjaśnia sens przenośny słów opisuje ilustrację i ocenia jej zgodność z treścią utworu rozumie znaczenie wyrażenia poczta pantoflowa w różny sposób potrafi wyrazić prośbę, gratulacje, podziękowanie, przeprosiny rozumie, czym są pozajęzykowe środki komunikacji i 31 poprawnie się nimi posługuje zapisuje dialog z fragmentami narracji określa rodzaj narracji uzasadnia swoje zdanie i wybory stosuje wyrazy bliskoznaczne w wypowiedzi wskazuje wyrazy, które wyszły z użycia posługuje się wyrazami przysłowie, morał rozumie zależności między nadawcą a adresatem wypowiedzi poprawnie określa intencje nadawcy uzasadnia konieczność odpowiedniego zachowania się w określonej sytuacji opowiada tę samą historię z punktu widzenia różnych bohaterów zna i stosuje zasady pisania opowiadania stosuje akapity stosuje bogate słownictwo potrafi pracować w grupie i właściwie zorganizować jej pracę samodzielnie układa dialogi poprawnie zapisuje elementy kartki pocztowej wyjaśnia, kim jest podmiot liryczny zna i poprawnie stosuje wyrazy oznaczające stopień pokrewieństwa wyjaśnia pojęcie pokolenie, drzewo genealogiczne wyjaśnia komizm sytuacyjny w utworze korzysta ze słownika frazeologicznego formułuje pouczenie płynące z przysłowia i uzasadnia jego słuszność stosuje znane powiedzenia w odpowiednim kontekście wyjaśnia, kim jest osoba kompetentna podejmuje własne próby poetyckie gromadzi słownictwo do opisu opisuje liść wskazuje przenośnie w utworze i wyjaśnia jej znaczenie ocenia programy telewizyjne wymienia wartościowe programy telewizyjne i zachęca do 32 ich oglądania odczytuje i porównuje wyniki ankiet wyjaśnia funkcję porównań wymienia zwierzęta, którym przypisuje się pewne cechy ludzkie formułuje i wyjaśnia naukę płynącą z wiersza wyjaśnia, kim jest adresat utworu opisuje elementy świat przedstawionego w utworze wie, co to jest antonim wyjaśnia, czym jest epitet, porównanie i przenośnia i podaje własne przykłady tych środków stylistycznych określa uczucia i opisuje zachowania zna miejsca pamięci narodowej w najbliższej okolicy opisuje postać fantastyczną wskazuje w wierszu cytaty charakteryzuje symbole narodowe zna historie powstania hymnu korzysta z różnych źródeł informacji recytuje wiersz z pamięci z odpowiednią artykulacją i intonacją wyjaśnia przenośne znaczenie słów opisuje obraz rozmawia o wartościach w życiu człowieka wymienia cechy utworu biograficznego wymienia dziedziny, za które się przyznaje Nagrodę Nobla zapamiętuje polskich laureatów Nagrody Nobla wymienia wydarzenia historyczne, przedstawione w utworze opisuje wymarzoną podróż wie, z jakich źródeł skorzystać, aby sprawdzić informacje formułuje zasady obowiązujące podczas przyjmowania gości wyjaśnia rolę powtórzeń w wierszu redaguje życzenia z uwzględnieniem zwrotów grzecznościowych redaguje ogłoszenie, stosując zachętę opisuje prezent i uczucia związane z jego otrzymaniem wymienia antonimy podanych przymiotników opisuje postać 33 wymienia cechy baśni wyjaśnia, dlaczego należy się posługiwać zwrotami grzecznościowymi wymienia ludzkie przywary skrytykowane w baśni wyjaśnia, czym jest przesłanie w utworze wymienia różne dziedziny twórczości podejmuje próbę napisania baśni pisze szczegółowy plan baśni omawia charakterystyczne elementy inscenizacji czyta swoją rolę z odpowiednią artykulacją i intonacją poprawnie redaguje zaproszenia wyjaśni pojęcia związane z teatrem wskazuje elementy humorystyczne w listach zapamiętuje wszystkie elementy listu poprawnie redaguje list wyjaśnia, czym jest fikcja literacka i fantastyka wymienia pożądane cechy charakteru zna i stosuje zasady redagowania opisu stosuje bogate słownictwo pracuje nad stylem wypowiedzi przedstawia własne argumenty przemawiające za daną tezą wyjaśnia, czym jest tolerancja uzasadnia, dlaczego