klasa 4,5,6 - Szkoła Podstawowa nr 1 w Kowarach

Transkrypt

klasa 4,5,6 - Szkoła Podstawowa nr 1 w Kowarach
Przedmiotowy System Oceniania w Szkole Podstawowej nr 1 w Kowarach z zakresu język polski
Na lekcjach języka polskiego ocenie podlegają następujące elementy wiedzy, umiejętności i postawy ucznia:
1. Wiedza o literaturze i kulturze:
a) znajomość treści omawianych utworów literackich;
b) rozpoznawanie charakterystycznych cech gatunków literackich;
c) elementy analizy i interpretacji utworów literackich;
d) znajomość niektórych dzieł dorobku narodowego i kulturowego;
e) analizowanie oferty medialnej i kulturalnej;
f) korzystanie z różnych źródeł informacji;
2. Formy wypowiedzi:
a) poprawne redagowanie różnych form wypowiedzi: opowiadanie, opis, list, notatka, streszczenie, sprawozdanie, charakterystyka, formy użytkowe (według
programu);
b) konstruowanie wypowiedzi ustnej i doskonalenie form komunikacji.
3. Ortografia i interpunkcja.
4. Wiedza o języku:
a) składnia i fleksja;
b) części mowy i ich funkcje w zdaniu;
c) znaczenie i stosowanie związków frazeologicznych.
5. Postawy uczniów wobec wartości uniwersalnych: uczciwość, dobro, prawda, patriotyzm, tolerancja, kreatywność, solidarność, empatia.
6. Pogłębianie wiedzy poprzez docieranie do różnych źródeł, umiejętność pracy w zespole, samodzielność, odpowiedzialność.
Obszary oceniania:
1. Mówienie (wypowiedzi dotyczące tekstów kultury, wypowiedzi na temat przeżyć i doświadczeń ucznia, prowadzenie dyskusji, recytacje i inne).
2. Słuchanie (rozumienie i wykonywanie poleceń, rozumienie wypowiedzi, audycji, przedstawienia teatralnego).
3. Pisanie (prace domowe, prace klasowe, kartkówki, testy, dyktanda, prowadzenie zeszytu przedmiotowego).
4. Czytanie (czytanie bez przygotowania, czytanie z przygotowaniem, ciche czytanie ze zrozumieniem, czytanie z podziałem na role).
5. Korzystanie z informacji (posługiwanie się słownikami, encyklopediami, katalogami, wyszukiwanie informacji w Internecie, weryfikowanie informacji).
6. Rozumienie pojęć (posługiwanie się poznanymi pojęciami w praktyce).
7. Nauka o języku (odpowiedzi, kartkówki, testy, sprawdziany).
8. Aktywność (systematyczność, zaangażowanie, samodzielność w zdobywaniu informacji, kultura języka).
9. Inne działania (praca w grupach, udział w akademiach i przedstawieniach, udział w konkursach, działania twórcze).
1
Kryteria oceniania dyktanda:






ocena celująca – 0 błędów ortograficznych, 0 błędów interpunkcyjnych
ocena bardzo dobra – 0 błędów ortograficznych, 1-2 błędy interpunkcyjne
ocena dobra – 1 błąd ortograficzny, 3 błędy interpunkcyjne
ocena dostateczna 2 błędy ortograficzne, 5 błędów interpunkcyjnych
ocena dopuszczająca 3-5 błędów ortograficznych, 7 błędów interpunkcyjnych
ocena niedostateczna – 6 i więcej błędów ortograficznych, 8 i więcej błędów interpunkcyjnych
Przeliczanie punktów na oceny ze sprawdzianów, testów i kartkówek w skali 1-6:






Ocena celująca – 100% i jeśli uczeń wykonał bezbłędnie zadania dodatkowe, wykraczające poza program nauczania
Ocena bardzo dobra – 91% - 100%
Ocena dobra – 75% - 90%
Ocena dostateczna – 74% - 51%
Ocena dopuszczająca 50%- 33%
Ocena niedostateczna – 32%
Ponadto:
 trzy plusy z aktywności dają ocenę bardzo dobrą, trzy minusy przekładają się na ocenę niedostateczną
Przy ocenie prac pisemnych brane są pod uwagę następujące elementy:
 – zrozumienie tematu;
 – zastosowanie właściwej formy wypowiedzi;
 – poprawność merytoryczna (rzeczowa);
 – kompozycja (wstęp, rozwinięcie, zakończenie, stosowanie akapitów);
 – poprawność językowa, stylistyczna, ortograficzna, interpunkcyjna;
 – przyczynowo-skutkowe przedstawienie zdarzeń (jeżeli wymaga tego forma wypowiedzi);
 – bogactwo użytego słownictwa;
 – argumentowanie;
 – wyczerpujące przedstawienie tematu pracy.
Pod wypracowaniem zapisuje się ocenę cyfrową oraz, jeśli to konieczne, recenzję zawierającą wskazówki do dalszej pracy ucznia.
Brak zadania domowego należy zgłosić na początku lekcji, tak samo brak zeszytu, w którym miało być zadanie. Jeśli uczeń tego nie zrobi, skutkuje to oceną
nast.. zgłoszony brak zadania powoduje, że uczeń musi je oddać na następny dzień. Żle wykonane zadanie domowe uczeń musi poprawić w ciągu 5 dni.
Później nie zostanie ono przyjęte.
2
Poprawy sprawdzianów, prac klasowych:
 Uczeń ma obowiązek poprawić sprawdzian lub pracę klasową. Może poprawić ją tylko raz dlatego na poprawę przychodzi przygotowany; umawia się
z nauczycielem w terminie do dwóch tygodni od sprawdzianu po lekcjach;
 Jeśli uczeń nie zaliczy poprawy sprawdzianu na ocenę pozytywną nauczyciel zawiadamia poprzez wpis do zeszytu ucznia o niezaliczeniu sprawdzianu;
 Jeżeli uczeń nie umie przygotować się samodzielnie, może umówić się z nauczycielem na uzupełnienie wiadomości lub wyjaśnienie wątpliwości
podczas zajęć wyrównawczych;
 Ocena na sprawdzianie głównym oraz na poprawie musi być podpisana przez rodzica lub prawnego opiekuna;
 Kartkówki można poprawić tylko ustnie podczas lekcji zgłaszając się do odpowiedzi;
Zajęcia wyrównawcze
 Na zajęcia wyrównawcze przychodzą uczniowie wskazani przez nauczyciela; są to dla nich zajęcia obowiązkowe; nieobecność musi zostać
usprawiedliwiona przez rodzica lub prawnego opiekuna;
Kryteria oceniania form wypowiedzi:
OPIS SYTUACJI
1.Zrozumienie tematu
 Ustalenie zespołu zdarzeń składających się na jedną sytuację;
wskazanie postaci występujących w zdarzeniu
0-1
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
 Obecność istotnych cech opisu sytuacji; jedność czasu miejsca,
dynamiczność obrazu, okoliczności towarzyszące, przestrzenność
 Odpowiedni dobór środków językowych: wyrazy, wyrażenia nazywające
relacje przestrzenne, ruch, tempo, nastrój; równoważniki zdań, zdania
pojedyncze nierozwinięte, zdania wykrzyknikowe
 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji,
spójności, logiczności
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzny
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma
0-1
3. kompozycja
4. poprawność językowa
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
3
Skala ocen:
bdb 8pkt.
db
7pkt.
dst
6 pkt.
dop 5 pkt.
ndst 4-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego.
OPIS PRZEDMIOTU
1.Zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3. kompozycja
4. poprawność językowa
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
 Wypowiedź zgodna z tematem
 Zastosowanie wyrazów określających cechy przedmiotu (barwy, kształt,
wielkość, materiał)
 Określenie przeznaczenia przedmiotu
 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji,
spójności, logiczności
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb 8pkt.
db
7pkt.
dst
6 pkt.
dop 5 pkt.
ndst 4-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego.
OPIS OBRAZU
1.Zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3. kompozycja
4. poprawność językowa
 Wypowiedź zgodna z tematem (podanie autora i tytułu obrazu)
 Zastosowanie wyrazów określających barwę, kształt (mnogość epitetów)
 Zastosowanie wyrazów określających stosunki przestrzenne
 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji,
spójności, logiczności
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
4
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błąd ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb 8pkt.
db
7pkt.
dst
6 pkt.
dop 5 pkt.
ndst 4-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego.
OPIS PRZEŻYĆ WEWNĘTRZNYCH
1.Zrozumienie tematu
 Odpowiedni dobór przykładu pokazującego przeżycia emocjonalne
postaci
0-1
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
 Obecność istotnych cech przeżyć wewnętrznych: przyczyna przeżycia,
analiza stanu uczuć, opis reakcji i zachowań wewnętrznych
 Odpowiedni dobór środków językowych przydatnych do opisu przeżyć
wewnętrznych i ich fizycznych objawów ( frazeologizmy, porównania,
słownictwo potoczne i ekspresywne)
 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji,
spójności, logiczności
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błędy ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, marginesy, odstępy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma
0-1
3. kompozycja
4. poprawność językowa
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb 8pkt.
db
7pkt.
dst
6 pkt.
dop 5 pkt.
ndst 4-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego.
INSTRUKCJA
5
1.Zrozumienie tematu
 Dokładne pouczenie odbiorcy ustalające sposób postępowania w jakiejś
dziedzinie
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
Obecność istotnych cech instrukcji:
 Prosty, zwięzły styl zrozumiały dla każdego odbiorcy; odpowiedni
dobór słów
 Zachowanie kolejności poleceń
Funkcjonalność formy
 Przejrzysty układ graficzny (punkty, podpunkty, odstępy, rysunki, itp.)
 Wyróżnienie w tekście ważniejszych elementów (podkreślenia,
kursywa, pogrubienia)
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej)
 Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych
 Przejrzystość, czystość, czytelność pisma
3. kompozycja
4. poprawność językowa
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb 7pkt.
db
6pkt.
dst
5 pkt.
dop 4 pkt.
ndst 3-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego.
CHARAKTERYSTYKA
1.Zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3. kompozycja
4. poprawność językowa
 Odpowiedni dobór postaci; pełna zgodność z tematem
 Trafność, celowość i bogactwo przykładów
Obecność istotnych cech charakterystyki:
 Przedstawienie postaci
 Opis wyglądu
 Nazwanie cech charakteru na podstawie zachowania, wskazanie
motywów działania
 Samodzielne formułowanie wniosków, opinii, ocena postaci
 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji,
spójności i logiczności
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 3 błędy
językowe
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
6
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
 Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy
ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej : dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb
11pkt.
db
10pkt.
dst
9-8 pkt.
dop 7-6 pkt.
ndst 5-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego.
LIST
1.Zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3. kompozycja
4. podtrzymanie kontaktu z
adresatem
5. poprawność językowa
6. ortografia i interpunkcja
7. układ graficzny
8. estetyka zapisu
Skala ocen:
bdb
db
dst
dop
ndst
 Dostosowane do charakteru listu
 Wyjawienie celu listu
 Miejsce, data, nagłówek, podpis
0-1
0-1
0-1
 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji,
spójność, logiczność
 Obecność zwrotów do adresata ( minimum 1 w zasadniczej części, poza
nagłówkiem)
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 2 błędy
językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy
ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalne 2 błędy
interpunkcyjne
 Właściwe rozmieszczenie elementów listu, akapity, odstępy, marginesy
 Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
10pkt.
9pkt.
8-7 pkt.
6-5 pkt.
4-0 pkt.
7
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego.
PRZEPIS
1.zrozumienie tematu
2.charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3.poprawność językowa
4.ortografia i interpunkcja
5.estetyka zapisu
 Wskazówki określające sposób wykonania czegoś
 Precyzja informacji: właściwy dobór zwrotów i słów (szczególnie
czasowników)
 Zachowanie chronologii czynności
 Funkcjonalność formy i odpowiedni układ graficzny
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej)
 Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych
 Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb 7pkt.
db
6pkt.
dst
5 pkt.
dop 4 pkt.
ndst 3-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędy językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego.
REKLAMA
1.zrozumienie tematu
2.charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
 Krótki tekst o charakterze informacyjno - zachęcającym
 Skrótowość wypowiedzi
 Właściwy dobór środków językowych: duża ilość epitetów, stosowanie
wykrzykników, powtórzeń, trybu rozkazującego, łatwych do
zapamiętania haseł itp.
 Odpowiedni układ graficzny, ciekawe rozplanowanie
3.poprawność językowa
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej)
 Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych
 Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma
4.ortografia i interpunkcja
5.estetyka zapisu
Skala ocen:
bdb
db
dst
dop
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
7pkt.
6pkt.
5 pkt.
4 pkt.
8
ndst 3-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy
nauczyciela
ZAPROSZENIE
1.zrozumienie tematu
2.kompozycja
3.poprawność językowa
4.ortografia i interpunkcja
5.estetyka zapisu
 Wskazanie adresata, nadawcy, określenie miejsca, czasu, celu
 Dostosowanie odpowiedniego słownictwa do sytuacji wypowiedzi
 Zachowanie spójności wypowiedzi i właściwego układu graficznego
tekstu
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej)
 Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych
 Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb 6pkt.
db
5pkt.
dst
4 pkt.
dop 3 pkt.
ndst 2-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy
nauczyciela
NOTATKA
1.zrozumienie tematu
2.charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3.poprawność językowa
4.ortografia i interpunkcja
5.estetyka zapisu




