Zapobieganie płaskostopiu w wieku przedszkolnym.

Zapobieganie płaskostopiu w wieku przedszkolnym.

Zapobieganie płaskostopiu w wieku przedszkolnym.
Stopy utrzymują cały ciężar ciała i dzięki nim
możemy chodzić. Są też wspaniałym narządem czucia,
łącznikiem między tym czego dotykają stopy, a naszym
„ centrum dowodzenia” – mózgiem. Dlatego ważne jest,
aby od najmłodszych lat zadbać o ich rozwój.
Stopy dziecka mają inna budowę niż stopy dorosłego.
Niemowlęta rodzą się z tzw. fizjologicznym płaskostopiem, a dopiero w wieku
3-4 lat można zaobserwować kształtującą się wklęsłość po wewnętrznej,
podeszwowej stronie stopy. W momencie gdy dziecko osiąga 6. rok życia, oba
łuki stopy – podłużny i poprzeczny – są już wyraźnie zaznaczone, jednakże
kształtują się nadal.
Wiek przedszkolny to okres
intensywnego rozwoju dziecka, jego wzrastania, przybierania na wadze, a
jednocześnie ten moment, kiedy łatwo jest
o powstawanie wad
kończyn dolnych i stóp.
Wielu rodziców niepokoi się, widząc na piasku płaskie odbicia dziecięcych
stópek – czy mogą one oznaczać płaskostopie? Niekoniecznie, maluchy
zostawiają zupełnie inne ślady i nie musi to sygnalizować nieprawidłowości.
Obawy warto skonsultować z lekarzem, a na co dzień samodzielnie dbać
o zdrowie stóp dziecka.
Ruch dla małych stóp.
Dla prawidłowego rozwoju i wzrostu dziecka niezbędny jest ruch.
U niemowlaków można pobudzać stopy łaskotaniem i delikatnym masowaniem.
Starsze dzieci warto zachęcać do wspólnych ćwiczeń, podczas których będą
miały za zadanie chwycić paluszkami woreczek z piaskiem lub rozsypane
kredki. Kilkulatki świetnie odnajdują się na placu zabaw, można to wykorzystać
jako element zajęć korekcyjnych. Wspinaczka po drabinkach
i
baraszkowanie w kolorowych kulkach to najlepsza profilaktyka dla małych
stóp. Wspaniale działają także ćwiczenia w basenie i jazda na rowerze.
Buty dla maluchów.
W okresie wzrostu małe, mięciutkie stopy łatwo ulegają zniekształceniom.
Maluchy na pewno nie powinny „dziedziczyć” butów po starszym rodzeństwie
– każda stopa jest inna i to do niej powinien dopasowywać się but, a nie na
odwrót. Warto zwrócić uwagę na to, żeby między paluszkami, a czubkiem było
zawsze około 1-1,5 cm przestrzeni.
Pozwól dziecku biegać na bosaka – jego stopy będą zdrowe.
Mała stopa najlepiej czuje się boso – nic jej nie uciska, skóra swobodnie
oddycha, a powierzchnia, po której stąpa, pobudza wszystkie receptory. Stopy
nie są usztywnione i wykorzystują pracę wszystkich mięśni. Chodzenie na
bosaka po naturalnym, nierównym terenie, na przykład po trawie, piasku,
kamieniach, to naturalny masaż, który pobudza mięśnie małej stópki do pracy
i z czasem niweluje wrażenie płaskostopia. Nie krępujmy więc stóp dziecka,
wkładając je do sztywnych, wysokich butów, lecz wręcz przeciwnie – dajmy im
swobodę, zwłaszcza w lecie, kiedy bose stopy nie są narażone na działanie
zimna.
W przypadku niemowlaków, które nie noszą jeszcze butów, warto zadbać o to,
żeby skarpetki lub śpioszki nie były zbyt ciasne i nie krępowały palców.
