docPodstawy nauki
download 
Reklamacja Transkrypt
Podstawy nauki
Cz~sc 1 Modele przetwarzania informacji Podstawy nauki Spoleczna psychologia poznawcza 19 Teorie uczenia Rozdzial 1 Dlaczego badania dzieci? Streszczenie 24 Renesans Typy uczenia spolecznego 27 28 Streszczenie 28 Karol Darwin (1809 -1882) Etologia 64 65 Zachowanie i ewolucja 29 Klasyczna etologia 30 65 66 Zastosowanie etologii w badaniach nad rozwojem 31 Pionierzy psychologii dziecka czlowieka 31 G. Stanley Hall (1846 -1924) 31 John B. Watson (1878 -1958) 33 35 Zygmunt Freud (1856 -1939) Arnold Gesell (1880 -1961) 69 Streszczenie 71 Rozw6j a srodowisko 72 Podejscie ekologiczne 37 Jean Piaget (1896 - 1980) 75 Podsumowanie 38 40 Gtowne problemy w psychologii rozwojowej Natura czy wychowanie 40 Rozdzial 3 77 METODY BADAN 40 Ciqglosc czy brak ciqglosci 41 Rozw6j normatywny czy idiograficzny 42 43 Badania naukowe 42 Rola teorii 78 78 Obiektywizm 79 Streszczenie 80 Typy badan 80 Badania opisowe Rozdzial 2 TEORIE ROZWOJU DZIECKA Modele poznawczo-rozwojowe Teoria Piageta 8 59 Wstawka 2-2: Zastosowania 28 Jan Jakub Rousseau (1712 - 1778) Podsumowanie si~ 56 Efekty i skutki uboczne karania przez rodzicow lub nauczycieli 60 John Locke (1632 -1704) Streszczenie 54 55 Maty Albert i maty Piotrus: warunkowanie i przeciw- 27 Pierwsi teoretycy Streszczenie si~ Teoria uczenia Dualistyczny model Kartezjusza Streszczenie 53 warunkowanie reakcji strachu 26 Streszczenie 53 si~ Wstawka 2 -1: Badania klasyczne 24 25 Reformacja si~ Definicja uczenia B. F. Skinner i analiza zachowania 23 Historyczne pogl<tdY na dziecinstwo Starozytna Grecja i Rzym 25 Sredniowiecze 21 50 52 Streszczenie WPROWADZENIE I OGOLNA PERSPEKTYWA 22 Psychologia rozwojowa 50 47 45 46 Badania korelacyjne 80 80 Badania eksperymentalne Streszczenie 85 83 Spis tresci Badanie rozwoju 86 Streszczenie Badania podluzne 86 9 130 Podsumowanie 131 Rozw6j a srodowisko Badanie biegu zycia 87 Badania poprzeczne Rozdzial 5 88 Kombinacja badan podluznych i poprzecznych Streszczenie 89 lnne strategie badawcze Streszczenie Mozliwosci leczenia bezplodnosci (od zaplodnienia do 2 tygodni) Okres embrionalny 91 (od 3. do 8. tygodnia) Srodowisko prenatalne 91 94 95 137 140 (od 9. do 38. tygodnia) 141 143 Teratologia: historia, zasady i znaczenie czynnik6w naturalnych 144 Cz~sc 11 Rozw6j biologiczny i fizyczny 97 Zasady og61ne Rozdzial 4 Streszczenie Koncepcje historyczne Podzia/ kom6rki 99 Eksperymenty Mend Ia 103 Zacz~:tc postaniec gen6w 108 dzieci zycie z dwoma uderzeniami: uzaleznione 156 Srodowiskowe substancje chemiczne 108 112 160 Rozwoj a srodowisko Zaburzenia genetyczne 113 Zaburzenia dziedziczne Psychoteratologia 113 Streszczenie Wstawka 4- 2: Rozszerzenie Projekt badawczy Genom Cztowieka Strukturalne defekty chromosom6w Streszczenie 118 Geny a zachowanie 155 Wstawka 5-2: Zastosowania Wstawka 4 -1: Rozszerzenie Kwas rybonukleinowy - 147 154 Teratologia: wplyw lek6w i wyst~puj~:tcych w srodowisku substancji chemicznych 154 Leki 100 Wewnqlrz chromosomu 144 146 Naturalne wyzwania GENETYKA: BIOLOGICZNE WARUNKI ROZWOJU Mechanizmy dziedziczenia 100 Melody badan 137 Okres p/odowy Streszczenie ,, 136 Okres zygoty Srodki zapobiegawcze Streszczenie 135 135 Wstawka 5-1: Rozszerzenie 90 90 91 