Wybór informacji zgody z poleceniem
Zwięzłość, rzeczowość, charakter informacyjny
funkcjonalność
Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej)
 Przestrzeganie reguł ortograficznych i interpunkcyjnych
 Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb 6pkt.
db
5pkt.
dst
4 pkt.
dop 3 pkt.
ndst 2-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy
nauczyciela
9
WYWIAD
1.zrozumienie tematu
2.charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3.kompozycja
4.poprawność językowa
5.ortografia i interpunkcja
6.układ graficzny
7.estetyka zapisu
 Przeprowadzenie rozmowy koncentrującej się wokół określonego
tematu
 Stosowanie formy pytań i odpowiedzi, komentarzy
 Dostosowanie odpowiedzi pod względem treści i długości do formy
pytania
 Wykazanie się bogatą wiedzą dotyczącą tematu rozmowy i osoby
rozmówcy
 Zachowanie elementów żywej mowy; oddanie temperamentu rozmówcy
i zachowanie jego stylu wyrażania się
 Dociekliwość, jasność i precyzja w stawaniu pytań
 Trójdzielność wypowiedzi: wstęp( przedstawienie rozmówcy i tematu
wywiadu), część zasadnicza (pytania, odpowiedzi, komentarze),
zakończenie (podziękowanie za rozmowę i pożegnanie)
 Spójność dialogu
Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 3 błędy
językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalny 1 błędy
ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Poprawny zapis dialogu, akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość
 Czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb 13-12pkt.
db
11-10pkt.
dst
9-8 pkt.
dop 7-6 pkt.
ndst 5-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6,7 bez pomocy
nauczyciela
PLAN
1.zrozumienie tematu
 Zapisywanie informacji zgodnie z poleceniem
 Selekcjonowanie materiału
0-1
10
2.kompozycja
3.poprawność językowa
4.ortografia i interpunkcja
5.układ graficzny
6.estetyka zapisu
( przedstawienie tylko najważniejszych informacji)
 Zapisywanie zdarzeń chronologicznie
 Posługiwanie się jednym typem wypowiedzenia – równoważnikiem
zdania lub zdaniem pojedynczym
0-1
0-1
0-1
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej ,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 1 błąd językowy
 Przestrzeganie reguł ortograficznych : dopuszczalne 2 błędy
ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej: dopuszczalny 1 błędy
interpunkcyjne
 Posługiwanie się określoną przez siebie formą wyodrębniania informacji:
punkty, kropki, myślniki itp.
 Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma
0-1
0-1
0-1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb
9pkt.
db
8pkt.
dst
7 pkt.
dop 6-5 pkt.
ndst 4-0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy
nauczyciela
DZIENNIK
1. zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3. kompozycja
 Przedstawienie faktów w narracji
pierwoszoosobowej
Obecność istotnych cech dziennika:
0–1
 Dzienny zapis dotyczący aktualnych spraw i tematów związanych z 0 – 1
bieżącą sytuacją narratora
 Spontaniczna reakcja na wydarzenia, zapisywanie na gorąco myśli i 0 - 1
uczuć, brak wniosków dotyczących opisywanych spraw (w
przypadku szeregu dziennych zapisów chronologiczny porządek
zdarzeń)
0–1
 Spójność i logiczność wypowiedzi
11
4. poprawność językowa
5. ortografia i interpunkcja