warto być tolerancyjnym określa rodzaj narracji przeprowadza wywiad odszukuje podane wyrazy w różnych słownikach poprawnie określa liczbę głosek i liter w wyrazie przy pomocy słownika potrafi wyjaśnić znaczenie wyrazów o różnej pisowni a takiej samej wymowie poprawnie zapisuje nazwy mieszkańców państw podaj przykłady homonimów wskazuje uosobienia wyjaśnia, czym jest rytm w wierszu tworzy neologizmy wyjaśnia, czym różnią się głoski ustne od nosowych zajmuje określone stanowisko podczas dyskusji wskazuje wyrazy, w których głoskę dźwięczną wymawiamy 34 Celujący jak bezdźwięczną uzasadnia pisownię głosek dźwięcznych, podając inne formy danego wyrazu tworzy komiks zna zasady akcentowania w języku polskim przedstawia przykłady sprawozdań poprawnie redaguje sprawozdanie wypowiada się na temat autorytetów wyjaśnia, kim jest człowiek prostolinijny wyjaśnia znaczenie przenośni w utworze wyjaśnia, czym jest punkt kulminacyjny w utworze redaguje dalszy ciąg opowiadania opisuje przeżycia bohaterów układa scenki na dany temat samodzielnie układa dialog i poprawnie go zapisuje Uczeń: musi uzyskać w każdym semestrze danego roku szkolnego z poszczególnych sprawdzianów lub prac klasowych, z których ocena wpisywana jest czerwonym kolorem do dziennika przynajmniej po 2 oceny celujące; bierze udział w szkolnym konkursie ortograficznym i przechodzi do drugiego etapu ; bierze udział w dwóch konkursach zewnętrznych z języka polskiego (Stypendiada polonistyczna i Galileo ); realizuje zadania RUSZ GŁOWĄ, które zostały opisane pod tabelą; 35 Przedmiotowy System Oceniania język polski - klasa 5 Dopuszczający Dostateczny Poziom podstawowy Poziom ponadpodstawowy Uczeń: w wypowiedziach ustnych z trudnością stosuje intencje nadawcy w sytuacjach nowych i nietypowych; nieudolnie tworzy wypowiedzi ustne; Próbuje włączyć się do dyskusji; Potrafi kulturalnie odnosić się do rozmówcy; Rozumie znaczenie niektórych przysłów i związków frazeologicznych; Słuchając czyjejś wypowiedzi, podejmuje próby odróżnienia informacji ważnych od mniej istotnych; Z trudnością rozpoznaje elementy opisu i opowiadania w czasie słuchania tekstu; Zapisuje jedynie proste zdania; Przy pomocy nauczyciela próbuje stworzyć prostą notatkę, uzupełnić zdania czy wypisać podstawowe dane z tekstu; Pisze w miarę czytelnie; stara się stosować podstawowe reguły ortograficzne; Wymienia podstawowe źródła informacji i korzysta z nich przy pomocy nauczyciela; Rozumie znaczenie podstawowych terminów literackich i gramatycznych; Przy pomocy nauczyciela stara się stosować podstawowe reguły ortograficzne i interpunkcyjne; Przy wydatnej pomocy nauczyciela wykonuje ćwiczenia z zakresu wiedzy o języku. Uczeń: Wypowiada się , stosując najczęściej krótkie zdania; Potrafi ustnie określić główny temat utworu i wymienić jego bohaterów; W wypowiedziach ustnych przestrzega podstawowych zasad gramatycznych; Potrafi rozróżnić nadawcę i adresata wypowiedzi; Rozumie treść wysłuchanej wypowiedzi; 36 Dobry Bardzo dobry Potrafi w sposób kulturalny uczestniczyć w rozmowie i dyskusji; Poprawnie zapisuje zdania pojedyncze i złożone; Przy pomocy nauczyciela potrafi ułożyć notatkę, prosty dialog, zapisuje wydarzenia w kolejności chronologicznej; Przy pomocy nauczyciela potrafi zredagować krótki opis, proste opowiadanie, streszczenie; Stosuje podstawowe reguły ortograficzne i interpunkcyjne; Potrafi wskazać źródła informacji; Potrafi korzystać ze słownika ortograficznego; Rozumie znaczenie nowo poznanych terminów i przy pomocy nauczyciela posługuje się nim; Przy pomocy nauczyciela wykonuje ćwiczenia z zakresu nauki o języku Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego a Z reguły poprawnie stosuje zasady ortograficzne i interpunkcyjne; ponadto: Potrafi w rozmowie przyjmować