Wady stóp dziecka można skorygować
Istotne jest również, aby rodzice zwracali uwagę na to, w jaki sposób dziecko
stawia stópki – na wczesnym etapie rozwoju można skorygować wiele błędów.
Ważne jest, aby nie zbagatelizować pierwszych sygnałów – odkształcenia mogą
doprowadzić do problemów z kolanami, biodrami, a nawet z kręgosłupem.
Warto raz na jakiś czas wybrać się na badania, które pozwolą ocenić
prawidłowość ukształtowania stóp. Jeśli coś będzie nie tak, lekarz na pewno
wskaże odpowiednie ćwiczenia i podpowie, jakie buty wybrać dla dziecka,
a jakich lepiej unikać.
Przyczyny powstawania płaskostopia:
• obniżone napięcie mięśni, a przez to ich niewydolność,
• brak dostatecznej ilości ruchu,
• nadwaga,
• nieprawidłowe ustawianie stóp,
• noszenie źle dobranego do stopy obuwia.
Co powinno zwrócić uwagę rodziców?
Przede wszystkim niechęć dziecka do spacerów i zabaw ruchowych, szybkie
męczenie się, skargi, że bolą je stopy i łydki oraz potykanie się na prostym
podłożu. należy obejrzeć buty – jak wyglądają zapiętki oraz obcasy (zwłaszcza
po wewnętrznej stronie).
W związku z tym, że leczenie płaskostopia jest trudne i niestety nie zawsze
daje możliwość uzyskania całkowitej poprawy, niezwykle ważną rolę odgrywa
profilaktyka, wdrażana już od najmłodszych lat.
Opracowany zestaw ćwiczeń jest przeznaczony dla dzieci w wieku 3-5 lat.
Ważna jest systematyczność, by rodzic znalazł codziennie ok. 20 minut na
zabawę ze swoimi pociechami, a dzięki temu w przyszłości może uniknąć
poważnych problemów do jakich zalicza się wady postawy ciała i stóp.
Stópki
Pozycja wyjściowa: siad prosty, dłonie oparte na podłodze z tyłu.
Ruch: naprzemienne maksymalne zgięcia grzbietowe i podeszwowe stóp.
Powtarzamy 10 razy
Paluszki
Pozycja wyjściowa: siad prosty, nogi w niewielkim rozkroku.
Ruch: skręty stóp do siebie i od siebie – „duże palce całują się i idą na spacer”.
Powtarzamy 10 razy
Pluskanie w wodzie
Pozycja wyjściowa: siad prosty, dłonie oparte na podłodze z tyłu lub siedzenie
na krzesełku.
Ruch: maksymalne zgięcie grzbietowe stóp ( wyprostowanie) i uderzanie
palcami o podłoże.
Powtarzamy 10 razy
Chorągiewka
Pozycja wyjściowa: siad prosty, dłonie oparte na podłodze z tyłu.
Ruch: chwyt palcami stopy chusteczki ( chusteczka do nosa z materiału) ,
uniesienie do góry i machanie ( na zmianę prawa i lewa noga)
Powtarzamy 3 -4 razy
Brawo
Pozycja wyjściowa: siad prosty, dłonie oparte na podłodze z tyłu.
Ruch: stopy zwrócone do siebie stroną podeszwową – próbujemy bić brawo
stopami.
Powtarzamy 5-7 razy
Lusterko
Pozycja wyjściowa: siedzenie na podłodze.
Ruch: na hasło „przejrzyj się w lusterku” dziecko unosi nogę i skręca stopę
stroną podeszwową w kierunku twarzy (stopa = lusterko), a następnie dłonią
zwiniętą w pięść trze podeszwę stopy, jakby czyściło lusterko.
Powtarzamy po 5 razy na każdą nogę.
Kto silniejszy?
Pozycja wyjściowa: siedzenie z nogami lekko ugiętymi w kolanach, dłonie
oparte na podłodze z tyłu, między ćwiczącymi zwinięty szal.