6. estetyka zapisu
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy
językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalny 1 błędy
ortograficzne
Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność
pisma, obecność daty zapisu
0-1
 Temat został rozwinięty w ramach określonej koncepcji ucznia
 Określenie intencji wypowiedzi, zainteresowanie czytelnika
0–1
 Fabularyzowanie, przedstawianie przyczynowo – skutkowego toku
zdarzeń
 Prowadzenie narracji w sposób żywy, urozmaicony, włączanie
środków ekspresji, kreowanie dramaturgii zdarzeń, nadawanie
tempa i płynności wypowiedzi
 Twórcze i ciekawe prowadzenie narracji, w zależności od
charakteru pracy wprowadzenie elementów opisu, dialogu,
charakterystyki
 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji,
 spójność i logiczność
0–1
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy
0-1
0–1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb – 8 pkt.
db – 7 pkt.
dost – 6 pkt.
dop – 5 pkt.
ndst – 4- 0 pkt.
OPOWIADANIE
1. zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3. kompozycja
4. poprawność językowa
0-1
0-1
0-1
0–1
0-1
12
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy
ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność
pisma
0–1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb – 11 pkt.
db – 10 pkt.
dost – 9-8 pkt.
dop – 7-6 pkt.
ndst – 5- 0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy
nauczyciela
RECENZJA
1.zrozumienie tematu
 Omówienie i krytyczna ocena przedmiotu recenzji
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
Obecność istotnych cech recenzji:
 Część sprawozdawcza (informacyjna)
 Część krytyczna (subiektywna ocena różnych elementów
przedmiotu recenzji)
 Stosowanie stylu wypowiedzi przekazującego osobiste
spostrzeżenia i uwagi oraz słownictwa uzasadniającego i
motywującego
 Trójdzielność wypowiedzi z zachowaniem właściwych proporcji,
spójności i logiczności
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 3 błędy
językowe
3. kompozycja
4. poprawność językowa
5. ortografia i interpunkcja
 Przestrzeganie poprawności ortograficznej:
Dopuszczalne 2 błędy ortograficzne
0–1
0–1
0–1
0-1
0–1
0–1
0–1
13
6. estetyka zapisu
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej:
Dopuszczalne 3 błędy interpunkcyjne
 Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność
pisma
0–1
0-1
Skala ocen:
bdb – 9 pkt.
db – 8 pkt.
dst – 7 pkt.
dpo – 6 pkt.
ndst – 5 – 0 pkt
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1 i 2 bez pomocy
nauczyciela
PRZEMÓWIENIE
1. zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
 Czytelna koncepcja przemówienia i zgodne z nim jego rozwiniecie
 Trafny i celowy dobór przedstawionych wydarzeń, faktów,
przykładów, dowodów
0–1
 Pozyskanie przychylności słuchaczy, zainteresowanie ich i
poinformowanie o temacie wystąpienia; sformułowanie naczelnego
problemu
 Prezentacja faktów, przykładów, dowodów związanych ze sprawą,
mających na celu przekonanie słuchaczy o stanowisku mówcy
 Rekapitulacja wywodów, zaapelowanie do emocji słuchaczy w celu
przyjęcia określonej postawy wobec prezentowanego zagadnienia,
problemu
 Nawiązanie i podtrzymanie kontaktu, stworzenie wrażenia jedności
mówcy i słuchacza
 Prowadzenie narracji w sposób rzeczowy (brak dygresji), rozumny
komunikatywny, sugestywny, działający na ucznia i wolę
słuchaczy, zdecydowany
 Stosowanie środków ekspresji działających na słuchaczy (np.
pytania retoryczne, zdania rozkazujące, celowe powtórzenia)
0–1
0-1
0–1
0–1
0–1
0–1
0-1
14
3. kompozycja
4. poprawność językowa
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
 Obecność części kompozycyjnych i zachowanie między mini
właściwych proporcji, spójności i logiczności
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej) – dopuszczalne 3 błędy
językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy
ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość,
czytelność pisma
0–1
0-1
0–1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb – 13-12 pkt.
db – 11 – 10 pkt.
dost – 9-8 pkt.
dop – 7-6 pkt.
ndst – 5 – 0 pkt
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy
nauczyciela
STRESZCZENIE
1. zrozumienie tematu
 Zwięzłe ujecie treści opracowanego tematu
0–1
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
Obecność istotnych cech:
 Chronologia zdarzeń
 Wybór najważniejszych faktów
 Unikanie dialogów, opisów, zbędnych szczegółów, spraw
drugorzędnych
 Wierność wobec tekstu
 Obiektywizm (brak osobistych uwag i ocen piszącego)
 Jasny rzeczowy styl wypowiedzi, zdania krótkie, pozbawione
wyrażeń ekspresywnych, porównań i przenośni
0–1
0-1
15
3. kompozycja
 Zachowanie spójności i właściwego układu graficznego
0-1
4. poprawność językowa
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 1-2 błędy
językowe w zależności długości pracy narzuconej tematem
 Przestrzeganie reguł ortograficznych
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 2 błędy
jednocześnie

marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność pisma
0-1
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
0–1
0-1
Skala ocen:
bdb – 7 pkt.
db – 6 pkt.
dost – 5 pkt.
dop – 4 pkt.
ndst – 3- 0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy
nauczyciela
OGŁOSZENIE / ZAWIADOMIENIE
1. zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3. poprawność językowa
4. ortografia i interpunkcja
5. estetyka zapisu
 Zredagowanie wypowiedzi nastawionej na podanie wiadomości o
czymś, zwracającej uwagę na coś
 Uwzględnienie: terminu, miejsca celu, ewentualnych dodatkowych
uwag na temat sprawcy, nadawcy
 Zwięzłość, rzeczowość i informacyjny charakter
0–1
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej)
 Przestrzeganie poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej
0 –1
 Właściwy układ graficzny (nagłówek, treść, podpis), przejrzystość
 Brak skreśleń, czystość, czytelność pisma
0–1
0–1
0–1
0–1
16
0-1
Skala ocen:
bdb – 7 pkt.
db – 6 pkt.
dst – 5 pkt.
dpo – 4 pkt.
ndst – 3 – 0 pkt
ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1 i 2 bez pomocy
nauczyciela
PAMIĘTNIK
1. zrozumienie tematu
2. charakterystyczne cechy
formy wypowiedzi
3. kompozycja
4. poprawność językowa
5. ortografia i interpunkcja
6. estetyka zapisu
 Przedstawienie faktów w narracji pierwszoosobowej (uczestnika lub
świadka )
Obecność istotnych cech:
 Opowiadanie o zdarzeniach z pewnego dystansu czasowego,
możliwość zajmowania przez narratora stanowiska wobec
przedstawionych zdarzeń
 Trójdzielność wypowiedzi zachowaniem właściwych proporcji,
spójności i logiczności
 Przestrzeganie poprawności językowej (składniowej, stylistycznej,
leksykalnej, fleksyjnej, frazeologicznej), dopuszczalne 2 błędy
językowe
 Przestrzeganie reguł ortograficznych: dopuszczalne 2 błędy
ortograficzne
 Przestrzeganie poprawności interpunkcyjnej dopuszczalne 3 błędy
interpunkcyjne
 Akapity, odstępy, marginesy, przejrzystość, czystość, czytelność
pisma
0–1
0–1
0-1
0-1
0–1
0-1
0-1
Skala ocen:
bdb – 7 pkt.
db – 6 pkt.
dost – 5 pkt.
dop – 4 pkt.
17
ndst – 3- 0 pkt.
Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który nie popełnił żadnego błędu językowego, ortograficznego i interpunkcyjnego oraz spełnił punkt 1, 2, 3, 6 bez pomocy
nauczyciela
Przedmiotowy System Oceniania język polski - klasa 4
Dopuszczający
Poziom podstawowy
Gramatyka:
Uczeń:
 wskazuje czasownik w tekście
 odróżnia czasownik od innych części mowy
 odróżnia liczbę pojedynczą i mnogą czasownika
 uzupełnia tekst czasownikami
 rozpoznaje osobową formę czasownika i bezokolicznik
 określ czas trwania czynności, o której mowa w zadaniu
 określa czas i rodzaj podanych form osobowych czasownika
 w swoich wypowiedziach stosuje formy czasownika, poprawne pod
względem czasu i rodzaju
 wskazuje zdania z czasownikiem w czasie teraźniejszym
 rozpoznaje czasowniki w czasie teraźniejszym, przeszłym, przyszłym
wśród innych form
 tworzy osobowe formy czasu teraźniejszego, przeszłego i uzupełnia
nimi zdania
 od podanych bezokoliczników tworzy formy czasu przyszłego
prostego i złożonego
 używa poprawnych form czasu przyszłego w wypowiedziach
 wskazuje rzeczownik w tekście
 zna pojęcie rzeczownik
 uzupełnia tekst właściwymi rzeczownikami
 odróżnia rzeczowniki pospolite od własnych
 do rzeczowników własnych dopisuje rzeczowniki pospolite
 zna rodzaje rzeczownika
 określa rodzaj podanych rzeczowników
 uzupełnia tekst rzeczownikami w odpowiednim rodzaju
Poziom ponadpodstawowy
18

































zna nazwy i pytania przypadków
odmienia rzeczownik przez przypadki i liczby
uzupełnia zdania właściwymi formami rzeczownika
podejmuje próbę określenia przypadku wskazanego w tekście
rzeczownika
wskazuje przymiotnik w tekście
wie, że przymiotnik nazywa cechy rzeczownika
uzupełnia zdania podanymi przymiotnikami
stosuje formę przymiotnika zgodą z formą określanego rzeczownika
podejmuje próbę odmiany przymiotnika przez przypadki, liczby i
rodzaje
wie, że przymiotnik można stopniować
od podanych przymiotników tworzy stopień wyższy i najwyższy
formy stopnia wyższego i najwyższego przymiotników poprawnie
łączy z rzeczownikami
zna pytania, na które odpowiada przysłówek
podaje przykłady przysłówków
wskazuje przyimki w tekście
uzupełnia podane zdania przyimkami
łączy przyimki z rzeczownikami, tworząc wyrażenia przyimkowe
uzupełnia zdania odpowiednimi przysłówkami
wie, co to jest spójnik
wskazuje spójniki w tekście
uzupełnia podane zdania spójnikami
wyróżnia zdanie pojedyncze i złożone
wskazuje orzeczenia w zdaniu złożonym
tworzy zdania złożone z podanych zdań pojedynczych
wie, że wyrazy w zdaniu tworzą związki
wie, że podmiot i orzeczenie tworzą związek główny
wskazuje grupę podmiotu i orzeczenia
odróżnia określania podmiotu od określeń orzeczenia
tworzy formy czasu przeszłego od podanych bezokoliczników
wie, że rzeczowniki rodzaju żeńskiego mogą mieć zakończenia –i, -ii
oraz –ji
wie, co to jest wypowiedzenie, zdanie, równoważnik zdania
wskazuje osobową formę czasownika w zdaniu
poprawnie układa zdania
19



rozpoznaje równoważnik zdań w tekście
przekształca zdanie na równoważnik zdania
rozpoznaje zdania oznajmujące, pytające, rozkazujące,
wykrzyknikowe
 wie, że zdanie oznajmujące kończymy kropką
 wie, co to jest podmiot i orzeczenie
 dopisuje podmiotu do podanych orzeczeń oraz orzeczenia do
podanych podmiotów
 rozróżnia zdania pojedyncze nierozwinięte i rozwinięte
 uzupełnia zdania nierozwinięte podanymi określeniami tworząc
zdania rozwinięte
 układa zdania z podanych wyrazów
Ortografia:
Uczeń:
 uzasadnia pisownię wyrazów z „ó”, „u”, „rz”, „ż”, „ch”, „h”
 podaje przykłady wyrazów z „ó”, „u”, rz”, „ż”, „ch”, „h”