rolę nadawcy i odbiorcy; Formułuje wielozdaniowe wypowiedzi; Rozpoznaje elementy wysłuchanej wypowiedzi ( dialog, opis, Uczestniczy w dyskusji, argumentując swoje stanowisko; opowiadanie); Określa tematykę wysłuchanej wypowiedzi, wskazuje ogólną Potrafi uważnie i uprzejmie wysłuchać rozmówcy; problematykę i szczegóły wypowiedzi; W wypowiedziach pisemnych stosuje zdania rozwinięte; Argumentuje pisemnie swoje opinie na dany temat; Z reguły poprawnie wykonuje ćwiczenia językowe; Potrafi samodzielnie ułożyć plan opowiadania oraz dialog, a Potrafi korzystać z wielu źródeł informacji; także sprawozdanie, streszczenie; Porozumiewa się z innymi ze świadomością intencji; Potrafi posługiwać się słownikami; Zarówno w wypowiedziach ustnych, jak i pisemnych stosuje nowo poznane terminy; Uczeń: Sprawnie porozumiewa się z innymi ze świadomością intencji w sytuacjach nowych i nietypowych; jest świadomy znaczenia kulturalnego odnoszenia się do rozmówcy; Poprawnie formułuje wielozdaniową wypowiedź, stosując elementy opisu; Aktywnie uczestniczy w dyskusji, argumentując swoje zdanie; potrafi prowadzić dyskusję; Poprawnie stosuje poznane przysłowia i związki frazeologiczne; Bezbłędnie recytuje, dbając o odpowiednią dykcję i interpretując głosowo tekst; Uważnie słucha ze zrozumieniem wypowiedzi nauczyciela 37 Celujący oraz uczniów i sporządza notatki; Słuchając tekstu, trafnie określa jego formę ( opis, opowiadanie, sprawozdanie, streszczenie); Pisze bezbłędnie prace stylistyczne, posługując się wymaganą formą wypowiedzi ( notatka. Plan, dialog, pisma użytkowe, opis, opowiadanie, sprawozdanie, streszczenie); W pracach pisemnych stosuje bogate słownictwo oraz odpowiedni zapis; W pracach pisemnych stosuje reguły ortograficzne; Potrafi korzystać z wielu źródeł informacji; Potrafi posługiwać się słownikami i encyklopediami; Rozumie zasady działania reklamy jako jednego ze źródeł informacji; Potrafi posługiwać się nowo poznanymi pojęciami, używa je we właściwych kontekstach; Bezbłędnie wykonuje ćwiczenia z zakresu nauki o języku. Uczeń: musi uzyskać w każdym semestrze danego roku szkolnego z poszczególnych sprawdzianów lub prac klasowych, z których ocena wpisywana jest czerwonym kolorem do dziennika przynajmniej po 2 oceny celujące; bierze udział w szkolnym konkursie ortograficznym i przechodzi do drugiego etapu ; bierze udział w dwóch konkursach zewnętrznych z języka polskiego (Stypendiada polonistyczna i Galileo ); realizuje zadania RUSZ GŁOWĄ, które zostały opisane pod tabelą; 38 Przedmiotowy System Oceniania język polski - klasa 6 dopuszczający dostateczny Poziom podstawowy Uczeń: Rozumie pojęcie nadawcy i odbiorcy Uczestniczy w rozmowie na forum klasy i w grupach Czyta tekst z podziałem na role Odczytuje z pomocą innych dosłowny sens tekstu Podejmuje próby odtworzenia wydarzeń w tekście Podejmuje próby oceny zachowań bohaterów Podejmuje próby odpowiedzi na pytania nauczyciela w związku z omawianym tekstem Redaguje niektóre przewidziane w podstawie programowej i standardach wymagań egzaminacyjnych dla klas VI formy wypowiedzi pisemnej np. opowiadanie, ale na poziomie klasy programowo niższej Stara się dbać o poprawność kompozycyjną, zgodność z tematem, czytelność i estetykę prac pisemnych Rozpoznaje z pomocą nauczyciela związki wyrazowe Wyodrębnia synonimy i antonimy Wskazuję osobę narratora Wskazuje podmiot liryczny w wierszu z pomocą nauczyciela wyodrębnia zdarzenia i bohaterów w tekście Z pomocą nauczyciela określa czas i miejsce akcji utworu Odróżnia prozę i poezję Rozróżnia język potoczny i literacki na podstawie słownictwa Rozróżnia język literacki i gwarowy na podstawie słownictwa Rozumie treść niektórych filmów i przedstawień teatralnych Wypowiada się o obejrzanym filmie i przedstawieniu