Potencjalne ryzyko Podsumowanie Zaplodnienie 91 Problemy etyczne Streszczenie 133 Stadia rozwoju prenatalnego 89 Badania mi(idzykulturowe Badania por6wnawcze 89 ROZWOJ PRENATALNY Zapobieganie, nych 162 116 wrodzo- 162 Populacyjne podejscie do wykrywania wad genetycznych 163 119 Wykrywanie anomalii 121 Leczenie Streszczenie Zmiany w dzialaniu gen6w a tempo rozwoju 126 Podsumowanie 164 166 Problemy etyczne Czas dziatania gen6w i interakcje geny srodowisko 126 Geny a srodowisko: modele interakcji leczenie wad Wstawka 5-3: Zastosowania 118 Wplyw gen6w na cechy psychiczne 125 Streszczenie wykrywanie Zapobieganie 117 161 162 168 169 169 128 Rozwoj a srodowisko Rozdzial 6 Wyb6r niszy: przebieg interakcji dziedzicznosc srodowisko 129 NARODZINY, ROZWOJ FIZYCZNY I ROZWOJ SPRAW170 NOSCI 10 Spis tresci Porod Dotyk i b61 172 Narodziny i okres okotoporodowy Streszczenie 174 Postawy kulturowe wobec porodu Sluch 176 PojE;cie ryzyka 227 Zmysl r6wnowagi Wstawka 6 -1: Rozszerzenie 228 228 229 Sluch w wieku plodowym Rozw6j a srodowisko Niemowlttta z grupy ryzyka: klucz znajduje sitt w srodowisku 226 WE;ch i smak 172 181 Streszczenie Zorganizowany noworodek Stany pobudzenia 183 230 231 Rozw6j a srodowisko Muzyka dla naszych uszu: czy doswiadczenie zmienia 183 meloditt? 188 232 Lokalizacja dzwiE;k6w 194 Streszczenie 195 Rozwoj motoryczny 230 UmiejE;tnosc r6znicowania sluchowego 187 Rytmy Organizacja zachowania noworodka Streszczenie Wstawka 7 -1: Rozszerzenie Czy plod stucha matki? Wrazliwosc sluchowa 182 229 195 Rozw6j motoryczny w okresie niemowiE;ctwa Wzrok 233 233 233 234 Zdolnosci sensoryczne Wstawka 6-2: Badania klasyczne Wstawka 7-2 : Badania klasyczne Czy rozwoj moloryczny zalezy od cwiczenia, czy od Co widzij niemowlttta? Prace Roberta Fantza 200 dojrzewania? Wzorzec wzrokowy i kontrast 201 Rozw6j motoryczny w okresie poniemowiE;cym Streszczenie 202 Stru ktu ra m6zg u Rozw6j m6zgu Streszczenie Percepcja twarzy Uklad przestrzenny 205 Streszczenie 206 243 252 253 Reprezentacja intermodalna 207 Zmiany w proporcjach i budowie ciala 210 211 Streszczenie 256 Rozwoj uwagi 257 255 Czynniki wplywajqce na rozw6j fizyczny i dojrzewa- Uwaga w niemowiE;ctwie nie 213 Streszczenie Uwaga selektywna u starszych dzieci Podsumowanie Streszczenie 217 259 Systemy dzialania u starszych dzieci Streszczenie Podsumowanie 111 Rozw6j poznawczy 261 264 .. 264 Rozdzial 8 ROZWOJ POZNAWCZY: PODEJSCIE PIAGETOWSKIE 221 Teorie rozwoju sensorycznego i percepcyjnego 222 Teoria Piageta 268 Teoria uczenia siE; 223 Teoria etologiczna 223 Poznanie we wczesnym dziecinstwie: Teoria poznawcza 224 Okres sensoryczno-motoryczny 270 Badanie inteligencji niemowlqt 271 Streszczenie 225 Zmysty o mniejszym znaczeniu 259 219 Rozdzial 7 ROZWOJ SENSORYCZNV I PERCEPCYJNY Streszczenie 258 259 Percepcja i dziatanie 218 257 Systemy dzialania w niemowiE;ctwie Cz~sc 254 Eksploracyjne powiqzania intermodalne 207 Zr6znicowanie plci i dojrzewanie 247 249 Percepcja intermodalna 207 Rozwoj lizyczny cztowieka RosniE;cie 241 Co siE; dzieje z przedmiotami 203 Specjalizacja p61kul 237 238 Obiekty i ich wlasciwosci 203 Mozg cztowieka Widzenie relacji 235 226 Szesc stadi6w 270 271 267 Poj~cie stalosci przedmiotu 276 Bardziej zlozone rodzaje uczenia Nowsze prace nad stalosciq przedmiotu 279 Pami~c u malego dziecka Streszczenie 324 Wstawka 8-1: Rozszerzenie Czy noworodki S<! zdolne do nasladowania? 