Teoria literatury, językoznawstwo:
Uczeń:
 wskazuje rozdziały w podręczniku
 wskazuje w tekście zwroty właściwe nadawcy i adresatowi
wypowiedzi
 zna i stosuje zwroty właściwe dla sytuacji oficjalnej i nieoficjalnej
 przedstawia siebie i innych we właściwy sposób
 układa prosty dialog
 nazywa wakacyjne miesiące
 wymienia słowa kojarzące się z wakacjami
 wyszukuje określone informacje w wierszu
 rozumie pojęcie wers
 wskazuje wersy i rymy w wierszu
 wyjaśnia związek treści wiersza z ilustracją
 opowiada o swoich doświadczeniach
 opisuje pamiątki z wakacji
 wypowiada się na temat przyjaźni
 nazywa elementy kartki pocztowej
 poprawnie adresuje kartkę pocztową
 wypisuje kartkę pocztową na podstawie wzoru
20


































zna zwroty grzecznościowe, za pomocą których wyraża
podziękowanie, prośbę, przeprosiny
wymienia imię i nazwisko autora oraz tytuł utworu
wymienia bohaterów opowiadania
czyta dialogi w opowiadaniu
rozumie pojęcia dialog, narrator
wypowiada się na określony temat
stara się czytać przydzieloną rolę głośno i wyraźnie z
uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych
dobiera wyrazy bliskoznaczne do podanych słów
wymienia cechy przyjaciela
rozumie pojęcia przysłowie, morał
wskazuje określone informacje w tekście
wskazuje wypowiedzi w języku potocznym i literackim
odczytuje intencję nadawcy
poprawnie wymawia wyrazy
porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej
rozumie pojęcie chronologia
układa zdanie zaczynające i kończące opowiadanie
dba o poprawność ortograficzną
samodzielnie i z pomocą nauczyciela wykonuje proste ćwiczenia
pracuje w małej grupie
podaje wyrazy pokrewne do podanych
rozumie wybrane przysłowia
poprawnie posługuje się pojęciami pokolenie, drzewo genealogiczne
wie do czego służy słownik frazeologiczny
rozumie mądrości zawarte w niektórych przysłowiach
układa nazwiska w kolejności alfabetycznej
podaje swoje inicjały
podaje przykłady kulturalnego zachowania się
rozumie czym jest kultura osobista
uważnie słucha wypowiedzi innych i nie przerywa im
określa kim jest podmiot liryczny
opisuje podstawowe wyróżniki utworu poetyckiego (liczba zwrotek,
wersów, rymy)
wskazuje epitety w utworze
zna elementy opisu
21



































redaguje prosty opis
rozumie zasady, którymi wart się kierować przy oglądaniu
programów telewizyjnych
wypełnia ankietę
wie, czym jest porównanie i wskazuje jego przykłady w wierszu
słucha wzorcowej recytacji wiersza
wskazuje w tekście przykłady epitetów, porównań i przenośni
wskazuje synonimy
wskazuje wydarzenia realistyczne i fantastyczne
odróżnia postacie realistyczne od fantastycznych
zna herb swojej miejscowości
zna hymn Polski
wie, jak zachować się podczas śpiewania hymnu
łączy w pary antonimy
wskazuje synonimy podanego wyrazu
zabiera głos w dyskusji
zna zasady pisowni rzeczowników własnych
sporządza listę zakupów
wie, jak powinno się przyjmować gości
redaguje świąteczne życzenia
rozumie, co to znaczy, ze ktoś jest szlachetny
z pomocą nauczyciela redaguje ogłoszenie
zna zasady pisowni nie z rzeczownikami
tworzy rodzinę wyrazów
redaguje plan wydarzeń
redaguje życzenia
opisuje prezent
pisze notatkę o własnych planach
wskazuje wyrazy dźwiękonaśladowcze
wskazuje cechy baśni na konkretnym przykładzie
czyta ze zrozumieniem
rozumie pojęcie streszczenie
zna zasady pisowni nie z przymiotnikami
do podanych przymiotników dopisuje przymiotniki z przeczeniem nie
o przeciwstawnym znaczeniu
rozumie pojęcie twórca
pisze szczegółowy plan swoich zajęć
22




































wyjaśnia co to jest inscenizacja
bierze udział w inscenizacji
z pomocą nauczyciela redaguje zaproszenie
wskazuje nadawcę1. i adresata listu
wymienia zasady bezpiecznej zabawy na śniegu i lodzie
zna zasady pisowni nie z przysłówkami
porównuje tekst utworów
wskazuje uosobienia w wierszu
ocenia postępowanie bohatera
wskazuje narratora
wymienia cechy bohatera
wskazuje w tekście związki frazeologiczne
poprawnie redaguje opis
wymienia cechy dobrego dziennikarza
opisuje krajobraz
zna alfabet
porządkuje wyrazy w kolejności alfabetyczne
odszukuje podane wyrazy w słowniku
czyta z podziałem na role
wie, co to jest głoska i litera
zna głoski, które zapisujemy dwoma lub trzema literami
odróżnia samogłoski od spółgłosek
uzupełnia wyrazy samogłoskami i spółgłoskami
wymienia cechy, jakie jego zdaniem powinna mieć osoba przeciwnej
płci
rozumie, czym są wyrażenia wieloznaczne
wie, że każda sylaba zawiera samogłoskę
zna zasady przenoszenia wyrazów
dzieli na sylaby
podejmuje próby określenia funkcji litery „i” w podanych wyrazach
porządkuje wydarzenia
odróżnia głoski twarde od miękkich
wie, jak oznacza się miękkość
uzupełnia podane wyrazy głoskami miękkimi
wskazuje głoski miękkie i twarde
odróżnia głoski ustne od nosowych
wskazuje wyrazy, w których występują głoski nosowe
23




































formułuje zasady bezpiecznego korzystania z komputera
odróżnia głoski dźwięczne od bezdźwięcznych
wie, że wszystkie samogłoski są dźwięczne
wie, że niektóre głoski dźwięczne wymawiamy jak bezdźwięczne
wymienia cechy komiksu
współtworzy komiks
wie, na którą sylabę najczęściej pada akcent w języki polskim
poznaje zasady pisania sprawozdania
wymienia określenia, wyrazy przeciwstawne i bliskoznaczne
redaguje sprawozdanie na podstawie wzoru
określa nastrój opowiadania
opisuje obraz na podstawie pytań
opisuje ogród
posługuje się słownictwem związanym z przyrodą i ogrodem
wyjaśnia dlaczego las jest tak ważny i pożyteczny dla człowieka
wymienia najbardziej przez siebie cenione zalety drugiego człowieka
opisuje burzę na podstawi pytań
przestrzega zasad bezpiecznego poruszania się na drodze
rozpoznaje niektóre znaki drogowe
uczestniczy w scenkach o ruchu drogowym
wymienia nazwiska znanych postaci
zna zasady interpunkcji w zdaniu pojedynczym
wypowiada się o marzeniach dzieci
pisze o swoich marzeniach
wymienia różnice między światem dorosłych a satem dzieci
podaje przykłady różnych zawodów
opisuje swoje plany na przyszłość
zna znaki przestankowe: przecinek, znak zapytania, wykrzyknik,
dwukropek, cudzysłów
uzupełnia tekst znakami przestankowymi
opracowuje zasady bezpiecznego zachowania się w mieście
zna numery telefonów alarmowych
wie, że daty można zapisać cyframi arabskimi i rzymskimi
wie, co to jest skrót
poprawnie zapisuje proste skróty
rozumie czym jest film
sporządza listę rzeczy na wakacyjny wyjazd
24
Dostateczny
Gramatyka:
Uczeń:
 uzupełnia tekst poprawnymi formami czasowników
 tworzy poprawne formy czasownika
 podejmuje próby tworzenia osobowych form od bezokolicznika i
podawania bezokoliczników, od których utworzono podane formy
osobowe
 wie, że w czasie teraźniejszym nie określamy rodzaju
 uzupełnia tekst odpowiednimi formami podanych rzeczowników
 wskazuje w zdaniu podmiot i orzeczenie
 wskazuje wyraz nadrzędny i podrzędny w związku
 uzupełnia zdania rozwinięte określeniami odpowiadającymi na dane
pytania
 tworzy formy osobowe czasownika, uwzględniając czas, liczbę, rodzaj
 wie, że przysłówek jest określeniem czasownika
 od podanych przysłówków tworzy przysłówki o przeciwnym
znaczeniu
 rozpoznaje w tekście przysłówek, przyimek, spójnik
Ortografia:
Uczeń:
 stosuje w praktyce zasady pisowni z „ó”, „u”, rz”, „ż”, „ch”, „h”
 zna zasady pisowni bezokoliczników w zakończeniach na –ść, -źć
 stara się stosować zasady pisowni nie z czasownikami
 zna zasady pisowni czasowników w czasie przeszłym, których
bezokoliczniki są zakończone na –ąć
 zna zasady pisowni rzeczowników własnych
 dba o poprawność ortograficzną i interpunkcyjną
Teoria literatury, językoznawstwo:
Uczeń:
 rozumie pojęcia rozdział, temat, tekst, ilustracja
 rozróżnia nadawcę i adresata wypowiedzi
 określa tematykę wiersza
 zapisuje zwroty do adresata wielka literą
 wskazuje narratora
 zapisuje rozmowę w postaci dialogu
25



