teatralnym Wie, że czasopisma są źródłem bieżących informacji Z wydatną pomocą nauczyciela wykonuje ćwiczenia z zakresu nauki o języku Poziom ponadpodstawowy Uczeń: Rozróżnia pojęcia nadawcy i odbiorcy Rozpoznaje w tekście sytuację komunikacyjną 39 dobry Uczeń: Rozkuje fragmenty tekstu poznaje intencję wypowiedzi Czyta większość tekstów ze zrozumieniem Odczytuje w miarę poprawnie sens tekstu Podejmuje próby porządkowania wydarzeń w tekście Podejmuje próby oceny zachowań bohaterów Wyszukuje fragmenty tekstu związane z poleceniami nauczyciela Redaguje wszystkie przewidziane w podstawie programowej i standardach wymagań egzaminacyjnych dla klasy VI formy wypowiedzi pisemnej Dba o poprawność kompozycyjną, zgodność z tematem, czytelność i estetykę prac pisemnych Buduje w miarę poprawne wypowiedzi ustne Rozpoznaje związki wyrazowe Wyodrębnia wyrazy pokrewne i homonimy, podaje synonimy i antonimy Poprawnie nazywa cechy opowiadania Rozróżnia w tekście epickim narratora Określa czas i miejsce akcji utworu Wskazuje elementy tła obyczajowego Odczytuje w utworze informacje o zdarzeniach i bohaterach Odczytuje i podejmuje próby analizy treści wiersza Wskazuje podmiot liryczny w wierszu Potrafi wskazać epitet, metaforę i porównanie w wierszu Rozumie pojęcie fikcji literackiej Rozróżnia język potoczny i literacki na podstawie słownictwa Rozróżnia język literacki i gwarowy na podstawie słownictwa Próbuje odczytać treść filmów i przedstawień teatralnych Opisuje filmy i przedstawienia teatralne Odtwarza treść prostych tekstów medialnych Wskazuje źródła informacji Przy pomocy nauczyciela wykonuje poprawnie ćwiczenia językowe Rozróżnia pojęcia nadawcy i odbiorcy Czyta tekst ze zrozumieniem Odczytuje dosłowny sens teksty Porządkuje wydarzenia w tekście Redaguje w większości samodzielnie i w miarę poprawnie pod Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego a ponadto: Ocenia postawy bohaterów Wyszukuje fragmenty tekstu na poparcie własnego stanowiska Buduje poprawnie wypowiedzi ustne 40 bardzo dobry względem stylistycznym, językowym, ortograficznym oraz merytorycznym wszystkie przewidziane w podstawie programowej i standardach wymagań egzaminacyjnych dla klasy VI formy wypowiedzi pisemnej Redaguje teksty poprawnie pod względem kompozycji, czytelnie i estetycznie Rozróżnia typy bohaterów, typy narracji Określa czas i miejsce akcji utworu Wskazuje elementy tła obyczajowego Zna wyznaczniki utworu dramatycznego: akty, sceny, tekst główny i didaskalia Odczytuje i podejmuje próby analizy treści wiersza Zna podstawowe środki poetyckie i potrafi je wskazać w utworze Rozróżnia pojęcie fikcji literackiej i świata rzeczywistego Dostosowuje styl wypowiedzi do określonej sytuacji komunikacyjnej Porównuje różne formy przekazu treści Rozpoznaje związki wyrazowe Wyodrębnia i analizuje związki wyrazowe Poprawnie nazywa cechy epiki, liryki i dramatu Określa w utworze zdarzenia, wątki, akcję, fabułę Odróżnia nowelę od powieści Odczytuje treści pozaliterackich tekstów kultury, np. obrazu malarskiego czy rzeźby Dostrzega rolę podmiotu lirycznego w wierszu Redaguje tekst reklamowe, artykuły do gazetki szkolnej, emaile, sms-y, scenariusze przedstawień Odtwarza i analizuje treść tekstów medialnych Rozróżnia typy czasopism Opiniuje programy i teksty medialne Poprawnie wykonuje ćwiczenia językowe Uczeń: Rozumie i stosuje w rozmowie elementy komunikacji niewerbalnej Zna i potrafi zastosować różne formy zapisu dialogu Odczytuje metaforyczny sens tekstu Porządkuje wydarzenia zgodnie z ich chronologią Redaguje całkowicie poprawnie pod względem stylistycznym, językowym, ortograficznym oraz merytorycznym wszystkie przewidziane w podstawie programowej i standardach wymagań egzaminacyjnych dla klasy VI formy wypowiedzi pisemnej