283 Streszczenie 281 Pami~c Wstawka 9-1: Zastosowania Okres przedoperacyjny Uczenie Wi~cej o reprezentacji Ograniczenia myslenia przedoperacyjnego Streszczenie 290 Rola 284 286 Poj~cie operacji 293 Poj~cie stadium 294 o r6znicy pomi~dzy 326 327 Rozw6j a srodowisko Rola pami~c 329 pami~ci konstruktywnej 331 Wstawka 9-2: Zastosowania Dzieci jako naoczni swiadkowie okresem przedoperacyjnym Streszczenie 334 334 Poznawanie otoczenia przestrzennego i Piaget 336 Rozumowanie i rozwi<!zywanie problem6w 295 Rozw6j a srodowisko mi~dzykulturowe metapami~ci w domu i w laboratorium 290 a okresem operacji konkretnych Streszczenie si~ Nie zapomnij wyj<!C ciastek z piekarnika: Myslenie w mlodszym wieku szkolnym: Okres operacji konkretnych Wybrane zadania 291 Badania uczenia 284 Silne strony myslenia przedoperacyjnego Wi~cej si~ 319 324 u starszych dzieci Rola strategii 324 Myslenie w wieku przedszkolnym: 283 si~ 321 Rozw6j schemat6w 299 Rozw6j regul 336 339 342 300 Wstawka 9-3: Zastosowania Adolescencja i doroslosc: Reguty kiew" Okres operacji formalnych 300 Cechy myslenia opartego na operacjach lormalnych 301 Rola 302 Wstawka 8 -2: Rozszerzenie Operacje formalne a tresc 303 ,plus346 349 349 Og61ne zasady zmiany poznawczej 350 Wyjasnianie rozwoju: mechanizmy zmiany 351 352 353 Podsumowanie 304 305 Rozdzial 10 306 Piaget i szkola Badania eksperymentalne nad treningiem Podsumowanie w rozwiqzywaniu problem6w Wy)asnianie rozwoju: zr6dla doswiadczenia Streszczenie 353 Wstawka 8-3: Zastosowania Streszczenie si~ pozbywanie 304 Zmiana poznawcza Teoria Piageta pami~ci Zmiana poznawcza 301 Nowsze badania nad operacjami lormalnymi Streszczenie arytmetyka: 344 Streszczenie Przyklad badania: rozumowanie na temat wahadel i 308 309 ROZWOJ POZNAWCZY: PODEJSCIE PSYCHOMETRYCZNE 355 lstota testow inteligencji 309 Rozdzial 9 ROZWOJ POZNAWCZY: TEORIA PRZETWARZANIA INFORMACJI 311 357 lnne testy do badania inteligencji dzieci Ocena test6w 360 358 Streszczenie 361 Problematyka badan nad inteligencj<! Struktura inteligencji lstota teorii przetwarzania informacji 312 Metalora wielomagazynowa ~ flow chart Metalora komputerowa 314 Por6wnania z Piagetem 315 Streszczenie 316 Uczenie si~ i pami~c matych dzieci 316 Warunkowanie klasyczne i instrumentalne 357 Podejscie Bineta do pomiaru inteligencji 362 Stalosc ilorazu inteligencji 313 364 Zr6dla r6znic indywidualnych Streszczenie Doswiadczenie i inteligencja Naturalna deprywacja 317 366 371 Znaczenie rodziny 372 373 371 362 12 Spis tresci Streszczenie Rozw6j a srodowisko Rodzina a badan osiilgni~cia: wyniki por6wnawczych mi~dzykulturowych Znaczenie szkoly Pragmatyka 378 Akty mowy 379 Dyskurs Wstawka 10 -1: Badania klasyczne Dwuj~zycznosc: 384 dw6ch? Wstawka 10-2: Rozszerzenie lnteligencja a rasa si~ uczenie jednego 386 388 Streszczenie czy 436 438 Podsumowanie 389 j~zyka 435 Spoleczna komunikacja referencjalna Podniesc iloraz inteligencji swojego dziecka? Streszczenie 433 433 434 Wstawka 11 -3: Rozszerzenie Pigmalion w szkole 382 Oddzialywania eksperymentalne 432 438 lnne sposoby ujmowania inteligencji 390 390 Triarchiczna teoria inteligencji