wymienia bohaterów utworu i określa cechy ich charakteru
rozumie pojęcia przysłowie i morał
wyjaśnia znaczenie wybranych związków frazeologicznych
wskazuje bohatera, który jest narratorem opowiadania
pisze dalszy ciąg opowiadania
poprawnie buduje zdania
pisze kartkę pocztową
poprawnie określa niektóre stopnie pokrewieństwa w rodzinie
wymienia członków rodziny i opisuje ich wygląd, charakter,
zainteresowania
wskazuje elementy świata przedstawionego
poznaje niektóre słynne powiedzenia
wymienia rodzaje opisów
tworzy porównania dotyczące swoich cech
wyjaśnia znaczenie niektórych przenośni i związków frazeologicznych
wyjaśnia, jak rozumie myśl zawartą w tytule wiersza
wskazuje antonimy podanych wyrazów
rozumie związek legendy z miejscem, o którym mowa w tej legendzie
wskazuje w tekście słowa, których się obecnie nie używa
wie, kim jest patriota
recytuje wiersz z pamięci uwzględniając jego nastrój
opisuje wymyśloną planetę
wyjaśnia, dlaczego opowiadanie jest utworem biograficznym
poznaje polskich laureatów Nagrody Nobla
odpowiada na pytania improwizowanego wywiadu
układa pytania do wywiadu z konkretna osobą
zna dokonania niektórych sławnych Polaków
wyciąga wnioski z sytuacji przedstawionej w utworze
uzasadnia swoje zdanie
odgrywa scenki pantomimiczne
układa przepis
redaguje ogłoszenie
opowiada ulubiona baśń
formułuje przesłanie baśni
redaguje zaproszenie
do ramowego planu wydarzeń dopisuje podpunkty szczegółowo
opisujące dane wydarzenie
26


































podaje synonimy i tworzy wyrazy pokrewne
wskazuje uosobienia w wierszu
formułuje wnioski na podstawie sytuacji przedstawionej w utworze
określa swoje mocne i słabe strony
wyodrębnia trzy części (wstęp, rozwinięcie, zakończenie w swoich
wypowiedziach pisemnych
poprawnie buduje zdania
wyszukuje w tekście argumenty przemawiające za dana tezą
podaje przykłady postaw tolerancyjnych i nietolerancyjnych
wymienia środki stylistyczne i wskazuje ich przykłady w wierszu
redaguje opowiadanie na zadany temat
opisuje obraz
poprawnie tworzy nazwy mieszkańców państw
wie, że litera i może oznaczać samogłoskę i być znakiem zmiękczenia
pisze notatkę o swoich obowiązkach
określa kim jest podmiot liryczny
wskazuje homonimy
tworzy neologizmy
opisuje wymarzony poranek
uczestniczy w dyskusji
pisze e-maila
redaguje opowiadanie na podstawie komiksu
wskazuje sylaby akcentowane
rozumie pojecie autorytet
znajduje potrzebne informacje w słowniku języka polskiego
poprawnie układa zdania
rozumie pojęcie ożywienie i wskazuje odpowiednie przykłady w
utworze
opisuje swoją drogę do szkoły
opisuje zabawę w żywe obrazy
redaguje opowiadanie o swojej przygodzie
wyjaśnia, dlaczego warto czytać książki
formułuje porady, jakich by udzielił osobie mającej kompleksy
posługuje się słownictwem związanym z filmem
opisuje ulubionego bohatera filmowego
27
Dobry
Gramatyka:
Uczeń:
 zna pojęcie czasownik
 odróżnia czasowniki nazywające czynności od nazywające stany
 określa osobę i liczbę czasownika w tekście
 odmienia czasownik przez osoby i liczby
 poprawnie określa czas i rodzaj podanych form czasownika
 odmienia czasownik w czasie przeszłym
 rozróżnia czasowniki nazywające osoby, zwierzęta, rośliny,
przedmioty, zjawiska
 wskazuje w tekście rzeczowniki w określonym rodzaju
 uzupełnia tekst rzeczownikami w odpowiednim rodzaju
 zapisuje pytania, na które odpowiadają rzeczowniki w tekście
 określa rzeczownik właściwymi przymiotnikami
 odmienia przymiotnik przez przypadki, liczby, rodzaje
 samodzielnie rozwija zdania nierozwinięte, dopisując określenia
podmiotu i orzeczenia
 rozróżnia związek główny i związki poboczne
 uzupełnia różne zwroty odpowiednimi przyimkami
 uzupełnia zdania właściwymi przysłówkami
Ortografia:
Uczeń:
 zna zasady pisowni wyrazów z ó, u, rz,ż, ch, h i wymienia wyjątki
 stosuje zasady pisowni nie z czasownikami
 wie, przed jakimi spójnikami stawiamy przecinek
Teoria literatury, językoznawstwo:
Uczeń:
 zna i poprawnie stosuje zwroty grzecznościowe w rozmowie oficjalnej
i nieoficjalnej
 właściwie odczytuje intencje nadawcy wypowiedzi
 gromadzi słownictwo na określony temat
 opowiada o sytuacji przedstawionej w wierszu
 opisuje podstawowe wyróżniki utworu poetyckiego (zwrotka, wers,
rym)
 wymienia różne sposoby podtrzymywania przyjaźni
 relacjonuje przebieg zdarzeń w opowiadaniu
 wyjaśnia pojęcia dialog, narrator
 ocenia postępowanie bohaterów
Gramatyka:
Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego a
ponadto:
 wskazuje w tekście osobowe formy czasowników i
bezokoliczniki
 poprawnie określa osobę i liczbę czasownika w czasie
teraźniejszym, przeszłym, przyszłym
 rozpoznaje i poprawnie tworzy formy czasu przyszłego
 potrafi wyjaśnić różnice między rzeczownikiem własnym a
pospolitym
 określa przypadek i liczbę podanych rzeczowników
 tworzy formy rzeczowników i uzupełnia nimi zdania
 tworzy przysłówki od przymiotnika
 tworzy wyrażenia przyimkowe
 odróżnia zdania od innych wypowiedzeń
 przekształca dowolne wypowiedzenia w zdania
 wie, jaka funkcję pełnią w zdaniu podmiot i orzeczenie
 uzupełnia wykres zdania
Ortografia:
Uczeń:
 zna i stosuje zasady pisowni nie z przymiotnikami
 zna i stosuje zasady interpunkcji w zdaniu pojedynczym
Teoria literatury, językoznawstwo:
Uczeń:
 porównuje własne doświadczenia z przeżyciami innych
 podaje właściwe przykłady rymów
 wie, kiedy słowo dziękuję oznacza podziękowanie, a kiedy
odmowę
 wskazuje fragmenty narracji pierwszo- i 28rzecio osobowej
 czyta przydzielona rolę z odpowiednią intonacją i artykulacją
 posługuje się słownikiem wyrazów bliskoznacznych
 ocenia postępowanie bohaterów, odwołując się do tekstu
 odróżnia twórczy i odtwórczy plan wydarzeń
dba o poprawną budowę opowiadania
 samodzielnie wykonuje ćwiczenia zgodnie z poleceniem
 samodzielnie układa dialogi
 wyjaśnia związek utworu z ilustracjami
 wymienia elementy świata przedstawionego w utworze
28



































rozumie przesłanie utworu
podaje właściwe przykłady wypowiedzi w języku potocznym
zapamiętuje znaczenie wybranych związków frazeologicznych
rozróżnia i poprawnie nazywa nadawcę i adresata wypowiedzi
poprawnie artykułuje głoski
wyjaśnia pojęcie chronologia
poprawnie zapisuje zwroty grzecznościowe
opowiada treść utworu
wyjaśnia, czym jest czas i miejsce akcji w utworze
nadaje własny tytuł utworom poetyckim
wie, jak jest zbudowane porównanie
dzieli cechy na pozytywne i negatywne
wskazuje w tekście wydarzenia realistyczne i fantastyczne
wymienia cechy legendy
wymienia miejsca i okoliczności wywieszania flagi państwowej
podaje grupy wyrazów pokrewnych
rozumie pojęcie autoportret
poprawnie odpowiada na pytania dotyczące wywiadu
wyjaśnia, czym jest przepis
wie, czym jest ogłoszenie
wymienia rodzaje ogłoszeń
podaje przykłady wyrazów dźwiękonaśladowczych
wie, czym jest zdrobnienie
streszcza utwór na podstawie pytań
wyjaśnia, czym różni się plan ramowy od planu szczegółowego
wyjaśnia, czym jest uosobienie
wyjaśnia, czym jest cytat
porządkuje wyrazy uwzględniając kolejne litery alfabetu
wie, jaka jest różnica pomiędzy głoską a literą
poprawnie dzieli wyrazy na sylaby
we wskazanych wyrazach zastępuje głoskę dźwięczną głoską
bezdźwięczną
wyjaśnia, czym jest ożywienie
zna podział zdań ze względu na cel wypowiedzi
poprawnie zapisuje daty cyframi arabskimi i rzymskimi
planuje trasę wakacyjnej podróży