Redaguje opowiadanie z punktu widzenia różnych postaci Redaguje teksty całkowicie poprawnie pod względem kompozycji, czytelnie i estetycznie Buduje całkowicie poprawnie wypowiedzi ustne W redagowaniu wypowiedzi pisemnych wykazuje się kreatywnością Dostrzega i rozważa problem zawarty w utworze literackim Bezbłędnie rozpoznaje związki wyrazowe Poprawnie objaśnia realne, przenośne i symboliczne znaczenie związku wyrazów Zna i bezbłędnie stosuje terminologię słowotwórczą 41 celujący Zna i poprawnie zapisuje skróty i skrótowce Poprawnie zapisuje wyrazy obcego pochodzenia W recytacjach wierszy uwzględnia poprawne akcentowanie oraz intonację zdania Poprawnie nazywa cechy epiki, liryki i dramatu Rozróżnia typy bohaterów, typy narracji Bezbłędnie wskazuje elementy tła obyczajowego Bezbłędnie określa w utworze zdarzenia, fabułę, akcję wątki Bezbłędnie różnicuje pojęcie fikcji literackiej i świata realistycznego Zna i poprawnie określa rodzaje powieści ze względu na czas prezentowanych zdarzeń oraz ze względu na tematykę powieści Różnicuje wiersz wolny i sylabiczny Wprawnie analizuje i interpretuje treść wiersza Bezbłędnie ukazuje rolę podmiotu lirycznego w wierszu Zna środki poetyckie i potrafi je wskazać w utworze Potrafi zanalizować pozaliterackie teksty kultury, np. obraz, rzeźbę Tworzy wypowiedzi pisemne z uwzględnieniem określonych stylów Określa różnice stylów językowych Poprawnie redaguje teksty reklamowe, artykuły do gazetki szkolnej, e-maile, sms-y, scenariusze przedstawień Sporządza poprawną notatkę z tekstu prasowego Sprawnie posługuje się w mowie i piśmie terminami związanymi mediami Bezbłędnie wykonuje ćwiczenia z zakresu nauki o języku Uczeń: musi uzyskać w każdym semestrze danego roku szkolnego z poszczególnych sprawdzianów lub prac klasowych, z których ocena wpisywana jest czerwonym kolorem do dziennika przynajmniej po 2 oceny celujące; bierze udział w szkolnym konkursie ortograficznym i 42 przechodzi do drugiego etapu ; bierze udział w dwóch konkursach zewnętrznych z języka polskiego (Stypendiada polonistyczna i Galileo ); realizuje zadania RUSZ GŁOWĄ, które zostały opisane pod tabelą; zadania RUSZ GŁOWĄ uczeń: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. wybiera z listy lektur podanej poniżej dwie książki (po jednej w semestrze), czyta je i przygotowuje prace na ich temat według następujących punktów: tytuł autor gatunek literacki główni bohaterowie czas i miejsce wydarzeń problematyka podanie 5 argumentów uzasadniających, dlaczego książkę warto przeczytać (nawet jeśli się nie spodobała) wypowiedź – ok. 15 – 20 zdań w klasie 5 i 6 oraz 10 – 15 zdań w klasie 4 na temat wrażeń, jakie wywołała lektura; tak przygotowana wypowiedź (kartka A-4, może być pisana ręcznie, ale czytelnie i starannie) uczeń oddaje nauczycielowi języka polskiego w I semestrze do Świąt Bożego Narodzenia w drugim semestrze do 15 maja. Ponadto uczniowie klas szóstych w terminie od 15 maja do 31 maja odbędą rozmowę z nauczycielem w terminie ustalonym wspólnie na temat trzeciej ksiązki, o której wyborze zdecyduje uczeń; nie może ona pochodzić z listy podanej niżej; Zadania RUSZ GŁOWĄ są obowiązkowe; uczeń starający się o ocenę celującą na koniec roku szkolnego nie może go nie zrealizować; Lista lektur „Bracia Lwie Serce” – Astrid Lindgren „Wakacje Mikołajka” – J. Sempe, R. Goscinny „Opowiadania z Doliny Muminków” – Tove Jansson 43 „Baśniobór” cz. I – Brandon Mull „Czarne Stopy” – Seweryna Szmaglewska „Szatan z 7 klasy” – Kornel Maruszyński „Dostaliśmy po dziecku” – Ewa Grętkiewicz „Matylda” – Roald Dahl „Książę i żebrak” – Mark Twain Uczniowie z dysfunkcjami oceniani są według kryteriów stworzonych specjalnie dla nich, zgodnie z orzeczeniami i zaleceniami instytucji, która wydała opinię o uczniu. 44