Sternberga 392 Wielowymiarowa koncepcja Gardnera 393 Etologiczne podejscie do inteligencji 394 Streszczenie 396 Wygotski i strefa najblizszego rozwoju Podsumowanie 396 Cz~sc IV Rozw6j spoteczny bowosci 441 rozw6j oso- Rozdzial 12 Rozdzial 11 ROZWOJ SPOLECZNY I EMOCJONALNY WE WCZES- ROZWOJ JE;ZYKOWY Teorie rozwoju 399 NYM DZIECINSTWIE j~zykowego 401 Teoria etologiczna (psycholingwistyka) Streszczenie 403 404 Streszczenie 406 446 Preferencje dotyczqce sluchania cmi i opiekunami 409 409 Gestykulacja i reakcje niewerbalne Przejscie do slow 447 448 pomi~dzy Wzajemna regulacja stosunk6w 406 Pierwsze dzwi(iki 445 Teorie uczenia si(i 405 Percepcja mowy 445 Etologia Poznawcze modele rozwoju Okres przedslowny Streszczenie stwie 401 Poznawczo-rozwojowe modele j(izyka Podejscie srodowiskowe 442 Teorie rozwoju spolecznego we wczesnym dziecin- Placz 411 449 Emocje i system afektywny 412 450 lnterakcje twarzq w twarz 413 malymi dzie- 448 Streszczenie 454 Temperament 454 452 Semantyka 413 Wczesny rozw6j slownika 414 Definicje temperamentu Rozw6j a srodowisko Wplyw klasy spolecznej, plci i kolejnosci urodzenia na wczesne uczenie si~ slow 414 Mechanizmy rozwoju semantycznego Streszczenie Gramatyka 460 461 418 Wstawka 12 -1: Rozszerzenie 422 na 422 424 Dodawanie konc6wek do wug6w i rzeczy Przywi<tzanie 425 Wstawka 11-2: Rozszerzenie Rozmowy blizniilt: wykorzystywanie blizni<tt w bada- 431 462 Streszczenie Wstawka 11 -1: Badania klasyczne j~zykiem Temperament i interakcje spoleczne Co to znaczy "trudne"? Temperament i klasa spolecz- Mechanizmy opanowywania gramatyki niach nad 455 457 Temperament i problemy w zachowaniu 421 Rozw6j gramatyki Typy temperamentu 464 465 Pojawianie si(i przywiqzania Uczucia macierzynskie Pomiar przywiqzania 465 466 466 Determinanty przywiqzania 468 ., Spis tresci Wstawka 12-2: Badania klasyczne Rozw6j a srodowisko Mitose macierzynska: Badania Harlowa nad przywi<t- Czy bye agresywnym znaczy bye odrzuconym? zaniem 470 511 Wstawka 13-2: Zastosowania Wplyw przywiqzania na inne zachowania Streszczenie 13 Trening szkolny "gtosnego myslenia" 471 471 Kontrolowanie agresji Streszczenie 472 Style rodzicielskie Rodzina 472 512 512 515 515 Podsumowanie Rozw6j a srodowisko Praca zawodowa matek i ztobki Rola ojc6w 473 474 Rozdzial 14 Rodzice maltretujqcy dzieci Streszczenie Podsumowanie 475 ROZWOJ POJI;CIA JA 476 Teorie Ja 518 Podejscie poznawczo-rozwojowe 477 Teorie uczenia siE; 521 Teoria etologiczna 522 Streszczenie Rozdzial 13 ROZWOJ MORALNY 517 Samowiedza 479 518 522 523 Odkrycie wlasnego Ja w niemowiE;ctwie 481 Modele poznawczo-rozwojowe 481 Teorie uczenia siE; 486 Spojrzenie etologiczne 488 Streszczenie 489 Teorie rozwoju moralnego Zmiany rozwojowe w samoopisach Streszczenie Samoocena 523 526 527 528 Pomiar samoakceptacji 528 Stabilnosc poczucia wlasnej wartosci 529 Rozumowanie moraine 490 Ocena modelu Piageta 490 Ocena modelu Kohlberga 491 lnne rodzaje sprawiedliwosci 494 Wplyw oddzialywari spolecznych na rozumowanie mo496 raine Badanie charakteru moralnego: Czy S<t "dzieci dob- 498 498 499 500 prospoleczne we wczesnym Wiek i plec a zachowania prospo/eczne dzieciri501 Poznawcze i emocjonalne determinanty zachowari prospolecznych 502 Spoleczne i rodzinne determinanty