pisze opowiadanie na zadany temat
tworzy porównania
wyjaśnia pojęcie nastrój wiersza
podejmuje próbę redagowania legendy
umie przeprowadzić prosty wywiad
zapamiętuje zasady pisania sprawozdań
wie, jak powstają głoski dźwięczne i bezdźwięczne
wyjaśnia, kiedy litera i oznacza samogłoskę, kiedy jest
znakiem miękkości i kiedy pełni obie te funkcje
29
Bardzo dobry
Gramatyka:
Uczeń:
 tworzy poprawne formy osobowe od bezokoliczników i
podaje bezokoliczniki od których utworzono podane formy
osobowe
 w wypowiedziach stosuje formy czasownika poprawne pod
względem czasu i rodzaju
 używa poprawnych form czasowników typu umieć, rozumieć
w czasie teraźniejszym
 w wypowiedziach stosuje poprawne formy czasu przeszłego
 tworzy i poprawnie zapisuje formy czasy przeszłego
 używa poprawną formę czasu przyszłego prostego i
złożonego w swoich wypowiedziach
 rozpoznaje, tworzy i określa osobowe formy czasownika
(czas, osoba, liczba, rodzaj)
 wie, że niektóre rzeczowniki odmieniają się tylko w liczbie
mnogiej lub tylko w liczbie pojedynczej
 określa rodzaj gramatyczny rzeczowników
 odróżnia rzeczowniki odczasownikowe od czasowników
 określa przypadek, liczbę i rodzaj wskazanego w tekście
przymiotnika
 stopniuje przymiotniki w sposób prosty i opisowy
 wskazuje w tekście przymiotniki w stopniu wyższym i
najwyższym oraz określa ich formy gramatyczne
 wskazuje przysłówki w tekście
 stopniuje przysłówki utworzone od przymiotnika
 wie, że przyimek jest nieodmienną częścią mowy wyrażającą
stosunki przestrzenne i czasowe
 wie, co to jest spójnik i jaką pełni funkcję w zdaniu
 wskazuje w tekście i określa znaczenie przysłówków,
przyimków, spójników
 uzupełnia zdania odpowiednimi przysłówkami, przyimkami,
spójnikami
 uzupełnia tekst poprawnymi formami rzeczowników w D.,
l.poj
 wie na czym polega różnica pomiędzy zdaniem a
równoważnikiem zdania
 swobodnie przekształca równoważniki zdań w zdania i
30
zdania w równoważniki
 dopasowuje zdanie do wykresu
 rysuje wykresy zdań i zaznacza grupę podmiotu i orzeczenia
 wie, czym różni się wyraz określany od określającego
 wie, że stopień przymiotnika oznacza natężenie cechy
Ortografia:
Uczeń:
 bezbłędnie zapisuje wyrazy z u ó rz ż ch h
 poprawnie zapisuje bezokoliczniki zakończone na –ść, -źć
 zna i stosuje zasady pisowni czasu przeszłego czasowników
zakończonych na –ąć
 zna zasady pisowni rzeczowników własnych i poprawnie je
zapisuje
 stosuje zasady pisowni nie z rzeczownikami
 podaje i poprawnie zapisuje przymiotniki z przeczeniem nie
 zna i poprawnie stosuje zasady pisowni nie z przysłówkami
 poprawnie zapisuje nie z przysłówkami niepochodzącymi od
przymiotników
 uzupełnia tekst odpowiednimi znakami przestankowymi
 zna zasady pisowni zakończeń rzeczowników rodzaju
żeńskiego w D., C., Msc. l.poj
 znajduje i poprawi błędy interpunkcyjne w zdaniu
 uzupełnia podany dialog odpowiednimi zwrotami i znakami
przestankowymi
 zna i poprawnie stosuje znaki przestankowe przecinek,
kropkę, znak zapytania, wykrzyknik, dwukropek, cudzysłów
 wie, po których skrótach stawiamy kropkę
Teoria literatury, językoznawstwo:
Uczeń:
 układa i poprawnie zapisuje dialog dotyczący sytuacji
oficjalnych i nieoficjalnych
 wskazuje adresata wiersza
 wyjaśnia sens przenośny słów
 opisuje ilustrację i ocenia jej zgodność z treścią utworu
 rozumie znaczenie wyrażenia poczta pantoflowa
 w różny sposób potrafi wyrazić prośbę, gratulacje,
podziękowanie, przeprosiny
 rozumie, czym są pozajęzykowe środki komunikacji i
31






























poprawnie się nimi posługuje
zapisuje dialog z fragmentami narracji
określa rodzaj narracji
uzasadnia swoje zdanie i wybory
stosuje wyrazy bliskoznaczne w wypowiedzi
wskazuje wyrazy, które wyszły z użycia
posługuje się wyrazami przysłowie, morał
rozumie zależności między nadawcą a adresatem
wypowiedzi
poprawnie określa intencje nadawcy
uzasadnia konieczność odpowiedniego zachowania się w
określonej sytuacji
opowiada tę samą historię z punktu widzenia różnych
bohaterów
zna i stosuje zasady pisania opowiadania
stosuje akapity
stosuje bogate słownictwo
potrafi pracować w grupie i właściwie zorganizować jej
pracę
samodzielnie układa dialogi
poprawnie zapisuje elementy kartki pocztowej
wyjaśnia, kim jest podmiot liryczny
zna i poprawnie stosuje
wyrazy oznaczające stopień
pokrewieństwa
wyjaśnia pojęcie pokolenie, drzewo genealogiczne
wyjaśnia komizm sytuacyjny w utworze
korzysta ze słownika frazeologicznego
formułuje pouczenie płynące z przysłowia i uzasadnia jego
słuszność
stosuje znane powiedzenia w odpowiednim kontekście
wyjaśnia, kim jest osoba kompetentna
podejmuje własne próby poetyckie
gromadzi słownictwo do opisu
opisuje liść
wskazuje przenośnie w utworze i wyjaśnia jej znaczenie
ocenia programy telewizyjne
wymienia wartościowe programy telewizyjne i zachęca do
32
































ich oglądania
odczytuje i porównuje wyniki ankiet
wyjaśnia funkcję porównań
wymienia zwierzęta, którym przypisuje się pewne cechy
ludzkie
formułuje i wyjaśnia naukę płynącą z wiersza
wyjaśnia, kim jest adresat utworu
opisuje elementy świat przedstawionego w utworze
wie, co to jest antonim
wyjaśnia, czym jest epitet, porównanie i przenośnia i podaje
własne przykłady tych środków stylistycznych
określa uczucia i opisuje zachowania
zna miejsca pamięci narodowej w najbliższej okolicy
opisuje postać fantastyczną
wskazuje w wierszu cytaty
charakteryzuje symbole narodowe
zna historie powstania hymnu
korzysta z różnych źródeł informacji
recytuje wiersz z pamięci z odpowiednią artykulacją i
intonacją
wyjaśnia przenośne znaczenie słów
opisuje obraz
rozmawia o wartościach w życiu człowieka
wymienia cechy utworu biograficznego
wymienia dziedziny, za które się przyznaje Nagrodę Nobla
zapamiętuje polskich laureatów Nagrody Nobla
wymienia wydarzenia historyczne, przedstawione w utworze
opisuje wymarzoną podróż
wie, z jakich źródeł skorzystać, aby sprawdzić informacje
formułuje zasady obowiązujące podczas przyjmowania gości
wyjaśnia rolę powtórzeń w wierszu
redaguje
życzenia
z
uwzględnieniem
zwrotów
grzecznościowych
redaguje ogłoszenie, stosując zachętę
opisuje prezent i uczucia związane z jego otrzymaniem
wymienia antonimy podanych przymiotników
opisuje postać
33



































wymienia cechy baśni
wyjaśnia, dlaczego należy się posługiwać zwrotami
grzecznościowymi
wymienia ludzkie przywary skrytykowane w baśni
wyjaśnia, czym jest przesłanie w utworze
wymienia różne dziedziny twórczości
podejmuje próbę napisania baśni
pisze szczegółowy plan baśni
omawia charakterystyczne elementy inscenizacji
czyta swoją rolę z odpowiednią artykulacją i intonacją
poprawnie redaguje zaproszenia
wyjaśni pojęcia związane z teatrem
wskazuje elementy humorystyczne w listach
zapamiętuje wszystkie elementy listu
poprawnie redaguje list
wyjaśnia, czym jest fikcja literacka i fantastyka
wymienia pożądane cechy charakteru
zna i stosuje zasady redagowania opisu
stosuje bogate słownictwo
pracuje nad stylem wypowiedzi
przedstawia własne argumenty przemawiające za daną tezą
wyjaśnia, czym jest tolerancja
uzasadnia, dlaczego warto być tolerancyjnym
określa rodzaj narracji
przeprowadza wywiad
odszukuje podane wyrazy w różnych słownikach
poprawnie określa liczbę głosek i liter w wyrazie
przy pomocy słownika potrafi wyjaśnić znaczenie wyrazów
o różnej pisowni a takiej samej wymowie
poprawnie zapisuje nazwy mieszkańców państw
podaj przykłady homonimów
wskazuje uosobienia
wyjaśnia, czym jest rytm w wierszu
tworzy neologizmy
wyjaśnia, czym różnią się głoski ustne od nosowych
zajmuje określone stanowisko podczas dyskusji
wskazuje wyrazy, w których głoskę dźwięczną wymawiamy
34