Ruch: staramy się złapać szal i przeciągnąć na swoją stronę, ale tylko za pomocą
palców stóp.
Powtarzamy 8-10 razy.
W górę!
Pozycja wyjściowa: siad ugięty, stopy obejmują piłkę, dłonie oparte na podłodze
z tyłu.
Ruch: wyrzut piłki stopami w górę.
Powtarzamy 5- 8 razy
Kroczek do boku
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku, przed krzesłem leży laska, na której
opierają się stopy.
Ruch: przestawianie stóp krokiem dostawnym w bok i powrót do pozycji
wyjściowej.
Powtarzamy 5-7 razy
Dwa kółeczka
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku, przed krzesłem na podłodze leżą
dwie obręcze, a w jednej z nich woreczki, klocki, piłeczki, drobne zabawki.
Ruch: chwytanie poszczególnych elementów stopą, stopami i przenoszenie ich
do drugiej obręczy.
Powtarzamy 2 razy
Gąsieniczka
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku, przed krzesłem leży szarfa.
Ruch: zwijanie szarfy palcami stopy.
Powtarzamy po 5 razy na każdą nogę.
Mały artysta
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku, przed krzesłem na podłodze leży
kartka papieru i ołówek.
Ruch: chwyt palcami jednej stopy ołówka i rysowanie nim na kartce.
Powtarzamy po 5 razy na każdą nogę.
Wędrujący woreczek
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku.
Ruch: chwytanie i podnoszenie palcami stopy woreczka leżącego na podłodze
i podanie go stopą do przeciwległej dłoni.
Powtarzamy po 5 razy na każdą nogę.
Rzut do celu
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku.
Ruch: dziecko palcami stopy chwyta woreczek i wrzuca go do miski.
Powtarzamy po 5 razy na każdą nogę
Rosnę
Pozycja wyjściowa: stanie na całych stopach bokiem do ściany (drabinki)
Ruch: wspięcie na palce i wytrzymanie 3-5 sekund w tej pozycji.
Powtarzamy 8-10 razy.
Turlanie piłeczki
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku, przed krzesłem leży piłka, na której
od góry opierają się stopy.
Ruch: toczenie piłki stopami w przód i w tył.
Powtarzamy po 5 razy w każdą stronę.
Małpka
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku, laska ustawiona pionowo przed
krzesłem, trzymana rękoma, stopy oparte o laskę.
Ruch: przestawianie stóp jedna nad drugą w górę po lasce.
Powtarzamy 5 razy.
Kotek
Pozycja wyjściowa: stanie z podparciem na rękach.
Ruch: chodzenie w pozycji kotka – raz na palcach, raz na całych stopach.
Powtarzamy po 5 razy w każdej pozycji.
W przód i w tył
Pozycja wyjściowa: siedzenie na krzesełku, przed krzesłem leży laska, palce
stóp oparte na lasce, pięty w górze.
Ruch: toczenie laski w przód i w tył, bez dotykania piętami podłogi.
Powtarzamy po 5 razy w każdą stronę
Tip-topki
Pozycja wyjściowa: stanie, na podłodze linia ułożona z szarfy.
Ruch: marsz ze stawianiem stóp w jednej linii.
Powtarzamy 2-4 razy.
Dźwig
Pozycja wyjściowa: siad na krzesełku lub siad prosty, dłonie oparte na podłodze
z tyłu.
Ruch: palcami jednej stopy podnosimy woreczek (towar) w górę i przenosimy
go w inne miejsce (statek). Towarem mogą być kredki, materiał bawełniany
wielkości chusteczki do nosa.
Powtarzamy 3-4 razy na każdą nogę
Tor przeszkód
Pozycja wyjściowa: stanie.
Ruch: marsz po ścieżce (przejście gołymi stopami po podłożu o różnej
strukturze – gładka, szorstka, karbowana, miękka itp.).
Powtarzamy 2 razy
Życzę miłej i owocnej zabawy !
Bogusława Sakowicz