zachowari prospolecznych 504 Streszczenie Agresja 530 532 Rozw6j a srodowisko Czy szkota obniza poczucie kompetencji szkolnych Streszczenie 535 536 537 Ksztaltowanie siE; samokontroli Rola mowy egocentrycznej 537 538 Wstawka 14-2: Rozszerzenie Zachowania prospoteczne Zachowania 500 stwie PojE;cie ,Ja w roli ucznia" Samoregulacja Rozumowanie moraine i postE;)powanie moraine Streszczenie Profit Autopercepcji Dziecka u dorastaj<tcych uczniow? Wstawka 13 -1: Badania klasyczne re" i "dzieci zte"? Wstawka 14-1: Rozszerzenie Czy sposob instruowania dzieci w sytuacjach zadaniowych zalezy od postaw wychowawczych rodzi540 cow? Odpornosc na pokusy 543 Odraczanie gratyfikacji 543 Wstawka 14-3: Zastosowania Trening mowienia do siebie 505 505 Definicja agresji 506 Agresja a wiek i plec 506 Biologiczne determinanty agresji 507 Spo/eczne i srodowiskowe determinanty agresji 508 Wplyw proces6w poznawczych na agresjE; 510 Streszczenie Podsumowanie 544 546 547 Rozdzial 15 ROZWOJ ROL PLCIOWYCH I ROZNICE Mlt;DZYPLCIOWE 549 14 Spis tresci Wyjasnienia etologiczne i biologiczne Modele poznawczo-rozwojowe Podejscie teorii uczenia sit) Streszczenie 551 553 554 Rozdzial 16 Podejscia teoretyczne do zagadnienia stosunk6w mi~556 Wstawka 15-1: Rozszerzenie Technika Niemowl~ X 557 Modelowanie: otoczenie jako zr6dlo informacji o rolach 559 dla danej 564 Skutki etykietowania wedlug plci 565 567 605 607 607 609 611 Sieci spoteczne i wsparcie spoteczne dzieci 567 568 569 Streszczenie 614 617 Popularnosc i trudnosci w kontaktach z r6wiesnikawyst~puj~ce r6znice mi~dzyptcio- Szkoty dla chtopc6w? 572 R6wiesnicy jako terapeuci Wplyw rodziny Streszczenie Wptyw czynnik6w biologicznych na rozw6j r61 ptcio- 575 Oddzialywania czynnik6w hormonalnych 617 Wstawka 16-2: Zastosowania 574 Oddzialywania czynnik6w genetycznych mi Popularnosc 617 Trudnosci w stosunkach z r6wiesnikami Wstawka 15-2: Zastosowania 581 r6wiesnikami u matp Rozw6j a srodowisko 567 569 R6znice poznawcze 570 R6znice spoleczne i osobowosciowe Streszczenie 573 Streszczenie 602 606 Zachowanie wobec przyjaci61 we wych mi~dzy Determinanty przyjazni 567 Postawy i metody wychowawcze rodzic6w Niekt6re powszechnie 598 600 Rozumienie przyjazni Wptyw rodziny na rozw6j r61 ptciowych Streszczenie Stosunki Przyja:b\ 566 Status spoleczno-ekonomiczny 590 Wstawka 16-2: Badania klasyczne 563 zachowania typowe Praca zawodowa matek r6wiesnikami 590 Wplyw zmiennych poznawczych 563 Streszczenie Niepelna rodzina mi~dzy R6wiesnicy jako nauczyciele 562 a 589 Czynniki sytuacyjne Swiadomosc r61 plciowych Streszczenie 588 586 Wstawka 16-1: Zastosowania 560 Rozumienie r61 ptciowych i stereotyp6w plci Teoria etologiczna Zmiany rozwojowe dziewcz~t plci 567 Typowe stosunki 560 Rozwoj a srodowisko Swiadomosc Teoria uczenia sit) Streszczenie Konsekwencje rozwodu rodzic6w dla rozwoju Streszczenie 586 dzy r6wiesnikami Poznawcza teoria rozwoju Ojcowie a typizacja plciowa 585 STOSUNKI Z ROWIESNIKAMI 554 Wczesne r6znice mit)dzyplciowe 554 Odmienne traktowanie dziewczynek i chlopc6w chtopc6w i 583 Podsumowanie 551 Typizacja ptciowa plciowych 582 Androgynia 550 Teorie rozwoju r61 ptciowych 575 578 623 624 Podsumowanie 625 BIBLIOGRAFIA 627 SLOWNICZEK 685 INDEKS AUTOROW INDEKS RZECZOWY 697 714 622 620