Celujący
jak bezdźwięczną
uzasadnia pisownię głosek dźwięcznych, podając inne formy
danego wyrazu
tworzy komiks
zna zasady akcentowania w języku polskim
przedstawia przykłady sprawozdań
poprawnie redaguje sprawozdanie
wypowiada się na temat autorytetów
wyjaśnia, kim jest człowiek prostolinijny
wyjaśnia znaczenie przenośni w utworze
wyjaśnia, czym jest punkt kulminacyjny w utworze
redaguje dalszy ciąg opowiadania
opisuje przeżycia bohaterów
układa scenki na dany temat
samodzielnie układa dialog i poprawnie go zapisuje
Uczeń:




musi uzyskać w każdym semestrze danego roku
szkolnego z poszczególnych sprawdzianów lub prac
klasowych, z których ocena wpisywana jest czerwonym
kolorem do dziennika przynajmniej po 2 oceny
celujące;
bierze udział w szkolnym konkursie ortograficznym i
przechodzi do drugiego etapu ;
bierze udział w dwóch konkursach zewnętrznych z
języka polskiego (Stypendiada polonistyczna i Galileo );
realizuje zadania RUSZ GŁOWĄ, które zostały opisane
pod tabelą;
35
Przedmiotowy System Oceniania język polski - klasa 5
Dopuszczający
Dostateczny
Poziom podstawowy
Poziom ponadpodstawowy
Uczeń:
 w wypowiedziach ustnych z trudnością stosuje intencje nadawcy w
sytuacjach nowych i nietypowych;
 nieudolnie tworzy wypowiedzi ustne;
 Próbuje włączyć się do dyskusji;
 Potrafi kulturalnie odnosić się do rozmówcy;
 Rozumie znaczenie niektórych przysłów i związków frazeologicznych;
 Słuchając czyjejś wypowiedzi, podejmuje próby odróżnienia
informacji ważnych od mniej istotnych;
 Z trudnością rozpoznaje elementy opisu i opowiadania w czasie
słuchania tekstu;
 Zapisuje jedynie proste zdania;
 Przy pomocy nauczyciela próbuje stworzyć prostą notatkę, uzupełnić
zdania czy wypisać podstawowe dane z tekstu;
 Pisze w miarę czytelnie; stara się stosować podstawowe reguły
ortograficzne;
 Wymienia podstawowe źródła informacji i korzysta z nich przy
pomocy nauczyciela;
 Rozumie znaczenie podstawowych terminów literackich i
gramatycznych;
 Przy pomocy nauczyciela stara się stosować podstawowe reguły
ortograficzne i interpunkcyjne;
 Przy wydatnej pomocy nauczyciela wykonuje ćwiczenia z zakresu
wiedzy o języku.
Uczeń:
 Wypowiada się , stosując najczęściej krótkie zdania;
 Potrafi ustnie określić główny temat utworu i wymienić jego
bohaterów;
 W
wypowiedziach ustnych przestrzega podstawowych zasad
gramatycznych;
 Potrafi rozróżnić nadawcę i adresata wypowiedzi;
 Rozumie treść wysłuchanej wypowiedzi;
36









Dobry








Bardzo dobry
Potrafi w sposób kulturalny uczestniczyć w rozmowie i dyskusji;
Poprawnie zapisuje zdania pojedyncze i złożone;
Przy pomocy nauczyciela potrafi ułożyć notatkę, prosty dialog,
zapisuje wydarzenia w kolejności chronologicznej;
Przy pomocy nauczyciela potrafi zredagować krótki opis, proste
opowiadanie, streszczenie;
Stosuje podstawowe reguły ortograficzne i interpunkcyjne;
Potrafi wskazać źródła informacji;
Potrafi korzystać ze słownika ortograficznego;
Rozumie znaczenie nowo poznanych terminów i przy pomocy
nauczyciela posługuje się nim;
Przy pomocy nauczyciela wykonuje ćwiczenia z zakresu nauki o
języku
Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego a
Z reguły poprawnie stosuje zasady ortograficzne i interpunkcyjne;
ponadto:
Potrafi w rozmowie przyjmować rolę nadawcy i odbiorcy;
 Formułuje wielozdaniowe wypowiedzi;
Rozpoznaje elementy wysłuchanej wypowiedzi ( dialog, opis,
 Uczestniczy w dyskusji, argumentując swoje stanowisko;
opowiadanie);
 Określa tematykę wysłuchanej wypowiedzi, wskazuje ogólną
Potrafi uważnie i uprzejmie wysłuchać rozmówcy;
problematykę i szczegóły wypowiedzi;
W wypowiedziach pisemnych stosuje zdania rozwinięte;
 Argumentuje pisemnie swoje opinie na dany temat;
Z reguły poprawnie wykonuje ćwiczenia językowe;
 Potrafi samodzielnie ułożyć plan opowiadania oraz dialog, a
Potrafi korzystać z wielu źródeł informacji;
także sprawozdanie, streszczenie;
Porozumiewa się z innymi ze świadomością intencji;
 Potrafi posługiwać się słownikami;
 Zarówno w wypowiedziach ustnych, jak i pisemnych stosuje
nowo poznane terminy;
Uczeń:
 Sprawnie porozumiewa się z innymi ze świadomością
intencji w sytuacjach nowych i nietypowych; jest świadomy
znaczenia kulturalnego odnoszenia się do rozmówcy;
 Poprawnie formułuje wielozdaniową wypowiedź, stosując
elementy opisu;
 Aktywnie uczestniczy w dyskusji, argumentując swoje
zdanie; potrafi prowadzić dyskusję;
 Poprawnie stosuje poznane przysłowia i związki
frazeologiczne;
 Bezbłędnie recytuje, dbając o odpowiednią dykcję i
interpretując głosowo tekst;
 Uważnie słucha ze zrozumieniem wypowiedzi nauczyciela
37









Celujący
oraz uczniów i sporządza notatki;
Słuchając tekstu, trafnie określa jego formę ( opis,
opowiadanie, sprawozdanie, streszczenie);
Pisze bezbłędnie prace stylistyczne, posługując się
wymaganą formą wypowiedzi ( notatka. Plan, dialog, pisma
użytkowe, opis, opowiadanie, sprawozdanie, streszczenie);
W pracach pisemnych stosuje bogate słownictwo oraz
odpowiedni zapis;
W pracach pisemnych stosuje reguły ortograficzne;
Potrafi korzystać z wielu źródeł informacji;
Potrafi posługiwać się słownikami i encyklopediami;
Rozumie zasady działania reklamy jako jednego ze źródeł
informacji;
Potrafi posługiwać się nowo poznanymi pojęciami, używa je
we właściwych kontekstach;
Bezbłędnie wykonuje ćwiczenia z zakresu nauki o języku.
Uczeń:




musi uzyskać w każdym semestrze danego roku
szkolnego z poszczególnych sprawdzianów lub prac
klasowych, z których ocena wpisywana jest czerwonym
kolorem do dziennika przynajmniej po 2 oceny
celujące;
bierze udział w szkolnym konkursie ortograficznym i
przechodzi do drugiego etapu ;
bierze udział w dwóch konkursach zewnętrznych z
języka polskiego (Stypendiada polonistyczna i Galileo );
realizuje zadania RUSZ GŁOWĄ, które zostały opisane
pod tabelą;
38
Przedmiotowy System Oceniania język polski - klasa 6
dopuszczający
dostateczny
Poziom podstawowy
Uczeń:
 Rozumie pojęcie nadawcy i odbiorcy
 Uczestniczy w rozmowie na forum klasy i w grupach
 Czyta tekst z podziałem na role
 Odczytuje z pomocą innych dosłowny sens tekstu
 Podejmuje próby odtworzenia wydarzeń w tekście
 Podejmuje próby oceny zachowań bohaterów
 Podejmuje próby odpowiedzi na pytania nauczyciela w związku z
omawianym tekstem

Redaguje niektóre przewidziane w podstawie programowej i
standardach wymagań egzaminacyjnych dla klas VI formy
wypowiedzi pisemnej np. opowiadanie, ale na poziomie klasy
programowo niższej

Stara się dbać o poprawność kompozycyjną, zgodność z
tematem, czytelność i estetykę prac pisemnych

Rozpoznaje z pomocą nauczyciela związki wyrazowe

Wyodrębnia synonimy i antonimy

Wskazuję osobę narratora

Wskazuje podmiot liryczny w wierszu z pomocą nauczyciela
wyodrębnia zdarzenia i bohaterów w tekście

Z pomocą nauczyciela określa czas i miejsce akcji utworu

Odróżnia prozę i poezję

Rozróżnia język potoczny i literacki na podstawie słownictwa

Rozróżnia język literacki i gwarowy na podstawie słownictwa

Rozumie treść niektórych filmów i przedstawień teatralnych

Wypowiada się o obejrzanym filmie i przedstawieniu
teatralnym

Wie, że czasopisma są źródłem bieżących informacji

Z wydatną pomocą nauczyciela wykonuje ćwiczenia z zakresu
nauki o języku
Poziom ponadpodstawowy
Uczeń:
 Rozróżnia pojęcia nadawcy i odbiorcy
 Rozpoznaje w tekście sytuację komunikacyjną
39











dobry
















Uczeń:





Rozkuje fragmenty tekstu poznaje intencję wypowiedzi
Czyta większość tekstów ze zrozumieniem
Odczytuje w miarę poprawnie sens tekstu
Podejmuje próby porządkowania wydarzeń w tekście
Podejmuje próby oceny zachowań bohaterów
Wyszukuje fragmenty tekstu związane z poleceniami nauczyciela
Redaguje wszystkie przewidziane w podstawie programowej i
standardach wymagań egzaminacyjnych dla klasy VI formy
wypowiedzi pisemnej
Dba o poprawność kompozycyjną, zgodność z tematem, czytelność i
estetykę prac pisemnych
Buduje w miarę poprawne wypowiedzi ustne
Rozpoznaje związki wyrazowe
Wyodrębnia wyrazy pokrewne i homonimy, podaje synonimy i
antonimy
Poprawnie nazywa cechy opowiadania
Rozróżnia w tekście epickim narratora
Określa czas i miejsce akcji utworu
Wskazuje elementy tła obyczajowego
Odczytuje w utworze informacje o zdarzeniach i bohaterach
Odczytuje i podejmuje próby analizy treści wiersza
Wskazuje podmiot liryczny w wierszu
Potrafi wskazać epitet, metaforę i porównanie w wierszu
Rozumie pojęcie fikcji literackiej
Rozróżnia język potoczny i literacki na podstawie słownictwa
Rozróżnia język literacki i gwarowy na podstawie słownictwa
Próbuje odczytać treść filmów i przedstawień teatralnych
Opisuje filmy i przedstawienia teatralne
Odtwarza treść prostych tekstów medialnych
Wskazuje źródła informacji
Przy pomocy nauczyciela wykonuje poprawnie ćwiczenia językowe
Rozróżnia pojęcia nadawcy i odbiorcy
Czyta tekst ze zrozumieniem
Odczytuje dosłowny sens teksty
Porządkuje wydarzenia w tekście
Redaguje w większości samodzielnie i w miarę poprawnie pod
Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego a
ponadto:
 Ocenia postawy bohaterów
 Wyszukuje fragmenty tekstu na poparcie własnego
stanowiska
 Buduje poprawnie wypowiedzi ustne
40









bardzo dobry
względem stylistycznym, językowym, ortograficznym oraz
merytorycznym wszystkie przewidziane w podstawie programowej i
standardach wymagań egzaminacyjnych dla klasy VI formy
wypowiedzi pisemnej
Redaguje teksty poprawnie pod względem kompozycji, czytelnie i
estetycznie
Rozróżnia typy bohaterów, typy narracji
Określa czas i miejsce akcji utworu
Wskazuje elementy tła obyczajowego
Zna wyznaczniki utworu dramatycznego: akty, sceny, tekst główny i
didaskalia
Odczytuje i podejmuje próby analizy treści wiersza
Zna podstawowe środki poetyckie i potrafi je wskazać w utworze
Rozróżnia pojęcie fikcji literackiej i świata rzeczywistego
Dostosowuje styl wypowiedzi do określonej sytuacji komunikacyjnej













Porównuje różne formy przekazu treści
Rozpoznaje związki wyrazowe
Wyodrębnia i analizuje związki wyrazowe
Poprawnie nazywa cechy epiki, liryki i dramatu
Określa w utworze zdarzenia, wątki, akcję, fabułę
Odróżnia nowelę od powieści
Odczytuje treści pozaliterackich tekstów kultury, np. obrazu
malarskiego czy rzeźby
Dostrzega rolę podmiotu lirycznego w wierszu
Redaguje tekst reklamowe, artykuły do gazetki szkolnej, emaile, sms-y, scenariusze przedstawień
Odtwarza i analizuje treść tekstów medialnych
Rozróżnia typy czasopism
Opiniuje programy i teksty medialne
Poprawnie wykonuje ćwiczenia językowe
Uczeń:
 Rozumie i stosuje w rozmowie elementy komunikacji
niewerbalnej
 Zna i potrafi zastosować różne formy zapisu dialogu
 Odczytuje metaforyczny sens tekstu
 Porządkuje wydarzenia zgodnie z ich chronologią
 Redaguje całkowicie poprawnie pod względem
stylistycznym, językowym, ortograficznym oraz
merytorycznym wszystkie przewidziane w podstawie
programowej i standardach wymagań egzaminacyjnych dla
klasy VI formy wypowiedzi pisemnej
 Redaguje opowiadanie z punktu widzenia różnych postaci
 Redaguje teksty całkowicie poprawnie pod względem
kompozycji, czytelnie i estetycznie
 Buduje całkowicie poprawnie wypowiedzi ustne
 W redagowaniu wypowiedzi pisemnych wykazuje się
kreatywnością
 Dostrzega i rozważa problem zawarty w utworze literackim
 Bezbłędnie rozpoznaje związki wyrazowe
 Poprawnie objaśnia realne, przenośne i symboliczne
znaczenie związku wyrazów
 Zna i bezbłędnie stosuje terminologię słowotwórczą
41




















celujący
Zna i poprawnie zapisuje skróty i skrótowce
Poprawnie zapisuje wyrazy obcego pochodzenia
W recytacjach wierszy uwzględnia poprawne akcentowanie
oraz intonację zdania
Poprawnie nazywa cechy epiki, liryki i dramatu
Rozróżnia typy bohaterów, typy narracji
Bezbłędnie wskazuje elementy tła obyczajowego
Bezbłędnie określa w utworze zdarzenia,
fabułę, akcję wątki
Bezbłędnie różnicuje pojęcie fikcji literackiej i świata
realistycznego
Zna i poprawnie określa rodzaje powieści ze względu na czas
prezentowanych zdarzeń oraz ze względu na tematykę
powieści
Różnicuje wiersz wolny i sylabiczny
Wprawnie analizuje i interpretuje treść wiersza
Bezbłędnie ukazuje rolę podmiotu lirycznego w wierszu
Zna środki poetyckie i potrafi je wskazać w utworze
Potrafi zanalizować pozaliterackie teksty kultury, np. obraz,
rzeźbę
Tworzy wypowiedzi pisemne z uwzględnieniem określonych
stylów
Określa różnice stylów językowych
Poprawnie redaguje teksty reklamowe, artykuły do gazetki
szkolnej, e-maile, sms-y, scenariusze przedstawień
Sporządza poprawną notatkę z tekstu prasowego
Sprawnie posługuje się w mowie i piśmie terminami
związanymi mediami
Bezbłędnie wykonuje ćwiczenia z zakresu nauki o języku
Uczeń:


musi uzyskać w każdym semestrze danego roku
szkolnego z poszczególnych sprawdzianów lub prac
klasowych, z których ocena wpisywana jest czerwonym
kolorem do dziennika przynajmniej po 2 oceny
celujące;
bierze udział w szkolnym konkursie ortograficznym i
42


przechodzi do drugiego etapu ;
bierze udział w dwóch konkursach zewnętrznych z
języka polskiego (Stypendiada polonistyczna i Galileo );
realizuje zadania RUSZ GŁOWĄ, które zostały opisane
pod tabelą;
zadania RUSZ GŁOWĄ
uczeń:

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
wybiera z listy lektur podanej poniżej dwie książki (po jednej w semestrze), czyta je i przygotowuje prace na ich temat według następujących punktów:
tytuł
autor
gatunek literacki
główni bohaterowie
czas i miejsce wydarzeń
problematyka
podanie 5 argumentów uzasadniających, dlaczego książkę warto przeczytać (nawet jeśli się nie spodobała)
wypowiedź – ok. 15 – 20 zdań w klasie 5 i 6 oraz 10 – 15 zdań w klasie 4 na temat wrażeń, jakie wywołała lektura;
tak przygotowana wypowiedź (kartka A-4, może być pisana ręcznie, ale czytelnie i starannie) uczeń oddaje nauczycielowi języka polskiego w I semestrze do Świąt
Bożego Narodzenia w drugim semestrze do 15 maja.
Ponadto uczniowie klas szóstych w terminie od 15 maja do 31 maja odbędą rozmowę z nauczycielem w terminie ustalonym wspólnie na temat trzeciej ksiązki, o
której wyborze zdecyduje uczeń; nie może ona pochodzić z listy podanej niżej;
Zadania RUSZ GŁOWĄ są obowiązkowe; uczeń starający się o ocenę celującą na koniec roku szkolnego nie może go nie zrealizować;
Lista lektur
„Bracia Lwie Serce” – Astrid Lindgren
„Wakacje Mikołajka” – J. Sempe, R. Goscinny
„Opowiadania z Doliny Muminków” – Tove Jansson
43
„Baśniobór” cz. I – Brandon Mull
„Czarne Stopy” – Seweryna Szmaglewska
„Szatan z 7 klasy” – Kornel Maruszyński
„Dostaliśmy po dziecku” – Ewa Grętkiewicz
„Matylda” – Roald Dahl
„Książę i żebrak” – Mark Twain
Uczniowie z dysfunkcjami oceniani są według kryteriów stworzonych specjalnie dla nich, zgodnie z orzeczeniami i zaleceniami instytucji, która wydała
opinię o uczniu.
44